Ren, Janina, ren! tien jaar oud en op de vlucht voor de Nazi's

‘Ren Janina, ren!’ is het waargebeurde verhaal over Janina Katz. In de jaren dertig van de vorige eeuw groeit zij op in het Joodse stadje Chorostków (Polen). Haar gelukkige kindertijd wordt overschaduwd door de groeiende dreiging vanuit Rusland en Duitsland.

Janina Katz overleeft de oorlog en woont sinds 1948 op Curaçao.

Visie van de recensent
Brouwers en Van Ditzhuijzen leveren met ‘Ren Janina, ren!’ een ontroerende oorlogsroman af. De auteurs hebben het verhaal subtiel weergegeven en naar waarheid opgetekend zonder allerlei geromantiseerde extra’s en dat doet mij deugd! Alle (overbodige) extra’s zouden de werkelijkheid geweld aan hebben gedaan. Helaas gebeurt dat maar al te vaak in weergaven van waargebeurde verhalen. Chapeau dus voor Brouwers en Van Ditzhuijzen!

“Tranen prikten in zijn ogen. Niet vanwege de pijn in zijn voeten of het schrijnen van zijn bloedige wang, maar vanwege de ganzen boven zijn hoofd en het gevoel van vrijheid dat zij belichamen.”

De auteurs geven daarmee blijk van het feit dat zij uitstekend hebben begrepen dat de Jodenvervolging meer dan voldoende drama biedt en, buiten een zorgvuldige en fraaie schrijfstijl (en dat bieden zij!), verder niets nodig heeft.

‘Ren Janina, ren!’ is gebaseerd op het leven van Janina Katz en haar familie. Janina Katz overleeft de gruwelen van de oorlog en woont momenteel nog altijd op Curaçao. In het boek staan diverse foto’s afgedrukt die, tezamen met de epiloog, de authenticiteit van dit waargebeurde verhaal aantonen.

"Als ik het zeg, moet jij onder de poort van de steeg door kruipen en heel hard wegrennen. Zo hard je kunt. En dan moet je je verstoppen waar ze je niet kunnen vinden. Begrijp je me? Je moet jezelf redden." "Maar, mama...", begon Janina. "Nee, Janina, je moet doen wat ik zeg. Beloof me dat je hard wegrent."

Er daalde een kalmte over Bertha neer en het was alsof de tijd stilstond. Daar stond Janina, haar prachtige jongste dochter met de donkere krullen, haar ronde koppie en guitige blik. Met heel haar hart wenste ze dat Janina dit zou overleven. Dat ze een toekomst zou hebben, veilig zou zijn.

Op dat moment brak er vlakbij hen een opstootje uit. Twee Duitsers met honden kwamen recht op haar af lopen. Haar adem stokte in haar keel. Zo hard ze kon, gilde ze: "Ren, Janina, ren!"

Janina Katz wordt in 1932 in een Joodse familie geboren. Hierdoor lopen haar jonge jaren parallel aan het nationaalsocialistische tijdperk. Politieke gebeurtenissen worden subtiel in het verhaal verweven doordat de auteurs de familieleden geïnteresseerd het nieuws laten volgen. Een slimme literaire keuze die het verhaal vervolmaakt. Zowel hoofdpersoon Janina als haar familieleden worden overigens uitstekend en zeer geloofwaardig geportretteerd.

Kortom, ik ben zeer gecharmeerd van ‘Ren Janina, ren!’ dat niet alleen heel mooi, maar ook absoluut zeer informatief is. De fraaie trailer van dit boek vind je hier: https://vimeo.com/145132713

Over de auteurs
‘Ren, Janina, ren!’ is het fictiedebuut van Marjan Brouwers en Jeannette van Ditzhuijzen. Voor ‘Ren Janina, ren!’ plegen zij zorgvuldig research en spreken uitgebreid met Janina en haar familie. Vrijwel alle personen in het boek hebben echt geleefd. De roman is geïllustreerd met een stamboom van Janina’s familie en diverse foto’s. De roman is tot stand gekomen mede met steun van het Prins Bernhard Cultuurfonds Caribisch Gebied.

Prachtig boek, vlot geschreven, wat je vanaf de eerste pagina grijpt. Verrassend en niet voorspelbaar. Een boek over de oorlog vanuit het menselijk perspectief gezien zonder onnodig uit te wijden over details (die zijn aan het einde wel te lezen in het boek, heel fijn!).
Kortom: echt een aanrader.

een levensverhaal dat is opgeschreven en altijd bewaard moet blijven

Echt de moeite waard om te lezen.
Ongelooflijk wat zo'n klein kind alleen heeft moeten doorstaan.
Ik kom uit Curaçao en zie mevrouw Janina iedere keer als ik naar de stad ga, zie ik haar in haar winkel staan. Wie kent haar niet op het eiland? Had het echt nooit geweten dat zij zulke gruwelijkheden heeft meegemaakt.

Een heel mooi boek, dat een aspect belicht waar ik zelf niet zo gek veel van wist, namelijk de positie van Joodse mensen in Polen tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Je volgt het waargebeurde verhaal van Janina Katz. Wat zo bijzonder is, dat Janina Katz nog leeft. Ze woont nu op Curacao, en heeft zelf het boek kunnen lezen, omdat het ook meteen vertaald is naar het Engels.

In het begin van het boek leer je Janina's familie kennen. Er wordt vanuit verschillende perspectieven verteld en er komen ook best veel verschillende familieleden in voor. Doordat er voor in het boek een stamboom met de hele familie staat, vormt dat gelukkig geen probleem. Je kunt makkelijk even kijken wie wie ook alweer was.
Ook staan er veel joodse begrippen in het boek, die uitgelegd worden in een woordenlijst achterin. De gebruiken zijn heel goed beschreven en je leeft echt met Janina en haar familie mee.

Langzaam komt de dreiging van de oorlog dichterbij, tot op het punt dat het dorp waar Janina woont wordt ingevallen en Janina en haar familie zich moeten verstoppen.
Vanaf dat moment wordt het verhaal erg heftig. In de schuilkelder voelt een vrouw zich genoodzaakt iets vreselijks te doen, wat extra pijnlijk wordt als blijkt dat het tevergeefs is geweest.

Janina weet dankzij haar moeder uiteindelijk te ontsnappen (daar komt ook de titel vandaan, haar moeder zegt tegen Janina dat ze moet rennen en zich moet schuilhouden).
Vanaf dat moment moet Janina in haar eentje van het ene naar het andere schuiladres. Doordat ze begrijpt dat ze zich moet aanpassen en dat ze moet doorzetten als ze haar familie ooit nog wil terug zien, weet ze te overleven.

Een heel aangrijpend verhaal, dat nog wel even blijft hangen nadat je het boek hebt dichtgeklapt.

Ren, Janina, ren! vertelt over een familie die heel wat meemaakt in de Tweede Wereldoorlog. Het is een waargebeurd verhaal, dat leest als fictie.
De personen in het boek zijn goed uitgewerkt en als lezer leef je al snel intens met ze mee, vooral natuurlijk met Janina, hoewel haar verhaal met iets meer afstand verteld wordt.
Het leed dat de familie ondergaat is vreselijk, maar wordt in het boek nergens overweldigend. Dat draagt bij aan het realistische karakter van het boek. Knap gedaan van beide schrijfsters.

Een waargebeurd verhaal, dat maakt het nog aangrijpender. Ik had af en toe echt de tranen in mijn ogen. Zo heftig om te lezen wat Janina allemaal heeft meegemaakt. Van begin tot eind blijft het spannend. Dit boek is absoluut een aanrader!

Ren Janina, ren is het waargebeurde verhaal over de familie Katz in oorlogstijd. Je leert de familie kennen begin jaren '30, wanneer de Joden-haat in centraal/oost-Europa nog maar amper merkbaar is. Gedurende het boek groei je mee met de familie en het wel en wee wat zij meemaken. Het verliezen van familieleden tijdens een brand in Italië, verhuizingen, en uiteindelijk ook de oorlog. Het verhaal wordt uit verschillende perspectieven van familieleden geschreven en pas op 2/3 van het boek komt hier het perspectief van Janina bij, ondanks dat zij de hoofdrol speelt in deze roman. Wat zij meegemaakt heeft als klein meisje in een land dat in oorlog is en waarbij het duidelijk is dat ze niet gewenst is door een heleboel mensen, is op zo'n manier weergegeven dat het verhaal je nog lang bij blijft.

Het boek leest gemakkelijk door de korte hoofdstukken en schrijfstijl. Het verhaal is zeer indrukwekkend, helemaal als je beseft dat het een waargebeurd verhaal is. Janina heeft de oorlog overleeft en dit is dan ook haar verhaal. Prachtig weergegeven door Marjan Brouwers en Jeanette van Ditzhuijzen.

Het is begin 1930 in het Poolse stadje Chorostkow in Calicie .
De Joodse familie Katz woont er al generaties lang. De laatste tijd wordt de sfeer steeds grimmiger en de Joodse gemeenschap heeft het moeilijk. De Duitsers bezetten steeds meer land , mensen worden opgepakt en de toekomst steeds onzekerder. Janina is het nakomertje van de familie en het zonnetje in huis. Dan wordt vader Leon opgepakt en gestuurd naar , niemand weet het precies. Daarna gaat het heel snel, Joodse scholen sluiten, winkels gaan dicht en steeds meer mensen verdwijnen. Ook broer Bumek kan niet meer thuis blijven. Toch probeert het gezin zo veel mogelijk de Joodse tradities in ere te houden. Oma (Dwora ) is de spil van de familie de steun van Janina en voor ieder die haar maar nodig heeft. Janina is dol op haar oma en dat is wederzijds. Als dan op een dag Janina, haar moeder Bertha en zus Blima worden opgepakt is niemand zijn leven meer zeker. De moeder van Janina maakt dan een van de moeilijkste keuzes van haar leven. De weg die de kleine Janina dan gaat is hard, schokkend, verdrietig maar ook hoopvol. Als rode draad door het boek loopt de tekst : Red jezelf " Dat veel dieper gaat dan alleen de woorden. De familieband is heel sterk en komt in dit boek goed tot zijn recht. Het is een stuk geschiedenis, prachtig verwoord en raakt je tot diep in je hart en is er niet zomaar weer uit. Dit boek krijgt van mij 4 sterren.

Een indrukwekkend boek. Ik moest het af en toe wegleggen, omdat ik door de tranen niet verder kon lezen. Ook in deze tijd met alle vluchtelingen zeer herkenbaar en zelfs leerzaam. Kortom een echte aanrader.