Walter Pichler : tekeningen, beelden, gebouwen = drawings, sculptures, buildings

Walter Pichler (1936) maakt oerbeelden uit oermaterialen, in de stijl en de kleur van het land. Maar er is niets boers, ruwbewerkts of primitiefs aan. Ze zijn niet zwaar. Ze zijn rank en licht. Ze lijken elk moment weg te kunnen vliegen, terug naar de droom waaruit ze voortkwamen.Toch kunnen ze tegelijk wel degelijk ook zwaar, dreigend en huiveringwekkend zijn, en een ijzingwekkende stilte uitdragen. De zwaarte zit in iets anders, niet in het materiaal waaruit ze zijn gehouwen. Zijn beelden hebben een diepe, metafysische geladenheid.Pichler werkt aan zijn beelden in een ondeelbaar proces van tekenen, beeldhouwen en het ontwerpen van de architectuur waarin hij die beelden plaatst. Het hele proces is in de erezaal en de belendende vertrekken van het Stedelijk tot in detail te volgen; stap voor stap die langzame, ademloos lange weg.Af en toe staat op zo'n tekening een schimmige figuur: Pichler zelf als menselijke maat, zich bijna doorzichtig makend wegcijferend. Het is fascinerend om dat tekenproces te volgen, even aangrijpend als de beelden zelf. Het is een heel verfijnde, obsessieve en preciese manier van tekenen - net zo fijn afgewerkt, gepolijst en minutieus gedetailleerd als zijn beelden. Het geldt evenzeer zijn architectuurtekeningen als de ontwerptekeningen van zijn beelden. Hij ontleedt zijn visioenen tot in een rib van een gegolfd deuroppervlak en tot in de anatomie van het kniegewricht van een metalen figuur.De procesgang van zijn handelen loopt van eerste schets en tekening naar detail- en constructietekening en vandaaruit naar het beeld zelf. En dan begint alles weer opnieuw met het ontwerpen van de ruimte voor het beeld. Dat gaat ook van eerste schets en tekening naar detail- en constructietekening; en dan verder naar plattegronden, dwarsdoorsneden, geveldetailleringen en dakspantconstructies, om dan als gebouwontwerp eerst verkleind uitgevoerd te worden in houten maquettes en wellicht ooit later - dat zien we dan weer op foto's en tekeningen van het resultaat - in het echt.Het proces gaat langzaam, niet uit geldgebrek maar omdat Pichler het zo wil. Beeld en ruimte moeten naar elkaar toegroeien - dat gaat niet in één keer, dat kost tijd. Het visioen dat zich aan hem openbaarde moet zich eerst stap voor stap onthullen. Voor lang niet alle sculpturen is een behuizing gevonden, vele zullen het waarschijnlijk nooit vinden. Hij heeft ze nu, voor even, uitgeleend aan het Stedelijk.