Why The West Rules For Now The Patterns of History and what they reveal about the Future

De titel 'Why the West Rules etc.' riekt naar een zoveelste westerse zelffelicitatie, maar het boek is van alles behalve dat.

Het is vooral een redelijk uitgebreide vertelling van de geschiedenis van het 'westen' (waarmee Morris bedoelt de beschavingen die zijn begonnen rond de zogenaamde 'Vruchtbare Halvemaan' of daarvan afstammen) en het 'oosten' (de beschavingen die zijn begonnen rond de valleien van de Gele Rivier en de Yangtze of daarvan afstammen). Omdat de vertelling al begint Homo habilis en. Dit gedeelte is een schat aan kennis en interessante wetenswaardigheden.

Deze vertellingen worden daarnaast ook steeds elkaar gecontrasteerd, wat erg verhelderend werkt. Het Neo-Confucianisme van de Song-dynastie voorstellen als een 'Chinese renaissance' werkt bijvoorbeeld erg verhelderend. De val van Rome aan de val van de Han, etc. Niet alleen is het perspectief interessant maar zo onthoud je alles ook gewoon makkelijker. Voor dit contrast probeert Morris ook 'wetenschappelijk' te werk te gaan door gebruik te maken van vier indicaties van ontwikkeling, om zo te zien welke van de twee (overige beschavingen, die in andere landbouwkernen zijn begonnen, bijvoorbeeld in de Nieuwe Wereld of rond de Indusvallei, worden grotendeels buiten beschouwing gelaten) op welke momenten in de geschiedenis 'voor' lopen. Rome, bijvoorbeeld, was (volgens deze indicatoren) ontwikkelder dan de Han-dynastie van rond dezelfde tijd. Maar de Tang-dynastie (618-907) was weer ontwikkelder dan haar tijdgenoten in het westen, het Byzantijnse Rijk en het Islamitische Kalifaat. Ook dit werkt erg verhelderend, zelfs al is de methode niet perfect.

Deze vertellingen worden bovendien ondergebracht in een soort 'theorie' van hoe de geschiedenis verloopt, waarvan de 'de paradox van ontwikkeling' (een nieuwe ontwikkeling levert oplossingen voor bestaande problemen, maar het succes daarvan creëert vervolgens weer nieuwe problemen, die weer nieuwe ontwikkelingen vereisen, etc. etc.) het belangrijkste onderdeel is. Erg interessant. Op zijn minst iets om eens goed over na te denken.

Het laatste hoofdstuk is wat freaky. In plaats van over het verleden gaat dit over de toekomst, en is een soort 'Boek van Openbaringen' meets 'Revenge of the Nerds'. Dit had van mij weggelaten mogen worden, maar voor Morris is het de kern van zijn betoog: "Bekeert u, zondaars! Wat doet het ertoe of 'oost' of 'west' nou regeert? De Rapture komt! We gaan er allemaal aan zeg ik u!" ...

Oké, Ian.