De geschiedenis van de slavernij Van Mesopotamië tot moderne mensenhandel

De geschiedenis van de slavernij loopt gelijk met de geschiedenis van de mensheid, want al in de vroegste bronnen die zijn overgeleverd uit het oude Mesopotamië, blijkt dat slaven een grote rol speelden in de samenleving.
Veel mensen denken bij slavernij automatisch aan de plantages, slavenschepen en racistische wreedheden van de trans-Atlantische slavenhandel. Maar dit boek maakt op uiterst boeiende wijze helder dat onvrijheid al lang daarvoor en tot ver daarna een grote rol speelde in de wereld. Alle continenten en samenlevingen komen aan bod. De klassieke oudheid, de Europese middeleeuwen, de grote koninkrijken van Centraal Afrika, de Amerika's, de VOC en niet onbelangrijk ook een afsluitend hoofdstuk over de moderne slavernij die tot vandaag bestaat.
Het knappe is dat vierduizend jaar geschiedenis heel overzichtelijk gemaakt is, losjes beschreven, met interessante citaten en enkele mooie afbeeldingen. Laat je niet afschrikken door de dikte van het boek, dit is een toegankelijk werk, voor iedereen goed leesbaar en een fascinerende blik in de donkerste bladzijdes van de menselijke geschiedenis.

De vertaling is erg, erg slecht. Riekt naar Google Translate.
Voorbeeld: "De schildering van Balthidis'tijd als West-Europese machhebber is tendentieus en moet met voorzichtigheid worden gelezen"
"De bewoners van Egypte waren ingezeten boeren ...." (sedentair?).
Je hoeft maar een pagina te kiezen, of er staat wel iets kroms.
Jammer van zo'n mooi uitgevoerd boek.
Afrader. Misschien is de Engelse versie beter te lezen.

Bij slavernij denken veel mensen als vanzelf aan slavenschepen die, volgepakt met menselijke waar, de Atlantische Oceaan oversteken. Of aan katoenplantages in het Zuiden van de Verenigde Staten, waar zwarte onvrije arbeiders met lange zakken achter zich gebonden katoen oogsten op grootschalige plantages, in de gaten gehouden door witte opzichters met een zweep in de hand.
Dick Harrison, de nationale historicus van Zweden, laat in De geschiedenis van de slavernij zien dat er in de geschiedenis vele vormen van slavernij zijn geweest. Zo lang er ongelijkheid was (en dat begon zodra mensen landbouw gingen bedrijven en er voedseloverschotten ontstonden), hebben mensen andere mensen tot slaaf gemaakt. Denk maar aan de bijbel, waar het volk Israël zwoegde voor de Egyptische farao. De Grieken kenden huisslaven, maar in de Romeinse tijd nam het aantal krijgsgevangenen en daarmee het aantal slaven toe, wat leidde tot grootschalige landbouwslavernij op de landgoederen. In de renaissance werden rijke aristocraten uit Europa gevangengenomen en verkocht aan Barbarijse zeerovers. Als ze geluk hadden en hun familie rijk genoeg was, werden ze weer teruggekocht. Dit overkwam bijvoorbeeld Don Quichot.
Uiteraard beschrijft Harrison ook de trans-Atlantische tragedie. Hij laat zien hoe in de middeleeuwen de fundamenten werden gelegd voor de latere driehoekshandel tussen Europa, Afrika en de Amerika’s. Wat het boek uniek maakt, is zijn vogelvluchtperspectief op de slavernij. Door zijn langetermijnblik onthult hij de mechanismen die er door de eeuwen heen voor gezorgd hebben dat mensen uitgebuit en verkocht werden aan de hoogste bieder. Maar Harrison laat het niet bij de historische beschouwing en toont op indrukwekkende wijze dat er ook vandaag de dag nog miljoenen mensen in slavernij leven, voornamelijk kinderen.

Een uitstekend overzicht. Miste alleen Gambia.

Mijn "review" van dit boek is een aanbeveling onder voorbehoud, dit vooral wegens de wel heel krakkemikkige vertaling. Dit verstoorde mijn leesplezier, zeker aanwezig, als ik me beperk tot de inhoud van het uitvoerige werk. Geweldig veel verantwoorde informatie, precies wat we nodig hebben om onszelf niet mede schuldig te vinden aan de uitwassen van het slavernij systeem, dat al zo oud is als de mensheid.
Ook vrouwen, waarschijnlijk al vanuit de oertijd, zijn in de meeste z.g. beschavingen als bezit van de mannen beschouwd en hebben dat heel lang als de natuurlijke situatie beschouwd. Ik begrijp dat dit buiten Harrison's kader valt, maar vond het wel nodig dit gezegd te hebben.
Nog enkele laatste opmerkingen mijn e-boek versie is heel slecht in mijn e-reader terecht gekomen, deze is waarschijnlijk te oud. Een papieren boek veroudert niet echt, dus heb ik hier wel spijt van.
Wat de plus-en minpunten betreft: de laatste genoemde pluspunten vind ik niet van toepassing, voor mij is het enige echte pluspunt: de gigantische hoeveelheid informatie, volgens mij wetenschappelijk verantwoord.
Een minpunt is: de echt slechte vertaling

Een magistraal boek dat iedereen met een mening over slavernij zou moeten lezen. Dat vertaler Ger Meesters de Nederlandse taal niet meester is, doet hier gelukkig niets aan af.

Tussen 2006 en 2008 publiceerde Dick Harrison een trilogie over de volledige geschiedenis, hiervan is het lijvige De geschiedenis van de slavernij: van Mesopotamië tot moderne mensenhandel een beknopte samenvatting. De Nederlandstalige versie wijkt af van de originele doordat de hoofdstukken over Congo, Indonesië en Suriname uit de trilogie ook toegevoegd werden. Dit is wel uniek en maakt het boek bijzonder. Op deze manier wordt het voor Nederlandstalige lezers niet een ver van hun bed show, het behoort toe aan hun eigen geschiedenis. Dit is dan ook een meerwaarde aan het boek.

“We zullen de slavernij en haar bizarre logica nooit begrijpen als we het individu negeren en de massa op de voorgrond plaatsen{….}. De geschiedenis van de slavernij is het verhaal van hoe talloze menselijke individuen in de loop van de eeuwen het recht hebben genomen om andere menselijke wezens hun rechten af te nemen.”

Wat is een slaaf, wat houdt slavernij in, … iedereen geeft hieraan een eigen invulling en velen zullen andere connecties leggen. Door zijn boek te beginnen met een uitgebreide omschrijving van de definitie van ‘slaaf’ brengt de auteur zijn lezers op dezelfde golflengte en zorgt hij ervoor dat er geen misvattingen meer zijn over de specifieke terminologie. Hij legt hierbij de nadruk op het onderscheid tussen vrijheid en onvrijheid. Dit is een uitstekend begin en maakt ook onmiddellijk duidelijk waar de klemtoon van de rest van het boek op zal liggen. Als lezer wordt je nieuwsgierigheid aangewakkerd om meer te weten te komen over deze gure geschiedenis.

De auteur zal ons hierna mee terug nemen in de tijd van het Oude Egypte en Mesopotamië waar de eerste vormen van slavernij waar te nemen waren. De reis zal verder gaan doorheen alle continenten vanaf de oudheid, doorheen de middeleeuwen om uiteindelijk af te sluiten in onze hedendaagse moderne wereld waar er nog steeds vormen zijn van slavernij. Dick Harrison schrijft op een heldere, zakelijke manier die duidelijk leesbaar is voor iedereen die interesse heeft in dit onderwerp. Hij geeft veel duiding aan de hand van citaten uit brieven, dagboeken en boeken. Hiernaast is er ook een collectie foto’s die zorgt dat je je nog beter kunt inleven in de benarde situaties waarin slaven zich bevonden. Ook zijn er doorheen de verschillende hoofdstukken meerdere land- en wereldkaarten aanwezig. Deze schetsen hoe de wereld er vroeger uitzag en zorgen dat de lezer een beter beeld krijgt van de toenmalige situatie.

Persoonlijk had ik toch liever wat meer info gekregen over de verschillende bronnen die geciteerd worden. Vooral achtergrondinformatie ontbrak. Waarom werd specifiek uit die bepaalde bron geciteerd? Voorbeeld bij het citaat uit het werk van Miguel de Cervantes, die iedereen kent als de auteur van de grootse roman Don Quichot van la Mancha. Hoewel het werk fictie is wordt het hier als een non-fictie geïnterpreteerd. Zonder een extra verklaring lijkt dit toch wel bizar. Bovendien had dit lijvige werk leesbaarder geweest zonder de vermelding van de vele citaten. De auteur had beter enkel zijn conclusies vermeld met in een noot een verwijzing naar het werk die hij als bron hierbij gebruikte, zoals men dit meestal doet bij een geschiedenisboek.

De geschiedenis van de slavernij: van Mesopotanië tot moderne mensenhandel bevat een gedetailleerd overzicht over slavernij doorheen de jaren en is een goede basis voor wie meer over dit onderwerp wil weten. Sommige hoofdstukken werden op een boeiende manier gebracht andere waren te zakelijk geschreven en konden mij minder bekoren. 3.5 sterren.

Fantastisch boek, ondanks de hier te lezen klachten over de slechte vertaling (wat overigens enorm meevalt).
Wel vreselijk om zo vaak ‘niet zelden’ te moeten lezen en dat hiervoor nooit een alternatief wordt gebruikt.

Een nuchtere en uitgebalanceerde kijk op een van de vele misdaden die mensen aan elkaar begingen en begaan

Een compleet boek over slavernij; zonder de focus te leggen op een periode beschrijft Dick Harrison de complete geschiedenis vanuit meerdere invalshoeken