De passie volgens G.H. roman

Dit boek, een boek ‘als ieder ander’ maar geschreven ‘voor mensen met een volwassen ziel’, publiceert Lispector als ze 44 jaar is. De vertaler Lemmens heeft in het nawoord een aardige beschouwing over haar.
. .
Als ideeen roman vind ik het boek interessant en ook voor de wijze waarop het geschreven is. Moed moet je wel hebben zegt de ik figuur, ook al noemt ze zichzelf laf. Van de andere kant ben je als lezer continu aan het interpreteren wat er staat, er is geen echte maatstaf te vinden voor wat je hier leest, zeker ook omdat het vanuit de ik geschreven is.
..
Eigenlijk is het verhaal niet belangrijk, het is een ervaring van de hoofdpersoon, de ik, beeldhouwster, die op haar appartement de kamer van haar net ontslagen dienster binnengaat in de hoop er eens lekker te kunnen gaan opruimen. De kamer waarin een bed en kledingkast, is echter schoon. Ze wordt dus even uit haar evenwicht gebracht. Dan is er de warmte in de kamer en de oude kakkerlak in de kast die ze tussen de deurkast plet. De ervaring is die van een levend ding, ouder dan alles, en dus ook verbonden met God. De houtskool muurtekening die de dienstmeid in de kamer achterliet stelt haarzelf voor, een hond en een man, die als oerbeeld gepresenteerd wordt (een soort Adam en Eva, de hond is mij niet duidelijk geworden), en waarbij de omgeving verruimt tot een oudere woestijn waar ze in rondloopt of op uitkijkt, en waarin ze ook nog herinnerd wordt aan olieboringen die pas later de mens zullen dienen. Het idee van een oerbron van leven is een hoofdthema van het boek.
..
Een tweede thema is - vervat in haar taalgebruik, maar ook zegt ze het zelf- het zoeken naar woorden en het uitvinden van hun betekenis. Bij Lispector is het woord geladen met nieuwe betekenis, maar tegelijkertijd is het de bevreemding dat daardoor de betekenis van woorden verloren gaat. Ze lijkt via associatie een innerlijk verhaal te vertellen, maar het is het relaas van een niet geremde geest. Als je iets echt zou willen uitleggen word je normalerwijs zodanig geremd dat je verhaal moet kloppen en ergens naar toe gaan. Bij Lispector is daar weinig sprake van, ze houdt af en toe rekening met de lezer en betrekt deze in het verhaal zodra ze moet uitleggen hoe moeilijk het allemaal is wat ze meemaakt in die kamer, op zoek naar het ‘onzegbare’ en ‘uitdrukkingsloze’ of ‘neutrale’, allemaal woorden die ze probeert op deze woordonthechting. Dat is althans wat ik denk wat ze doet, ze probeert haar gevoel over wat ze bedoelt te vangen, deels met kernwoorden uit filosofische literatuur die toch vrij abstract zijn.
..
Het derde thema is duidelijk Bijbels en heeft met het geloof in God te maken: de titel vermeldt dat het een ‘passieverhaal’ is, maar uiteindelijk is het ook een geloofsverandering, een manier van kijken naar de dingen waardoor die wereld wezenlijk anders wordt. Dat anders worden vangt ze wel mooi op in de laatste hoofdstukken, dan wordt het geheel wat beter overzichtelijk, als ze het over hoop heeft en vermenselijking zodra de mens het Paradijs uit moest, en dus als je weer terug wil naar de oerversie zul je weer ontmenselijkt moeten worden, de esthetica afleren die onder mensen geldt, en alles bekijken met een neutrale blik. Het passieverhaal komt deels ook terug in het ‘oratorium’ wat af en toe opklinkt (in de kamer, aan het begin van haar ervaring, en later als ze herinnert aan de ervaring).
..
Het belangrijkste begrip in het boek is wel het ‘neutrale’, wat ze in een meer goddelijk perspectief vergelijkt met de genade. De waarheid is niet met een moraal te vergelijken, het gebeurt gewoon en daarmee zit ze in het spoor van Spinoza. Toch houdt ze God aan als alziende, en predikt er zelf lustig op los, wat af en toe wel vreemd is (Eva beeld los zien van haar profetische taal).
..
De 33 hoofdstukken zijn naamloos maar met steeds 6-10 pagina’s. Elk hoofdstuk begint met een zin waar het vorige mee eindigt. Jezus werd 33. De kaft is mooi, met een hond en twee personen die jongleren.

Ongelofelijk prachtige proza.

Ik ben positief over dit artikel: goede kwaliteit, voordelige koop, duurzaam.

Ik vind het boek inhoudelijk moeilijk te volgen.