Try not to..

Goed geschreven, leest heerlijk weg! Verhaal zit goed in elkaar en blijft het hele boek spannend en intrigerend. Aanrader!

Juultje van den Nieuwenhof is docente Nederlands en drama op een middelbare school in Tilburg. Ze geeft met veel plezier les aan mavo-leerlingen van 12 tot 18 jaar. Met haar Young Adult-thriller Delete won ze in 2013 de Crimezone YA-wedstrijd. Daarna verschenen Disconnect, Check-out, After Dark en de novelle CTRL-A. Naast het schrijven van spannende thrillers voor jongeren, maakt ze ook al meer dan twaalf jaar theaterproducties, die ze zelf regisseert. Try not to... is haar nieuwste YA-thriller.

Het is vrijdagmiddag en vijf leerlingen van het Pyramis College begeven zich naar het studiehuis. Ze hebben iets uitgespookt waardoor ze nu voor straf moeten nablijven. Juuls, Amal, Ries, Biko en Luuk. De nieuwe leraar Willem Jansen is hun surveillant en deze stelt voor om een spel te spelen. De leerlingen zijn wel in voor een spel, maar wat eerst een grap lijkt te zijn, krijgt een vreemde wending. Wat is hier de bedoeling van en waarom?

Het boek start met info over de scholieren door middel van een screenshot van het leerlingvolgsysteem Magister. Zo is er al een summier beeld over de personages te vormen. Vijf leerlingen die ieder wel hun issues hebben, herkenbare en minder herkenbare. Het boek bestaat uit vier delen. De leerlingen zijn allemaal afwisselend aan het woord. Tussendoor zijn er bladzijden in een donkere kleur en vooralsnog is het onduidelijk welk personage daar aan het woord is. Het is droefgeestig geschreven en maakt wel duidelijk is dat deze persoon niet meer helder kan denken, lijkt in de war te zijn.

'En toen kwam die dag, die zwarte dag, die alles veranderde. Die van haar een herinnering maakte en van mijzelf het Kwaad. Ooit was ik een goed mens, dat weet ik zeker.'

Al gelijk in het begin van Try not to... gebeuren er vreemde dingen die tot nadenken zetten en een onheilspellend gevoel opwekken. Bij het volgen van de personages komt er bij elk personage wel wat wantrouwen en is het de vraag wie nu wel en wie niet te vertrouwen is. En wat zit er achter het gedrag van dat ene personage? Langzaam leren we dat al die issues misschien wel grote gevolgen kunnen hebben, maar niet bij iedereen komt dit sterk naar voren. Van den Nieuwenhof weet de spanningsboog al snel tot grote hoogte te brengen. Dit door het gebruik van de nodige cliffhangers en uitermate spannende fragmenten die naar het puntje van de stoel dwingen. Duidelijk komt naar voren dat de auteur goed weet wat er leeft in de leeftijdsgroep waarvoor deze jeugdthriller bedoeld is. Bepaalde achtergronden en dingen die ze kunnen meemaken in hun leven. Dingen waardoor hun leven naast de rails kan gaan lopen met alle gevolgen van dien. Alle onzekerheid rondom de personages, hun achtergrond en hun gedragingen blijven vragen naar een ontknoping. En tijdens de weg naar de ontknoping slaagt de auteur er prima in om de lezer een verkeerde richting op te sturen. Alle elementen in dit boek zorgen ervoor dat het boek tussentijds niet makkelijk weg te leggen is. Eigenlijk zelfs onmogelijk, de auteur weet de lezer op een prettige manier genoeg dwang op te leggen om het boek gelijk uit te lezen. Pittige en soms zware onderwerpen die levensecht zijn neergezet. Filmisch zodat de wens ontstaat dit boek verfilmd te zien, bijvoorbeeld als een spannende jeugdfilm zoals we die kennen van de boeken van Carrie Slee.

Try not to... is door de auteur realistisch neergezet, wat deze jeugdthriller uitermate spannend en enerverend maakt. She did it again!

Vijf leerlingen moeten nablijven, op het Pyramis Collega blijven de leerlingen na in het studiehuis. Hun surveillant is de nieuwe docent Willem Jansen. Voor de leerlingen een coole nieuwe docent, van wie ze graag les hebben. Vriendinnen Juuls en Amal zijn na een grap bij Nederlands naar het studiehuis gestuurd om na te blijven. Amal krijgt hier wel stress van, omdat ze geen problemen wil krijgen met haar ouders. Ries en Biko zijn 3x te laat gekomen in 1 week en moeten daarom nablijven. De vijfde leerling is Luuk, hij heeft een vals dokter briefje ingeleverd en moet daarom ook nablijven. De leerlingen moeten nablijven van 16.00-18.00 uur waarna ze om 18.30 een meeloopavond hebben op het Noorderlicht. Zodra meneer Jansen de deuren op slot draait en de lampen uitdoet kijken de leerlingen gespannen om zich heen. Maar als meneer Jansen aangeeft dat hij een spelletje met de leerlingen wil gaan doen stemt iedereen in. Een spelletje tijdens strafklas is natuurlijk niet alle daags en ze hebben wel zin in een spel. Hij wil het spel Try not To doen en de leerlingen worden al snel enthousiast, maar wat begint als een spelletje en een grap wordt al snel serieuzer en gevaarlijk. Voordat het spel begon schraapte meneer Jansen zijn keel en sprak met een zware stem de zin ‘Zo, nu zijn jullie helemaal van mij..’ uit.
In wat voor spel zijn de leerlingen beland en overleven ze het spel wel?

Het boek begint met verslagen van de 5 leerlingen uit het leerlingvolgsysteem. Door deze samenvatting van de leerlingen heb je al een beetje kennis gemaakt met de leerlingen. Het verhaal wordt verteld vanuit deze 5 leerlingen en zo ervaar je hun leven als scholier. Tijdens het lezen ervaar je ook dat elke leerling een geheim of zorgen met zich meedraagt en die invloed hebben op hun (school)leven. Het afwisselende perspectief zorgt voor spanning en vaart in het verhaal. Het is een thriller vol spanning die goed opbouwt continue aanwezig is. De opbouw van de spanning en het verhaal zitten goed in elkaar en evenals de ontwikkeling van de leerlingen. Je valt tijdens het lezen soms van de ene verbazing in de andere, op een goede manier.

De schrijver wil in mijn ogen een heel duidelijk verhaal vertellen met dit boek, en een boodschap afgeven. Van den Nieuwenhof wil leerlingen en jongeren waarschuwen en inzicht geven wat bepaalde acties voor gevolgen kunnen hebben, voor henzelf of voor anderen. Dit vind ik heel sterk en voegt ook echt iets toe aan het boek en het genre. Wat deze boodschap is, dat mogen jullie natuurlijk zelf ervaren tijdens het lezen. Dit in combinatie met de spanning maakte het voor mij een toffe jeugdthriller en eentje die ik zeker aanraad!

Wel eindigt het verhaal redelijk abrupt, en had ik graag een epiloog gezien om te lezen hoe het nu is, want dat wil je heel graag na het lezen van dit boek! ;)

In mijn ogen zou dit boek een TW (trigger warning) mogen bevatten over zelfmoord en/of een 113 vermelding aan het einde van het boek. Het boek trekt veel jonge lezers en voor hen zou dit misschien prettig zijn. Zelf heb ik er persoonlijk geen last van ondervonden maar ik kan mij goed voorstellen dat het een goede toevoeging zou zijn voor andere. Ik weet natuurlijk niet of dit normaal en of verplicht is om te vermelden in een boek.

Vijf leerlingen van het Pyramis College moeten nablijven: Juuls, Amal, Ries, Biko en Luuk. Hun favoriete leraar, meneer Jansen, is surveillant tijdens het nablijven. In het begin vind iedereen dit wel leuk, want het is een leraar die niet alle regels even belangrijk vind. Na een tijdje stelt hij voor een spelletje try not to te spelen. De leerlingen zijn nog maar net met het spel begonnen wanneer ze beseffen dat het een gevaarlijk spel zal worden.

De vijf leerlingen die nablijven, kunnen alle vijf als hoofdpersonage gezien worden. Ze worden op een korte originele manier aan de lezer voorgesteld. Nog voor het verhaal echt begint zijn er vijf leerlingen dossiers te vinden. Deze bevatten al de nodige informatie om een beeld te vormen van de personages en het is handig om eens terug te lezen indien je terug wou weten wie wie was.

Het boek wordt verteld vanuit het oogpunt van de vijf leerlingen. Doordat er zoveel perspectieven zijn in een niet al te dik boek, komt elk personage maar weinig aan bod. Dit maakt dat het verhaal een klein beetje ingewikkeld wordt omdat je tijdens het lezen even kan vergeten vanuit wie je op dat moment leest. Gelukkig staat er wel in het begin van elk hoofdstuk duidelijk een naam zodat je snel weer kan terugkijken. Toch was het beter geweest als er maar vanuit een of twee leerlingen verteld werd. Dit zou ervoor zorgen dat je dan een of twee personages heel goed leert kennen in plaats van vijf waar je maar weinig van kent. Ook werd er de hele tijd verwezen wat de andere leerlingen op dat moment deden, waardoor er dus maar weinig gedachten van de “ik” persoon meegegeven werden.

De spanning wordt langzaamaan opgebouwd. In het begin denken de leerlingen dat het nablijven gewoon een tijdje niets doen is, maar dan gebeuren er een aantal kleine dingen die de spanning laten starten. Door al deze kleine zaken wordt de spanning al snel heel hoog.
Hoewel de spanning dus goed werd opgebouwd, vielen de gebeurtenissen toch tegen. Alle gebeurtenissen waren veel minder dan verwacht, waardoor het einde ook teleurstelde.

Het verhaal bevat veel herkenbare elementen voor tieners, die er allemaal goed in verwerkt zijn. De titel bijvoorbeeld verwijst naar een spel dat iedereen wel zal kennen. Dit maakt wel dat de het voor de lezer gemakkelijker wordt je in te leven in de personages. Ook doordat het vijf totaal verschillende leerlingen zijn, zal elke lezer wel iemand vinden waar het inleven makkelijk lukt.

Try not to… is een spannend verhaal over vijf leerlingen die moeten nablijven. Het was spannend, maar indien je al veel thrillers hebt gelezen, kan het spanningsniveau tegenvallen. Dat maakt wel dat dit boek perfect is voor een beginnende thrillerlezer. Het boek is vooral aan te raden voor tieners, maar voor volwassenen die eens een mildere thriller willen lezen kan dit boek ook