De kunst van het heldere denken 52 denkfouten die je beter aan iemand anders kunt overlaten

Geschreven bij De Kunst Van Het Heldere Denken

Ik ben met dit boekje in aanraking gekomen omdat het simpelweg op mijn boekenlijst stond als verplicht literatuur voor mijn studie.
Enigszins niet onder de indruk begon ik in de trein 'de Kunst van het heldere denken' te lezen. Het einde van het verhaal is dat ik het boekje binnen een paar dagen uit had.
Het is een gemakkelijk boekje om te lezen en Rolf Dobelli besteedt voor elke denkfout 3 bladzijdes. Daardoor blijft het boekje vloeiend en verrassend, omdat je elke keer weer kennismaakt met een nieuw denkfout. Ook voorkom je hiermee ingewikkeld verhalen. Rolf Dobelli noemt veel voorbeelden in het dagelijkse leven van denkfouten die wij geneigd zijn te maken. En het leuke is dat je vaak denkt; verrek, dat is waar ook! Denkfouten waar je nog nooit eerder bij stil hebt gestaan.
Daarnaast schrijft Rolf Dobelli soms met een ironisch tintje, waar ik wel van hou.

Ik heb veel plezier gehad met het lezen van de denkfouten. Alhoewel ik moet toegeven dat ik nu niet foutloos kan denken, want zoals Rolf Dobelli ook benadrukte is dat we sommige denkfouten simpelweg niet zonder kunnen.

Geschreven bij De Kunst Van Het Heldere Denken

geniaal boek. Erg leuk om cadeau te geven en ideaal om te lezen in de bus of de trein, vanwege de korte hoofdstukjes waarna je weer stof tot nadenken hebt. In 52 korte hoofdstukjes beschrijft Dobelli evenzovele denkfouten waar we allemaal dagelijks intrappen. Met veel humor beschrijft Dobelli hilarische gevolgen van deze denkfouten. Maar dat neemt niet weg dat de boodschap serieus is: laat je niet door je brein om de tuin leiden!

Geschreven bij De kunst van het heldere denken

In dit boek vond ik de denkfouten die ik in "Ons feilbare denken" van D. Kahneman al was tegen gekomen op een rij, zonder eerst hele lappen tekst en verklaringen en achtergronden door te moeten lezen.
Iedere denkfout wordt beknopt uitgelegd en met voorbeelden geillustreerd. Dat vond ik heel verhelderend. Het boek leest makkelijk weg en is het waard om te bewaren om de een of andere specifieke denkfout nog eens na te lezen.

Geschreven bij De kunst van het heldere denken

een boekje dat je met plezier leest.
korte hoofdstukjes waarin intuïtieve, onjuiste aannames, zogenaamde instinkers, op humoristische wijze worden ontleed.

heel leuk om kado te geven

Leuke handige ideeen

Geschreven bij De kunst van het heldere denken

Dit boek werd mij aangeraden tijdens de opleiding Informatie Management. De stelling dat men tijdens situaties rationeler kan handelen door zich geen aannames te laten aanpraten sprak mij aan. Na dit boek tot ongeveer 1/3 te hebben uitgelezen kom ik tot de conclusie dat het een opsomming van eindeloze voorbeelden bevat, die de auteur geeft om zijn stelling te onderbouwen. Hoewel zijn stelling zeker een kern van waarheid bevat, vind ik dat hij dat in de helft van het aantal pagina's had kunnen vertellen. Het boek is verder vrij makkelijk te lezen.

Proberen om helder te denken wordt een hele toer, als je ziet hoeveel rare neigingen en onware aanwensels er zijn, oude heuristiek die je van het logische pad lijkt te duwen. Knap als het iemand zou lukken om de valkuilen die dit boek noemt te omzeilen. Niet in theorie, maar in het echt, actueel, de betreffende afwijking te herkennen, én correct gedoseerd corrigeren. Bijna ondoenlijk. Welhaast Goddelijk.

Helaas bevat dit boek zelf ook denkfouten. Zoals het idee dat denken het allerhoogste is. Hier en daar wordt God belachelijk gemaakt, terwijl het denken van de schrijver blijkbaar niet echt weet wat dat is. Helderheid zou het niet-ervarene gewoon weglaten, of bij elke vervolgconclusie een vet vraagteken plaatsen. Net zo met toeval, dat gelijk wordt getrokken met statistiek, het optimaal rekenen met gemiddelden. Maar dat is niet wat toeval IS.

Niet-weten roept op tot openheid, toegeven wat je niet weet. Niet-weten niet herverpakken in een omhulling. Dat is wat verward denken doet.

Even voor de duidelijkheid: denken IS verwarring. En dat kan heel handig zijn, bv. om te peilen wat-met-wat combineert. Vanuit een paar indrukken produceert het denken vele wat-alsen. Bijvoorbeeld, als ik niet over elk type denkfout iets slims zeg, wat-als straks het boek niet ‘af’ is? Als je zo’n belang helder ziet, en daarover eerlijk bent, kan het geen kwaad.

Juist de aanwezigheid van tegenstrijdige belangen maakt denken troebel. Op vrijwel elke bladzijde gaat hier het om ‘voordeel’, om de lezer iets te laten ‘optimaliseren’ of ‘verbeteren’. Als het denken één (precies ‘1’) doel heeft, kan het een bijzonder krachtige tool zijn. Maar zeker niet indien gedreven door 2 of meer onverenigbare doelen. Bijvoorbeeld, als je zo helder mogelijk wilt zien hoe denken werkt, dan moet voordeel-behalen-uit-de-situatie uit staan.

Totale interesse in wat denken IS, actueel, iedere seconde alert, zien wat er innerlijk gebeurt, dát is helderheid. Optimaal leren van déze ene situatie, wat nu is, los van elke andere inmenging. Dat is helderheid. Helderheid komt voort uit eenheid, zuiver inzicht, zonder tweede belang.

Alleen dan kan blijken dat er subtiele signalen zijn, specifiek voor deze ene keer, die mogelijk handig inspelen op wat er gebeurt. Niet statistisch, maar nu, actueel. Zo zie je dat helderheid buiten het denken omgaat. Helderheid (zuiver bewustzijn) kan blijvend aan staan - als je er diepe interesse in hebt - terwijl het denken allerlei toestanden doormaakt, van suf tot sloom, gedreven, neurotisch, gehaast, ontwijkend tot ontkennend, etc. Helderheid ziet dat, niet andersom.

En dat is geen leuk bericht voor het denken, dat doet alsof het opperkoning is. In een boek dat op tientallen manieren laat zien waar het denken faalt… waarom daaruit niet de ultieme consequentie trekken? Vertrouw er niet op. Helderheid is een hogere instantie dan denken, want het geeft niks om voor- of nadeel. Het ziet wat IS. Helderheid ziet denken als een soort rekenmachientje, soms handig, praktisch. Maar een ramp als bestuurder voor écht leven.