De blinde kust

Sommige boeken zien er werkelijk oogverblindend uit. Boeken die je als het ware toeschreeuwen in hun wens om opgepakt en gelezen te worden. Liefde op het eerste gezicht, waar bij de liefhebbers van het geschreven woord daadwerkelijk vlinders in de buik te voelen zijn. Mij overkwam dat bij het zien van De blinde kust, een prachtig uitgevoerde roman van Carlos María Domínguez. Klein formaat, de naam van de auteur in mooie witte letters en een intrigerende titel in de geruststellende kleur oranje. Met een mooie foto van een eenzame auto op een mogelijk wat oplopende weg en op de achtergrond een blauwe lucht en een paar laaghangende wolken boven een eindeloze oceaan. Een bijna teder boekwerkje van 166 pagina’s, gedrukt op papier van verantwoorde herkomst en met een keurig oranje leeslint.

“In Dallas stopt maar zelden de bierwagen, een handelsreiziger of de post. Een bord met witte letters geeft de weg aan naar een hotelletje met stoffige ramen, bakstenen muren en een rieten dak, dat een paar meter van rijksweg 10 af staat aan het laatste stuk van de Uruguayaanse kust.”

Is er een mooier begin denkbaar? Of maakt liefde blind en is het niet het begin van een ontroerend verhaal in oogverblindend proza, zoals de prijswinnende auteur Juan Marsé op de omslag belooft? Nee, De blinde kust brengt exact datgene wat je er van mag verwachten. Een haast onvergetelijk verhaal dat zich afspeelt in een verlaten strandhut tijdens een stormachtige nacht, waar twee mensen noodgedwongen moeten schuilen en erachter komen dat ze een gemeenschappelijk verleden hebben. Het verhaal roept een aantal visuele beelden op en wordt op een bijna magische manier voor een deel tussen de regels in verteld. Centraal staat de zoektocht naar een eigen identiteit en de auteur tipt met zijn verhaal een aantal misstanden aan zonder daar direct een eigen oordeel over te vellen. Dat laat Domínguez over aan de lezer die hij blijkbaar intelligent genoeg acht om daarin de juiste keuzes te maken. De blinde kust bevat tevens een aantal mythologische elementen en laat haarscherp de verderfelijke invloed zien van een militaire dictatuur op jonge volwassenen. Maar ook de liefde neemt een belangrijke plaats in binnen het verhaal.

Carlos Maria Domínguez werd in 1955 in Buenos Aires geboren en woont sinds 1989 in Montevideo. Hij begon zijn schrijverscarrière als journalist voor het tijdschrift Crisis en met zijn boeken won hij meerdere internationale prijzen. Met De blinde kust heeft hij een pareltje binnen de literatuur geschreven dat echter niet voor iedere lezer geschikt zal zijn. Het is geen makkelijk boek en het vergt redelijk wat inspanning en inlevingsvermogen om er ten volle van te genieten. Maar als het je raakt, dan doet het dat met de kracht van een orkaan en sleept het je mee naar de allerhoogste regionen van de literaire verbeeldingskracht.

Dit boek houdt je vanaf het begin in zijn greep, hoewel de opbouw complex is en in het begin zelfs verwarrend. Maar al snel begreep ik dat ik niet moest proberen vat te krijgen op de gebeurtenissen; dat ik daarmee het verhaal tekort deed.
De manier waarop verteld wordt, de vorm, de opbouw en de nergens langdradige sfeertekeningen zijn de grote kracht van het boek en ze passen tegelijkertijd goed bij het verhaal waarin de dictatuur in Argentinië en de verdwijningen van jong en oud de achtergrond vormen.
Rustig luisteren naar wat verteld wordt en dat ondergaan, je overgeven aan je eigen verbeeldingskracht, aan dat wat de schrijver bij je op weet te roepen, dan wordt door de tijd heen vanzelf steeds meer duidelijk, en blijkt het niet nodig dat elk detail expliciet beschreven of benoemd wordt; dat dat afbreuk zou doen aan het geheel. Het maakt je ongeduldig als de verteller onderbroken wordt of bang dat het verhaal plotseling moet stoppen. Een boek dat je beetpakt en niet zomaar loslaat; kort maar krachtig.