Cijfers bijten niet Alles wat u over financiën moet weten om betere beslissingen te nemen

Ik heb het boek met grote belangstelling gelezen en vind het zeer gedegen en compleet. De schrijver is erin geslaagd om handvatten helder te omschrijven en toe te lichten, waarmee de financiële verslaglegging van elke onderneming doorgrond kan worden. Ik kan het warm aanbevelen bij mensen die minder financieel onderlegd zijn, zij kunnen hier veel van leren. Met een praktijk-case wordt een dienstverlenend bedrijf grondig geanalyseerd.

Jamin had vroeger een eigen fabriek waar alles gemaakt werd dat in de ruim zeshonderd Jamin winkels werd verkocht. Dat bleek een zeer winstgevend model. Maar waar de winst nou precies vandaan kwam, was niet bekend en dat werd ook niet nodig gevonden want er was toch genoeg winst. Toen begon de winst te krimpen en was het te laat om tijdig inzicht te verkrijgen en bij te sturen. In 1985 ging Jamin failliet.
Hadden ze toen maar ‘Cijfers bijten niet’ gehad, dan was het allemaal niet gebeurd. Want ook al heb je niets met cijfers en ben je ervan overtuigd dat je er ook nooit iets van zal snappen, dit boek kan zelfs de meest verstokte alfa aan de cijfers krijgen. En wel op zo’n manier dat je er nog lol in krijgt ook omdat financiële cijfers net zo goed een verhaal vertellen als teksten dat doen.
Cijfers bijten niet is heel slim opgezet en biedt op elk niveau verheldering en verdieping. Voor wie echt van helemaal niets weet, geeft het eerste hoofdstuk de belangrijkste uitgangspunten van ondernemen en vooral de kern van wat een balans en een resultatenrekening nou eigenlijk is, doet en vertelt. Ik wil niemand beledigen, maar dit is echt de Jip en Janneke die zelfs de meeste verstokte cijfermijder de basis geeft waar die niet meer omheen kan en op kan voortbouwen. Dat gebeurt inderdaad in hoofdstuk 2 waar ene Max een eigen bedrijf begint. Daarbij lijkt zijn aanpak aanvankelijk op die uit de novelle Kaas (Elschot) maar verderop laat het hoofdstuk zien hoe het anders en verstandiger kan. Hoofdstuk 3 gaat over de meest fundamentele ondernemersvragen en doordat dit ook weer aan de hand van Max gebeurt, is dat leuk om te lezen. Maar belangrijker is natuurlijk dat na lezing een compleet en duidelijk beeld is ontstaan over hoe cijfers het verhaal vertellen.
Voor degenen die niets van cijfers weten en daar verandering in willen brengen, zit het erop. Verder lezen hoeft niet, je kunt nu al een jaarrekening lezen. Wie ook met cijfers wil kunnen werken en ze wil gebruiken om beslissingen te nemen, gaat verder met hoofdstuk 4 (overigens kun je de eerste drie hoofdstukken gerust overslaan als je al wel een jaarrekening kunt lezen). Hier gaat het over Jamin – nou ja: over break-even en hoe dat te sturen, precies waar het Jamin aan ontbrak. Maar dan weer aan de hand van onze Max (de zaak draait lekker) en andere voorbeelden. Daarmee laat dit hoofdstuk zien hoe je winstgevendheid kunt sturen en het volgende tussenhoofdstukje (5) over een hotel laat op een heel prettige manier zien hoe dat dan in de praktijk gaat. Hoofdstuk 6 gaat weer verder de diepte in met als centraal thema ‘cijfers zijn geen waarheden, maar indicatoren op grond waarvan je een beeld kunt vormen van wat er is gebeurd’.
Het slimme van ‘Cijfers liegen niet’ is dat ook de meer gevorderde managers ervan kunnen leren, ze hoeven alleen maar wat verder in het boek te beginnen. Zo laat hoofdstuk 7 zien hoe je achter de cijfers van de resultatenrekening kunt kijken. Dit in de eerste plaats door analyse, maar ook door niet financiële cijfers erbij te betrekken en daar dan de analyse weer mee uit te breiden. Hierdoor leert de lezer hoe achterliggende oorzaken van de ontwikkelingen te ontdekken om vervolgens daarop te kunnen sturen. Dit wordt weer in de praktijk gebracht door een tussenhoofdstukje (8, ditmaal over een museum) en hoofdstuk 9 doet precies hetzelfde voor de balans. Wie zich bijvoorbeeld altijd heeft afgevraagd wat werkkapitaal nu eigenlijk is en wat het belang ervan is, weet er na lezing van dit hoofdstuk alles over. Het laatste hoofdstuk, 10, is weer een casus en hier komt alles weer in de praktijk bij elkaar, inclusief de betekenis van de kasstroom (cash flow).

Zo bewapent Cijfers bijten niet elke lezer om een Jamin-fiasco te kunnen voorkomen.

Cijfers bijten niet! Na het lezen zag ik de bredere inzet van dit boek. Het heeft me in mijn coachings geholpen om ondernemers vanuit een ander perspectief naar cijfers te laten kijken. Van het moeten doen van de administratie naar het willen doen omdat de cijfers met je praten als je ze anders inzet. Ze geven aan wat je als ondernemer te doen hebt. Ik heb ervaren dat ondernemers zelfs nieuwsgierig werden naar de uitkomst van de periodecijfers, “wat gaan ze me vertellen?”, waar cijfers voordien alleen waren om een aangifte op tijd te versturen.

Als lezer volg je in het boek Max die als ZZP’er zijn bedrijf opbouwt. Je maakt vanaf het begin de hele financiële inrichting van het bedrijf Max Advies mee. Zijn gedachten, inzichten en bewustwording maken dat het toegankelijk en makkelijk te lezen is voor iedereen. Vooral ook als je geen financiële achtergrond hebt.
Zelf heb Ik het werken met cijfers altijd boeiend gevonden. Nu heb ik een tool waarmee ik dit anderen ook kan laten zien en ervaren. Dank voor deze mooie vertaling van het financiële vak. Dit opent voor iedere ondernemer en werknemer binnen een organisatie de mooie wereld van cijfers - Annick