Vergeten kinderen kroniek van een kindertransport vanuit Reeuwijk naar Drenthe tijdens de Tweede Wereldoorlog, 19 maart - 23 juni 1945

ik vind het geweldig, heel speciaal, ik zag ook een aantal dingen die langskwamen en die ik me nog goed herinnerde.
En die ik ook zelf heb meegemaakt. Wij mochten niet mee naar Drenthe van mijn moeder, wij hadden het nog niet zo slecht, daar had ze gelijk in, wij kregen van gemeenteleden af en toe wel een en ander toegeschoven.
Maar de hele sfeer van het boek, rustig en toch ook heel duidelijk, het waren moeilijke jaren.

Om zoveel mogelijk kinderen de oorlog te laten overleven, besluit men een kindertransport op te zetten.
Vlak na de Hongerwinter (in maart 1945), waarvan het ergste voorbij is, wordt dit plan tot uitvoering gebracht.
De kinderen zijn mager,ziek en ondervoed. Ze gaan met een schip naar Drenthe om aan te sterken. De reis begint in Waddinxveen, ruim 40 kinderen gaan ermee. Ze kunnen vrijwel alleen s’nachts varen omdat het overdag te gevaarlijk is. Ze zijn bang dat ze worden neergeschoten door bommenwerpers. De toekomst is erg onzeker. Niemand weet waar de kinderen terecht komen. De dominee doet zijn uiterste best om de kinderen veilig te houden.
In dit verhaal lees je dagboekstukken van de dominee, maar zie je ook gedeeltes van de reis door de ogen van de kinderen zelf. Vandaag de dag , zou zo’n reis een stuk sneller gaan. Toen was het gevaarlijk om het IJsselmeer/ Zuiderzee over te steken. Er was vaak storm en de boten waren minder sterk als nu. Oorlogsvluchtelingen in eigen land. In het Westen was gewoon bijna niets te eten. Aan de andere kant van het land wel. Daarom gingen daar veel kinderen heen. Ze vertellen over hun verblijf bij hun pleeggezin, maar ook over het leven aan boord van het schip. Het duurde een tijdje eerdat ze aankwamen, ze moesten slapen in het stro. Eten wat er voorhanden was en stormen trotseren.

Er staan ook veel foto’s in die de sfeer nog meer weergeven en een aantal brieven en documenten. Dit is allemaal aanvullende informatie en heel interessant om te lezen.
Zeker vandaag de dag heel actueel om de oorlog door de ogen van een kind te kunnen zien. Vluchteling zijn is niet leuk. Het heeft alles te maken met overleven en overlevingsdrang.
Biografieën van een aantal helpende handen, staan achterin het boek. Zo weet je wat er van hun terecht is gekomen. Dat is erg leuk om te lezen! Namenlijsten. Het boek is echt compleet!
Ik vond het een heel mooi verhaal, ik wist helemaal niets af van deze transporten. Weer een verhaal dat de wereld in moet! Dit mag niet vergeten worden! 4****

De titel in combinatie met de foto op de cover doet je vernoeden waar het boek over gaat. Persoonlijk dacht ik in eerste instantie dat het over andere kinderen zou gaan dan die in het boek genoemd worden. Dat het een verhaal, met misschien persoonlijke herinneringen, van Joodse kinderen die geen ouders meer hadden in de oorlog zou vertellen. Iets wat ook niet zo verwonderlijk is, want het verhaal van de kinderen in het boek is maar bij weinigen bekend, terwijl het verhaal van hun leeftijdsgenootjes met een Joods geloof veel bekender is. Het maakt het verhaal evengoed niet minder aangrijpend.
Je kan zien dat de auteur veel moeite heeft gedaan om informatie in te winnen en dat te verwerken in het boek, dat ze alles heeft onderzocht voordat ze het in het boek plaatste.
Het is een heel aangrijpend boek met achtergrond informatie van hoe de kindertransport is ontstaan, voor welke kinderen het transport was bestemd, hoe ze pleeggezinnen zochten. Wat voor moeite dat de mensen van toen heeft gekost. Je kan alleen maar respect voor ze opbrengen. Ook voor de ouders van de kinderen die hun kinderen hebben laten gaan kan je alleen maar respect hebben omdat ze hun kinderen lieten gaan naar onbekende oorden en onbekende mensen. Dat ze niet aan zichzelf hebben gedacht, maar aan hun kind, dat die weer zou aansterken.
Het verhaal is op een vlotte, respectvolle en heldere manier geschreven, waardoor alles heel duidelijk wordt.
Het reisverslag van de dominee, de herinneringen van de kinderen die mee mochten, de herinneringen van sommige kinderen van pleeggezinnen aan het kind dat ze hadden opgevangen, en de foto's van een paar kinderen en foto's van een paar plaatsen, maken het boek compleet. Daardoor krijg je een beter, indringender beeld uit die tijd. Je begrijpt daardoor wat ze allemaal hebben doorstaan. Het geeft een nieuw beeld op de hongerwinter en de tijd erna.

Voor mij kwam de route die het schip voer, heel bekend voor omdat ik die zelf heel wat keren op een passagiersschip waar ik op heb gewerkt heb mogen zien. Al zag het een en ander er uiteraard in de jaren '90 heel anders uit dan in de tijd dat de kinderen die route voeren. Dat vond ik, ondanks dat het aangrijpend was, wel mooi om te lezen. Al had ik uiteraard liever gewild dat het voor de kinderen een leukere reis was geweest.

Dit boek lees je in een dag uit. Het is een kroniek, zoals de ondertitel al aangeeft. Feiten zijn hier in chronologische volgorde verhaald. Maar het boek leest zeker niet zo klinisch als deze ondertitel doet vermoeden.
Het werk van het landelijke Inter-Kerkelijk Bureau voor de Nood-voedselvoorziening (IKB) was bij mij eerder niet bekend en heeft me verrast door de goede samenwerking.

Het is een heel menselijk verhaal geworden over kinderen die geruime tijd uit huis geplaatst werden, met het beste voor hen voor ogen.
Je leest over hen in de periode van 19 maart tot 23 juni 1945, wie ze waren op dat moment, waarom ze op transport mochten, wie degenen waren die dat bepaalden, waar ze terecht kwamen en waarom en uiteindelijk hoe het naderhand met hen ging.

Het is duidelijk dat de auteur veel moeite heeft gedaan om alle feiten boven water te krijgen en er een gevoel in te leggen dat tot dan toe ontbrak. Het grote aantal foto’s, krantenknipsels en documentatie is indrukwekkend. De vaak aangrijpende en persoonlijke verhalen van deze kinderen zijn stuk voor stuk het onthouden waard.
Er werd zelfs na terugkeer niet meer over gesproken in het eigen gezin, dat vond ik heel bijzonder om te lezen.

Jessica A. Verhagen heeft er goed aan gedaan om iedereen de kans te geven zijn of haar verhaal te vertellen. Zoals ze zelf ook aangeeft in haar slotgedachte zijn dit ervaringen die niet verloren mogen gaan, het is net zo belangrijk als die vreselijke oorlog die een en ander verzaakt heeft.
‘Het is een deel van onze geschiedenis dat merkwaardig genoeg eigenlijk nooit aan bod komt in het onderwijs op scholen en in herdenkingen.’

Nogmaals, dit boek las ik in een dag uit. Ondanks het ruime aanbod aan informatie is het een prettig leesbaar verhaal geworden, met het dagboek van dominee Warmenhoven als een warme rode draad door het boek heen gevlochten.
Tegen de auteur Jessica A. Verhagen wil ik graag zeggen: Chapeau!

er veel aandach aan kinderen uit andere landen Daar is niets mis, maar er is ook veel leed geleden onder onze eigen Nederlandse kinderen. ik kan me niet herinneren dat ik op school ook maar iets hierover gehoord, laat staan geleerd kreeg. de oorlog, ja, de hongerwinter, ja. maar niets over de nederlandse kinderen.Dit boek geeft een goed beeld wat deze kinderen hebben moeten doorstaan.gedurfd en persoonlijk. zeker de moeite waard en ook om het thuis met je kinderen te bespreken. verreikend, een must.

Lezen.