Zwart krijt

Geschreven bij Zwart krijt

Gelezen door Jeanine Feunekes-Both

Het verhaal wordt beschreven vanuit een ik-personage. Hij zet het hele verhaal over het spel met alle consequenties en gevolgen op papier als waarschuwing aan de wereld. Als een vermaning, als zijn biecht.

Het boek bestaat in feite uit twee verhaallijnen: aan de ene kant lees je hoe het de ik-persoon vergaat tijdens zijn schrijfproces tijdens het schrijven over het spel en aan de andere kant lees je het verhaal over de zes de spelers van het spel.
Je maakt op een rustige, plezierige en uitgebreide manier kennis met de zes spelers. De personages worden stuk voor stuk geïntroduceerd. Zij hebben allemaal een eigen, specifiek karakter. Je leert de karakters goed kennen voordat zij daadwerkelijke aan het spel beginnen, dit geeft je een goed idee van wat de gevolgen kunnen zijn voor de personages van de opdrachten tijdens het spel.

Ik vind het ik-personage het meest intrigerend. Het is overduidelijk dat hij één van de zes spelers is, maar wie? Wat is er gebeurd dat hij al jaren als een kluizenaar leeft? Waar is hij bang voor? Waar voelt hij zich ten opzichte van het spel zo verantwoordelijk voor? De paranoia en de eenzaamheid van deze persoon zijn uitstekend omschreven. Je leeft met hem mee. De gevolgen van het spel zijn voor deze persoon erg hard geweest.
De schrijver heeft deze gevolgen mooi verwoord door middel van het taalgebruik. Op sommige momenten is de zinsopbouw in het boek net zo verwarrend als het geheugen van de ik-persoon. Je begint aan zijn verstand te twijfelen, net als hijzelf. Hij is ervan overtuigd dat er een soort van logica in zijn leven zit, dat er dus klaarblijkelijk niet is en dat maakt deze kant van het boek nét iets boeiender dan het deel over de zes studenten die het spel spelen. Ik kreeg een enorme schok, toen vrijwel in het begin van het boek werd onthult wie de ik-persoon is. Ik had ten eerste niet zien aankomen dat de schrijver al zo vroeg in het boek zou weggeven wie de ik-persoon is en dan nog het feit wíe diegene is. Het is absoluut niet degene die ik in gedachten had. Ik heb van dat moment genoten. Ik was op het verkeerde been gezet. Een geniale zet van Christopher J. Yates en een schitterend moment in het boek.

Net als de goed uitgewerkte personages, zijn ook het verhaal en plot goed geconstrueerd. Het boek leest vlot en is boeiend. Echt spannend kun je het niet noemen, het is meer een psychologische thriller. Op het einde van het boek gaat het verhaal van dat de ik-persoon schrijft soepel over naar het heden en vloeien de twee verhaallijnen samen. Alle stukjes vallen uiteindelijk op zijn plek.

Ik had hoge verwachtingen van dit boek omdat op de achterflap de volgende zin staat:
“Zwart krijt is een ongelooflijk spannende literaire thriller in de beste traditie van Donna Tartts De verborgen geschiedenis.”
Ik heb De verborgen geschiedenis gelezen en ik moet helaas concluderen dat dit boek niet het niveau haalt van het boek van Donna Tartt. Ik ben echter absoluut wel van mening dat Zwart krijt een spannende literaire thriller is met een hoog psychologisch gehalte.

Wat zeer interessant is, is de dankbetuiging van Christopher J. Yates aan het eind van het boek. Er staat letterlijk: “Voor zijn hulp, drieëntwintig jaar geleden, bij het ontstaan van het spel (dat wij godzijdank nooit gespeeld hebben), Chris Winslow.”

Geschreven bij Zwart krijt

Zes eerstejaarsstudenten spelen een aanvankelijk leuk en onschuldig spel. Ze worden begeleid door drie mysterieuze figuren van de al even mysterieuze Spelsoc, een spellensociëteit. De zes verzinnen opdrachten voor elkaar en wie een ronde verliest moet een zgn. consequentie uitvoeren. Deze kunnen eenvoudig, middelmatig of moeilijk zijn en hebben meestal grote gevolgen. Ze zetten met de consequenties vaak hun leven op het spel. Niet in de zin van ‘leven en dood’, maar de consequenties bepalen wel het verdere ‘verloop’ van hun levens. Als iemand een opdracht niet of niet goed uitvoert moet hij of zij het spel verlaten. Veertien jaar later komen de overblijvers samen om de laatste ronde te spelen. Uiteindelijk blijft er één winnaar over.

Dagboek
‘Zwart krijt’ is, zo lijkt het, een dagboek geschreven door Jolyon. Hij vertelt wat er gebeurt is in het verleden en wat er nu, 14 jaar later, gebeurt. In het begin is niet meteen duidelijk wie het dagboek schrijft, je wordt meerdere malen op het verkeerde been gezet. Eenmaal duidelijk blijkt dat het toch niet allemaal is wat het lijkt. Het citaat waar Yates het verhaal mee opent “Vertrouw nooit de schrijver. Vertrouw het verhaal.” staat er niet zomaar.

Spel vs. het leven
Het spel dat de zes spelen staat symbool voor het echte leven “Hun spel was zó’n bleke imitatie van het leven geweest, zo bot en kinderachtig. Want alleen het leven had echte consequenties, alleen het leven kon echte pijn veroorzaken.” Eigenlijk komen alle thema’s van een mensenleven wel aan bod in het spel: vriendschap in al haar facetten en de liefde, afgunst en jaloezie, ouder worden en keuzes maken, etc. Yates schrijft niet zomaar een verhaal op, maar weet de vergelijking met het echte leven goed neer te zetten.

Goede uitdieping karakters
Het aantal personages is beperkt tot de zes spelers van het spel (Chad, Jolyon, Jack, Mark, Emilia en Dee) en de drie leden van Spelsoc (kleinste, middelste en langste, vernoemd naar hun lengtes). Dit maakt het overzichtelijk, maar zorgt ook dat er voldoende ruimte is om de personages uit te diepen. Over de drie Spelsoc-leden komt de lezer weliswaar niet veel te weten, maar de zes spelers leer je zeer goed kennen. Ieder heeft zijn of haar nukken en eigenschappen, die hij of zij inzet om het spel te winnen. Omdat je de zes goed leert kennen, snap je wat ze denken, wat ze doen en welke keuzes ze maken om het spel te winnen. Opmerkelijk is ook de rol die de vader en moeder van Chad spelen in het boek. Ze komen nauwelijks aan bod in het verhaal, maar blijken toch een rol van betekenis te spelen.

Prachtig taalgebruik
Wat vanaf de eerste bladzijde meteen opvalt is het prachtige taalgebruik en de fijne woordkeuze van Yates. Wat te denken van bijvoorbeeld “Ik stop met typen om een longvol wereld tot me te nemen, om haar geuren in te ademen terwijl ik bij mijn raam sta.” Ook een zwaar thema als zelfmoord weet hij bijna poëtisch te verwoorden. “[...] iemand die zo depressief was dat hij zich van het leven beroofde, iemand die de wereld zo’n belasting vond dat hij de voorkeur gaf aan slapen boven bewustzijn.” Alleen al de manier van schrijven zorgt ervoor dat ‘Zwart krijt’ een boek is dat je moet, maar vooral wilt lezen.

Conclusie
Dit boek onderscheidt zich op een groot aantal punten van andere boeken. Sterk verhaal, zeer goed uitwerkte karakters. Originele insteek. Verrassende en geloofwaardige ontknoping. Het verhaal is niet heel erg spannend, maar omdat je echt wil weten hoe het afloopt (of beter, hoe het destijds gegaan is) blijf je lezen. Kortom: een meesterlijk boek, het lezen meer dan waard.

Geschreven bij Zwart krijt

En spel dat steeds extremere vormen aanneemt . Wie houdt het 't langste vol..

Geschreven bij Zwart krijt

Vreselijk. Tergend langzaam om in het verhaal te komen. Ook hou ik niet van de ikvorm waarin het geschreven is. Ik wou dat ik eerder gelezen had dat het op Donna Tart leek. Die heb ik ook niet uitgelezen. Dat gaat met deze ook gebeuren. Ik verwijder het boek van mijn ereader zonder te voltooien

Geschreven bij Zwart krijt

In dit psychologische verhaal spelen zes studenten een spel. Deze mensen worden één voor één geïntroduceerd, hun karakters gaandeweg het verhaal goed uitgediept. Het chronologisch vertelde verhaal wordt regelmatig onderbroken door het heden, 14 jaar later. Aanvankelijk speelt hierbij een dagboek een rol, maar later wordt het spel hervat door de twee overgebleven spelers en volgt uiteindelijk het beslissende einde. Hoewel einde....? Over het spel zelf wordt niet zo gedetailleerd verslag gedaan, over de consequenties wel. Het gaat om een combinatie van kaarten en dobbelen en telkens wanneer er iemand een ronde verloren heeft, moet hij of zij een consequentie uitvoeren. De consequenties worden voor elke deelnemer door de andere vijf bepaald om het op deze manier persoonlijk te maken. Dit heeft grote gevolgen en hoe langer iemand in het spel mee blijft doen, hoe meer dit het leven van die persoon bepaalt. Het verhaal zit goed in elkaar en is met prachtig taalgebruik geschreven. Hoewel de afloop al vrij snel min of meer duidelijk is, blijf je benieuwd hoe het zo ver gekomen is. Prettig leesbaar en boeiend.