Vlucht in de duisternis zijn allerlaatste boek, de lang verzwegen novelle : novelle

De titel en de afbeelding op de cover vormen het beeld dat het hier gaat om een donker, duister en sinister boek. Dat is het ook. Robert en zijn broer Otto zijn de twee personages waar het in deze novelle boek om draait. Behalve liefde en bezorgdheid voor elkaar, is er ook een zeer broze vertrouwensband. Robert is de onevenwichtige hypochonder die lijdt aan waanvoorstellingen, Otto is een succesvol zenuwarts. Door Roberts zwakke psychische gesteldheid is hij deels afhankelijk van de expertise van zijn broer. Op zijn beurt worstelt Otto met zijn dubbelrol als broer en arts.

Deze novelle las ik met verwondering en plezier. Verwondering vanwege het ultieme inlevingsgevoel van de auteur en dan laat ik even los wat er bekend is van Schnitzlers levenswandel, het goed verwoorden van gevoelens is op zich al bewonderenswaardig. Verwondering ook omdat het verhaal getuigt van zelfinzicht en ondanks dat weten toch niet anders kunnen handelen. Symboliek speelt een belangrijke rol, een voorbeeld is de trein die in vele romans een profetische rol speelt en zodoende de spanning opvoert. Want spanning is er zeker, schitterend opgebouwd en daarmee werd bijna ongemerkt het leestempo verhoogd. Beter is het rustig de laatste bladzijden in te laten werken en daarbij de prachtige beschrijvingen van het landschap te laten vervloeien met het lot van de broers.

Bij het zien van de schitterende cover van Vlucht in de duisternis van Arthur Schnitzler wil je weten waar de auteur aan denkt, of het wel goed met hem gaat, want je krijgt het gevoel dat het niet helemaal goed met hem gaat, hij ziet er wat verward uit. De titel, die pas tegen het eind duidelijk wordt, maakt nieuwsgierig. Je wilt weten wat het daglicht niet mag zien.

Vlucht in de duisternis van Arthur Schnitzler is het laatste boek dat de auteur heeft geschreven. Aan het eind vertelt de vertaler, Jef Rademaker, meer over het verhaal achter het boek en over Arthur Schnitzler. Ook geeft hij zijn mening over of je zijn werk nog wel zou mogen lezen vanwege hoe Arthur Schnitzler in zijn tijd in het leven stond. Gelukkig heeft Jef Rademaker zich nergens wat van aangetrokken en dit boek vertaald ondanks dat het in de huidige tijd eigenlijk niet meer zou kunnen, want dit boek verdient het om gelezen te worden.

Vlucht in de duisternis van Arthur Schnitzler is een aangrijpend verhaal over een man die heel erg achterdochtig kan zijn, in zijn slechte dagen aan waanzin leidt, hij kan heel snel van gevoelens wisselen en is een echte hypochonder. Het is een man waar je je enerzijds aan ergert, vooral in zijn omgang met vrouwen, maar waar je aan de andere kant ook weer medelijden mee hebt omdat hij geestelijk duidelijk niet in orde is. Hij weet zijn gevoelens als angst, onrust, wantrouwen naar anderen toe, haat, onzekerheid, verdriet, zijn onmacht en de wilskracht om te leven goed te verwoorden. Hij heeft duidelijk een goed zelfinzicht, ook al klopt dat soms niet helemaal. De auteur heeft zich zo goed in de hoofdpersoon ingeleefd, dat je het gevoel hebt dat hijzelf die gevoelens ook wel eens had en dat hij net zoals de hoofdpersoon zo met vrouwen omging en dacht over vrouwen.

Het is een spannend verhaal met vele verrassende wendingen en een verrassend plot die je niet ziet aankomen. Er komen tijdens het lezen steeds meer vragen waarvan je benieuwd bent naar de antwoorden zoals bijvoorbeeld wat er echt met zijn vrouw en een van zijn exen is gebeurd, of hij wel of niet schuldig is aan een aantal zaken of dat die helemaal niet zijn gebeurd, maar dat het anders zit, hoe het zit met de relatie met zijn broer en of hij uiteindelijk een belangrijke brief terug krijgt of niet.

Het is een verhaal dat soms een mooi, romantisch, tijdsbeeld weergeeft. Je gaat een eeuw terug in de tijd waar men nog met koetsen reed. Soms is een stukje haast poëtisch geschreven zoals bijvoorbeeld over sneeuw op de heuvels en de huizen. Je ziet het sprookjesachtige beeld zo voor je.

Kortom; Vlucht in de duisternis van Arthur Schnitzler is een indringend, aangrijpend, duister verhaal over een man die lijdt aan een aantal kwalen als waanzin, waar je enerzijds een hekel aan krijgt, maar anderzijds ook medelijden mee hebt. De auteur heeft zich heel erg goed weten in te leven in de hoofdpersoon. Het is een boek dat je in één keer uit wilt lezen.