Tryater

De grote locatievoorstellingen zijn de meest in het oog vallende producties van Tryater. Het zijn voorstellingen waarmee het gezelschap de meeste nationale en internationale aandacht trok en trekt. Maar dit gezelschap heeft veel meer kanten. De Fryske Toanielstifting Tryater profiteert zich (zoals zovele collega-groepen) als een gezelschap dat een unieke positie inneemt in het Nederlandse theaterbestel. Het onderstaande is een poging de uniciteit van Tryater in kaart te brengen. Als enige instelling die professioneel Friestalig theater produceert; als oudste toneelgezelschap in het hedendaagse subsidiebestel; en als het meest veelzijdige theaterhuis van Nederland. Friestalig theater.Tryater ontvangt rijkssubsidie met als opdracht Friestalig theater te produceren voor kinderen, jongeren en volwassenen. Het Fries geniet rijkserkenning als tweede rijkstaal, maar de taal staat als minderheids- en regionale taal onder druk. Door de Europese eenwording openen zich nieuwe perspectieven voor regionale talen. Het toneel is voor veel inwoners van Friesland de meest aansprekende kunstvorm. De bestaansgrond van Tryater is verbonden met de " die het gezelschap gebruikt. Tryater speelt zijn voorstellingen bijna uitskátwW in het Fries. Alle reguliere voorstellingen voor volwassenen zijn Friestalig. Het gezelschap geeft opdracht bestaand repertoire in het Fries te vertalen en ontwikkelt af en toe oorspronkelijk materiaal, zoals het succesvolle 'Baarderlan' (2002) van Tryater-acteur Romke Toering, dat zich afspeelde in de wereld van de uitstervende veehandel. In de voorstellingen wordt incidenteel en fragmentarisch gebruik gemaakt van dialectische varianten van andere streektalen in Friesland, zoals het aan het Drents verwarrte SteiffinWwerft en het door het Fries gekleurde Nederlands in de grotere Friese steden, het Stadsfries. De jeugdtheatertaak van Tryater strekt zich ook uit over de provincies Groningen en Drenthe. Daarom worden voorstellingen voor deze doelgroep doorgaans in twee taalversies uitgebracht.