Cissy van Marxveldt een biografie

had me erg op dit boek verheugd ;wat een teleurstelling ; het is een opsomming van oninteressante feiten over een zeer boeiende vrouw !Ben nog niet tot de helft gekomen !!!!!

Geschreven bij Cissy van Marxveldt

Dit is een zeer degelijke en goed gedocumenteerde biografie van Cissy van Marxveldt, waarbij het echter opvalt dat er eigenlijk relatief weinig biografische gegevens van Van Marxveldt zijn overgeleverd. Soeting bespreekt daarom, om de schaarse biografische vermeldingen heen, uitvoerig de tijd waarin Van Marxveldts boeken ontstonden, zowel in sociaal-maatschappelijk als in literair opzicht. Veel aandacht wordt besteed aan de positie van de vrouw en de vrouwenbeweging, maar ook aan de ontwikkeling van de ‘bakvisroman’ in de literatuur rond 1900. Soeting gaat diep in op de spanning tussen de traditionele en moderne opvattingen over de rol van de vrouw in die tijd, een spanning die in al Van Marxveldts boeken - en ook in haar leven - aanwezig is. Van Marxveldts boeken worden allemaal uitvoerig besproken, en vooral geanalyseerd vanuit een genderperspectief. Met de term ‘tegenlezen’ (Pattynama) - wat wil zeggen het lezen van een boek op een andere manier dan waarvoor het boek geschreven lijkt te zijn - zal niet iedereen vertrouwd zijn, maar deze leestechniek wordt niettemin veelvuldig door Soeting toegepast en levert interessante inzichten op.

De schaarste aan biografisch materiaal is er waarschijnlijk mede de oorzaak van dat Soeting hier en daar nogal uitvoerig een aantal m.i. minder relevante zijpaden betreedt, waardoor de hoofdpersoon enigszins uit beeld dreigt te verdwijnen. De opsommingen van grote hoeveelheden recensies maken het boek bij tijden wat langdradig. Bijzonder boeiend is echter het hoofdstuk dat over de oorlogsjaren handelt.

In Soetings uitgebreide bespreking van het vrouwenvraagstuk in relatie met Van Marxveldt’s werk ontbreekt m.i. een stukje aandacht voor de Couperiaanse, lusteloze en verwende ‘apathische’ vrouw uit de betere kringen, die we regelmatig tegenkomen in Van Marxveldt’s boeken en die een treffend contrast vormen met haar sprankelende hoofdpersonen. Julie ter Heul is hiervan misschien wel het mooiste voorbeeld - tragisch en hilarisch tegelijk - maar ook Joops moeder, Marijke’s schoonmoeder Mevr. van Altenburg, en Puck van Holtens werkgeefster Alice Cunningham vallen in deze categorie. In het verlengde hiervan kunnen de aan de universiteit studerende meisjes uit de hogere kringen gezien worden die we in Marijke’s bestemming tegenkomen, en die Van Marxveldt als blasé nuffen ten tonele voert tijdens de logeerpartij van Marijke in Wassenaar bij Ruuts grootouders. Men kan deze verwende typetjes er rustig van verdenken dat de studie voor hen eerder een manier is om aan een ‘geschikte partij’ te komen, dan de weg naar een werkzaam leven en een zelfstandige carrière. Van Marxveldt voert dergelijke vrouwen op zeer kritische en vaak ironische wijze ten tonele. Het is jammer dat Soeting - die Van Marxveldts oeuvre in de context van een uitgebreid en boeiend scala aan contemporaine boeken voor meisjes en vrouwen bespreekt - het in dit opzicht zeer illustratieve boek van Jo van Ammers-Küller, De Opstandigen, niet in haar onderzoek heeft meegenomen.

Soetings boek is een gedegen, hier en daar ietwat langdradige studie van Van Marxveldts leven, haar werk en van de tijd waarin zij leefde en werkte. Wat op verrassende wijze naar voren komt is hoe autobiografisch Van Marxveldts werk is. Soeting hanteert hiervoor de term ‘autobiografictie’. Vooral de rebelse Joop ter Heul en de flinke Puck van Holten lijken bijzonder veel op hun geestelijke moeder. Al met al heeft Soeting een bijzonder onderhoudend boek geschreven, dat een must is voor liefhebbers van Van Marxveldt en de door haar in het leven geroepen onvergetelijke personages, die nog steeds aanspreken.

Het boek is voorzien van afbeeldingen, een uitgebreid notenapparaat, een literatuurlijst en een personenregister.

Ik was als meisje al dol op de boeken van Cissy van Marxveldt. Ik heb ze vele keren herlezen en genoot iedere keer weer. Vooral van de taal, ik denk dat dat één van de redenen is waarom ze nog steeds zo graag wordt gelezen. Dus toen er gevraagd werd door uitgeverij Atlas Contact wie de biografie over Cissy van Marxveldt (pseudoniem van Setske de Haan) wilde lezen, stond ik al te springen met mijn vinger in de lucht. "Ik, ik ik!!" En ja hoor, het mocht. Het was niet alleen een proefdruk die ik thuis kreeg, maar ook een proefschrift. Dat was me gelijk al duidelijk toen ik het indrukwekkende notenapparaat zag. En zo heb ik het ook gelezen, met de noten er steeds naast, want dan krijg je de meeste informatie.
Het is een gedegen biografie die voor mij wat langzaam op gang kwam. Het is logisch, dat als er weinig informatie over een auteur is, de biograaf uitwijdt over de sociaal-economische geschiedenis van Friesland of de dorpsmensen, die Setske in haar jeugd misschien wel zou hebben gekend, maar voor mij duurde dat stuk te lang. Echter, hoe verder in de biografie, des te meer werd ik er door gegrepen. Zoveel dingen die ik niet wist: zijzelf al vroeg getroffen door een beroerte, haar man Leo Joods en waarschijnlijk in het verzet , gefusilleerd in de oorlog, haar leven in het stramien van die tijd (maar ondertussen wel kostwinner van het gezin) en tegelijk de linken van haar leven naar Joop ter Heul, Zomerzotheid of Puck van Holten, waardoor ze haar eigen leven steeds rooskleuriger maakte. Maar er zijn ook verbindingen beschreven naar andere auteurs in die tijd en de geschiedenis van de vrouwenemancipatie. Op haar manier is Cissy van Marxveldt -binnen de grenzen van haar tijd- vooruitstrevend geweest maar op een zachte, verborgen manier.
Op een gegeven moment leefde ik meer met Cissy van Marxveldt dan in 2017 en moest ik mezelf telkens 'wakkerschudden' om ook nog te gaan werken.
Een paar kanttekeningen wil ik wel plaatsen: het omrekenen van guldens naar euro's in de hoofdtekst (!) is echt onzinnig en overbodig. De lezers zijn geen kinderen en een som in guldens kan gemakkelijk worden afgezet tegen een inkomen in guldens: dan begrijpt de lezer genoeg. Een omrekening naar euro's maakt het boek nu al gedateerd. Ook de reis naar Engeland van Setske had niet met uren beschreven hoeven worden, omdat de terugreis al uit de dagboeken te voorschijn komt. Het lijkt dan of de biograaf de lezer niet voor vol aanziet. Ik vond dat irritant.
Ik miste een stamboom en ik hoop dat er in het boek ook foto's staan. Zeker omdat er gebruik is gemaakt van brieven, dagboeken en teksten, die door de kleindochters zijn bewaard. Wat een prachtige schat aan informatie!! Die bronnen heeft de biograaf uitstekend gebruikt.
Het boek heeft me opnieuw enthousiast gemaakt en ik ga de boeken van Cissy zeker opnieuw lezen. Ik ga op zoek naar haar graf op Zorgvlied en ik ga zeker ook eens te kijken wat er nu van Oranjewoud in Friesland is geworden. Ik heb genoten! Voor Cissy-liefhebbers een must en voor anderen een goede kennismaking of de beschrijving van een tijdsbeeld van een schrijfster in de eerste helft van de 20ste eeuw. Lezen dus!!
En Monica Soeting... hartelijk gefeliciteerd met je (nota bene) tweede promotie!!

Cissy van Marxveldt, er zullen maar weinig mensen zijn die nog nooit van haar gehoord hebben.
Auteur van boeken zoals bijvoorbeeld de zeer bekende Joop ter Heul serie, Een Zomerzotheid, de Marijke boeken, Pim de Stoetel , De Louteringkuur en nog veel meer.
Boeken die hele generaties met veel plezier gelezen en herlezen hebben.
Over de auteur Cissy van Marxveldt is dan weer weinig bekend, erg leuk daarom dat deze biografie van Monica Soeting verschenen is.
Een behoorlijk dik boek met achterin veel noten, naar ik begreep is de biografie meteen een proefschrift.

Cissy van Marxveldt werd als Setske de Haan geboren in Friesland, om precies te zijn in Oranjewoud, als enig kind van een hoofdonderwijzer.
Ze ging, net als Joop ter Heul, naar de HBS waar ze een hele leuke tijd had, maar helaas vanwege een blindedarm ontsteking niet haar examen heeft gehaald.
Daarna ging ze naar Engeland om er als au pair te werken, wat ze niet heel lang vol hield, waarna ze naar een kostschool in Bath ging.
Ook veel van haar avonturen in Engeland komen in haar boeken terug.
Na haar terugkeer uit Engeland ging ze aan de slag als leerling verslaggever, maar vanwege haar grote fantasie werd dat niet echt een succes, waarna ze naar Amsterdam ging om op een kantoor te gaan werken.
Via haar schrijven, wat ze al langer en met veel plezier deed, leerde ze haar latere echtgenoot Leon Beek kennen, die haar aanmoedigde daarmee door te gaan.
Léon Beek stond model voor het personage Leo van Dil, de man met wie Joop ter Heul in de Joop ter Heul boeken trouwde.
Met hem kreeg ze twee zonen.
Ze bleef schrijven en dat werd zo’n succes, dat ze er goed mee verdiende en meerdere huizen bezat.
Ook had ze altijd veel personeel om zich heen, van het huishouden hield ze niet en daarin leek ze op haar nuffige zus Julie, die ze in haar boeken uitgebreid beschrijft.
Monica Soeting verhaalt in de biografie hoe ze aan het pseudoniem Cissy van Marxveldt kwam en ook dat ze in het begin onder meerdere pseudoniemen schreef.
Haar leven ging niet aldoor over rozen, want met 37 jaar al kreeg ze een hersenbloeding, waardoor ze halfzijdig verlamd raakte.
Toch weerhield dat haar niet te blijven schrijven.
In de oorlog werd haar echtgenoot Léon, die voor het verzet werkte, opgepakt en gefusilleerd, een gebeurtenis die ze nooit helemaal te boven kwam.
Haar eigen gezondheid bleef slecht, het bleek, dat haar beroerte veroorzaakt werd door een hersentumor en ze overleed op de leeftijd van 58 jaar.

De biografie van Monica Soeting geeft een boeiende inkijk in het leven en werk van de schrijfster, die zoveel lezers in de loop der jaren zoveel plezierige leesuurtjes bezorgd heeft.
Veel van haar leven komt in haar boeken terug, heel boeiend om te lezen.
Het boek is tevens een mooi tijdsbeeld, in die zin, dat beschreven wordt hoe men vroeger over boeken en auteurs dacht en wat geacht werd wel en niet beschreven te worden.
Een heel verschil met schrijvers en schrijven in de tegenwoordige tijd.
De biografie, althans het manuscript, is goed geschreven en gedocumenteerd, maar bevat helaas geen foto’s, erg jammer, ik hoop dat ze in het uiteindelijke boek wel bijgevoegd worden.
Veel in het boek is gebaseerd op brieven ,dagboeken en teksten, beschikbaar gesteld door de kleinkinderen van Setske de haan, wat de biografie extra boeiend maakt.
Een regelrechte aanrader voor onder meer de lezers van de boeken van Cissy van Marxveldt.

Toen ik in de nieuwsbrief van Uitgever Atlas Contact las dat je kon meedingen om of de drukproef Cissy van Marxveldt van Monica Soeting of een andere drukproef (ben de titel vergeten, sorry) als eerste te lezen, hoefde ik niet na te denken, want ook ondergetekende heeft als jonge bakvis (pas me even aan de tijd waarin Cissy leefde aan) de serie van Joop ter Heul gelezen en, maar dat was ik alweer vergeten, daar kwam ik achter nadat in een hoofdstuk erover werd geschreven, de Marijke serie. Dat was even een 'oh, ja', momentje, want die had ik ook als jonge bakvis gelezen, net als Zomerzotheid.
Ik was dan ook aangenaam verrast dat ik bericht kreeg van de uitgever dat ik het boek mocht gaan lezen en recenseren. Kon nog net een juich-kreet inhouden.

Het boek voldoet aan bijna al mijn verwachtingen van dat ik een boek zou gaan lezen over het lezen van de beroemde schrijfster. Het is heel erg interessant om te lezen hoe ze geleefd heeft, de verhalen achter haar boeken en dat ze meer had geschreven dan de bekendste boeken als, zoals eerder genoemd, de Joop ter Heul serie, de Marijke serie en Zomerzotheid, maar dat ze ook verhalen had geschreven voor diverse tijdschriften waarvan de meesten niet meer bestaan. Ze was veelzijdiger dan ik, en waarschijnlijk met mij velen, dachten. Zij was niet zomaar een 'huisvrouwtje' dat ook boeken schreef zoals men vroeger dacht.
De biografie geeft een heel mooi beeld van hoe Cissy/Setske was als jonge vrouw en daarna als getrouwde vrouw, hoe ze haar man heeft leren kennen, hoe ze aan de naam Cissy van Marxveldt is gekomen, hoe ze haar verhalen schreef en hoe ze erop kwam. Dat er van een aantal boeken een toneeluitvoering is gemaakt en wat Cissy daarvan vond.
Jammer is dat er niets tot weinig over haar kindertijd bekend is en dat er 'niet veel' van haar bewaard is gebleven waardoor je een nog beter beeld van haar krijgt, maar desondanks is het een heel leuk en interessant boek.
Het boek geeft namelijk ook heel mooi weer over hoe men vroeger dacht over meidenboeken/romans en waar een schrijver zich aan diende te houden, wat er sowieso in hoorde te staan. Dat is nu lachwekkend te noemen.
Ik ben blij dat Monica in stukjes van Setske/Cissy en ook artikelen uit vroeger tijden de Oudnederlandse taal in stand heeft gehouden en die teksten niet heeft veranderd omdat dat nu anders geschreven wordt.
Het boek is vlot geschreven, soms vond ik het wel droog, maar dat is maar heel soms.
Omdat het een drukproef is, weet ik niet hoe het boek er uiteindelijk uit zal zien, maar ik hoop dat er ook foto's van Setske/Cissy in zal staan waardoor je een nog beter beeld krijgt van de persoon Cissy van Marxveldt.
Toch vind ik wel één ding minder: het is jammer dat de noten achterin staan en niet onderaan de bladzijden zodat je niet steeds hoeft te zoeken. De noten zijn overigens ook heel interesant, het geeft een beter licht op wat er bedoeld wordt en meer informatie van hoe het vroeger ging. Vond het heel leuk om in een van de noten te lezen over Anna van Gogh, want toevallig heb ik dit jaar het boek over haar en haar zussen gelezen voor een leesclub.
Ik weet zeker dat de Cissy van Marxveldt- de Joop ter Heul fans zullen genieten van dit boek en heb zomaar een donkerbruin vermoeden dat ze, net als ik, de boeken van Cissy weer willen gaan (her)lezen.

Deze biografie gaat over het leven van Setske de Haan, beter bekend als Cissy van Marxveldt, de schrijfster van onder andere de zeer populaire Joop ter Heul boeken. Zij werd geboren in Oranjewoud, een kleine plaats in Friesland waar Stadhouder Willem V ooit woonde. Hier bracht zij ook haar jeugd door. Na de driejarige HBS, die zij niet afmaakte, ging zij naar Engeland om daar gezelschapsdame te worden van een welgestelde dame. Dit bleek bij aankomst niet helemaal te kloppen en al gauw bleek dat ze als kindermeisje diende voor de dochter van het gezin. Enigszins teleurgesteld heeft ze geregeld dat ze naar een kostschool in Bath kon en daar braken betere tijden aan. Na terugkomst in Nederland moest Setske naar haar toekomst kijken en vond het maar wat moeilijk om iets te gaan doen waar zij haar geld mee zou kunnen verdienen. Ze heeft nog geprobeerd om lerares Engels te worden, maar ook dit liep op niets uit. Wel schreef zij al sinds haar jeugd geregeld. In de tijd dat ze in Engeland verbleef hield zij een dagboek bij om zo ook haar ouders op de hoogte te houden van haar avonturen. Na allerlei omzwervingen in ook diverse banen publiceert zij haar boeken, die geïnspireerd zijn door de boeken van andere schrijfsters en haar eigen leven. In de loop der jaren sticht ze haar eigen gezin, wordt als schrijfster steeds populairder en probeert een mooi leven op te bouwen. Na een beroerte valt dit allemaal niet mee en schrijft ze niet meer zo goed als haar eerste boeken. Ook blijft ze uit de schijnwerpers omdat het lichamelijk niet erg goed gaat en zij zich ook schaamt voor haar verlamde arm. De tweede wereld oorlog viel Setske en haar familie zwaar. Met Setske bleef het lichamelijk slecht gaan en in 1948 overleed ze na een-twee-drie hartaanval. Zij werd negenenvijftig jaar oud.

Alle boeken die Cissy van Marxveldt heeft geschreven worden besproken in deze biografie. Hierdoor krijgt men een goed beeld van alle verhalen en ook de gelijkenissen met het leven van Setske en de boeken van andere schrijvers. De meeste boeken worden ook begeleidt door de recensies uit die tijd. Dit doet soms wel ouderwets aan.

Naast het levensverhaal van Setske/Cissy krijgt de lezer ook een mooi beeld van de tijd waaien zij leeft. Een stukje geschiedenis over haar geboorteplaats Oranjewoud. Een stuk over de familiegeschiedenis van haar ouders. Het verschil tussen arm en rijk komt ruimschoots aan bod. Niet alleen tijdens haar jeugd, maar ook later. Zelf is Setske daarom erg gevoelig voor en ook wel mee bezig. Ook wordt stil gestaan bij de ontwikkeling van meisjes in het begin van de twintigste eeuw. Welke beroepen er wel en niet geschikt zijn voor meisjes en of het wel of niet goed is om een hogere opleiding te volgen. Ook het verschil tussen de "echte" schrijvers en de schrijvers van de "bakvissen-romans" geeft ook een mooi tijdsbeeld weer over hoe er toen over dat onderwerp werd gedacht.

Al met al een mooie, duidelijk en uitgebreide biografie die met veel toewijding is geschreven.

Goed boek, veel info

Voor iedereen die nog steeds geniet van de boeken van Cissy van Marxveldt is het een nostalgische reis door de tijd waarin zij leefde.

Moeilijk om te beginnen maar je blijft toch door lezen