De zomer die alles deed smelten

Het boek had mij vanaf het eerste moment in zijn greep. De schrijfster heeft een betoverende, bijna hypnotiserende wijze van schrijven, een unieke stijl die je niet zomaar loslaat tijdens het lezen. Het verhaal vanaf de allereerste zin is intrigerend.
Je beleeft het verhaal vanuit het oogpunt van Fielding. Als 84-jarige man kijkt terug naar het jaar 1984, toen hij dertien jaar was en vertelt over de gebeurtenis die een stempel op de rest van zijn leven heeft gezet. Het zijn niet alleen het woordgebruik of de prachtige zinnen, het gehele verhaal ademt een bepaalde sfeer uit, waaraan je je moeilijk kunt onttrekken. Het taalgebruik is prachtig, bijna poëtisch. De schrijfster maakt veel gebruik van bijvoeglijke naamwoorden. Dit zorgt ervoor dat je in het verhaal gezogen wordt. Verder weet de schrijfster de tijdsgeest van de jaren '80 goed te treffen. Zaken die op dat moment actueel waren, zoals de mode die men droeg, auto's (een DeLorean), het opkomen van hiv, worden terloops genoemd en dragen op die manier bij aan het beeld dat je je als lezer vormt.
In feite bestaat bet boek uit twee verhalen: Fielding Bliss die als oude man terug denkt aan zijn herinneringen aan de zomer van 1984 in de vorm van de jonge Feilding. Beide verhaallijnen worden beschreven in de ik-vorm, de schrijfster heeft het echter dermate goed geschreven dat er geen twijfel over mogelijk is wie er aan het woord is. Deze vorm van vertellen maakt het verhaal spannend, je bent geboeid wat de oude man zal gaan vertellen over die zomer in 1984. Je wilt graag weten wat er met hem is gebeurd dat hij er zo een eenzame en gewelddadige levensstijl op na houdt, de zomer van 1984 heeft namelijk diepe sporen achter gelaten bij de oude man Fielding. Door zijn leefwijze krijg je het gevoel dat er iets zeer ernstigs gebeurd moet zijn in de zomer van 1984. Het verhaal blijft intens en het raakt je.
Tijdens het verhaal wordt de haat van de inwoners van Breathed ten opzichte van de vermeende duivel Sal steeds dieper. Op een gegeven moment had ik meer sympathie voor Sal, die er voor uitkomt de duivel te zijn, dan voor de mensen met hun irrationele haat. Gedurende het gehele verhaal is het extreem heet sinds de komst van de jongen (vandaar de titel van het boek). Mensen weten zich geen raad door de hitte die maar niet van wijken weet. "De hitte haalde het slechtste in ons naar boven. Het was de perfecte pomp die pijn, frustratie, woede en verlies omhoog drukte. Alles werd naar de oppervlakte geforceerd en uitgezweet".
Sal is een jongen die je voor raadsels stelt. Hij zegt de duivel te zijn. Het is voor de lezer duidelijk dat hij een jongen met een oude ziel is, hij laat met regelmaat zien dat hij erg wijs is. Hij houdt de mensen een spiegel voor, wat vaak niet gewaardeerd wordt en de smeulende woede wordt onder de meeste dorpsbewoners alleen maar groter. Maar zo af en toe geven zijn woorden gelukkig mensen juist een bevrijdend gevoel en geven zijn woorden hen de moed om ondanks alle tegenslag door te zetten.
De schrijfster ontwijkt in dit boek geen enkel groot thema: onder andere komen huiselijk geweld, discriminatie, de opkomst van hiv, angst voor homoseksualiteit en massahysterie aan bod het boek. Ze weet deze zware thema’s op een wonderbaarlijk natuurlijke manier te verweven in dit verhaal. Door haar prachtige en beeldende taalgebruik wordt het verhaal niet zwaarmoedig ondanks deze thema’s. Dit is een boek dat mij nog lang zal bijblijven.

In het begin moest ik er even inkomen maar vind het boek een mooi debuutroman.
Het gaat over de zomer in het jaar 1984, dat is voor de bewoners van Breathed in Ohio een zomer om nooit te vergeten.
Dat komt door de verschrikkelijke hitte die er is en de vele gebeurtenissen. Fielding Bliss denkt nog vaak aan dat jaar terug toen hij als dertienjarige in Breathed woonde met zijn ouders en zijn broer Grand.
Op een dag ziet Fielding een jongen staan en raakt met hem aan de praat. Sal heet de jongen en hij ziet er wat verwaarloosd uit. Ook beweert Sal dat hij de duivel is.
Fielding neemt Sal mee naar huis en daar wordt hij door de familie opgenomen en mag er blijven totdat zijn ouders hem komen halen.
De mensen in Breathed zijn niet allemaal even blij over de komst van Sal en dat hij bij de familie Bliss mag blijven.
De temperatuur loopt steeds verder op, evenals de spanning onder de bevolking. Er gaan veel roddels door Breathed. Als er steeds vreemde dingen gebeuren geloven de mensen dat Sal daar achter zit en ook echt de duivel is.
Breathed was een gewoon stadje waar iedereen met elkaar overweg kon maar door alle incidenten verandert het voorgoed.
Toen ik het boek uit had heb ik er over nagedacht wat angst met een mens kan doen en alles voorgoed kan veranderen. Ook al is iets niet waar dan kun je dat tegen een ander zeggen maar dat dringt niet meer door. De mensen weten niet meer wat goed en kwaad is zoals in het boek beschreven en het is jammer dat dit in het echt ook wel voorkomt.

‘De hitte kwam met de duivel mee. Het was de zomer van 1984 en de duivel was uitgenodigd, maar de hitte niet. Toch was het te verwachten. Waar het zo heet is als in de hel, zal de duivel nooit ver uit de buurt zijn’
Met deze onheilspellende woorden begint Tiffany McDaniel De zomer die alles deed smelten, een sinistere debuutroman die je tot in je ziel weet te raken.
McDaniel is een uit Ohio afkomstige dichter, toneelschrijver en kunstenaar. De glooiende heuvels en kastanjebomen uit haar streek inspireerden haar bij het schrijven van deze roman.
Het verhaal speelt zich dan ook af in Breathed, een dorpje gelegen in het zuiden van Ohio aan de voet van de Appalachen. Autopsy Bliss, de openbare aanklager van het dorp, plaatst een krantenartikel waarin hij de duivel uitnodigt. Op dat moment arriveert de dertienjarige Sal in het dorp. Hij zegt de duivel te zijn en heeft het krantenartikel met de uitnodiging in zijn hand. Fielding, de zoon van Bliss raakt met de jongen bevriend. Met de komst van deze duivel treft een ‘bijna gewelddadige hittegolf’ het stadje. Dat gaat gepaard met oplopende spanningen onder de dorpsbewoners, die geloven dat Sal wérkelijk de duivel is.
De vierentachtig- jarige Fielding kijkt terug naar zijn jeugd en vertelt ons het verhaal dat zijn leven veranderde. Vanaf de ontmoeting met Sal verandert het slome leven in het dorp drastisch. Je hebt een vermoeden van hoe het zal eindigen en toch blijft het verhaal boeien. Dat komt onder andere door de fascinerende personages en de soms onverwachte gebeurtenissen. Ook wil je weten waarom de oude man zo ongelukkig is geworden.
De schrijfster maakt gebruik van tegenstellingen in tegenstellingen. Zo is Sal aan de ene kant de duivel maar dan wel met verdraaid veel engelachtige trekjes. En zijn acties stemmen je tot nadenken over wat goed en wat fout is. Dat maakt het verhaal gecompliceerd. Het hele boek draait om dat wat tussen de regels gebeurt, om het onderhuidse en de betekenis van kleine dingen en kleine gebaren. Zelfs de namen hebben een symbolische betekenis die passen bij de inhoud van het verhaal. Zo betekent Autopsy degene die alles (-lees de duivel- ) met eigen ogen wil zien en staat Sal voor de wijze Salomon. Tegelijkertijd is Sal een samenvoeging van Satan en Lucifer. Tegenover deze kleine dingen staan dan weer de grootse drama’s zoals de dood van enkele hoofdpersonen.
McDaniel schuwt de grote thema’s niet. Het draait in dit boek voornamelijk om goed en kwaad en om schuld en boete. Overige onderwerpen die voorbijkomen zijn onder andere racisme, aids, homoseksualiteit, manipulatie van mensen en de besmettelijkheid van angst. Ondanks de ‘volheid’ aan onderwerpen en symboliek stoot het boek niet af. Alles wordt harmonieus 'geplot' tot aan het einde. De lezer zal wel enige tijd nodig hebben om het geheel te laten bezinken. Het is een boek om mondjesmaat tot je te nemen en om later nog eens te herlezen.
Dat de schrijfster tevens dichter is komt duidelijk tot uitdrukking in haar vertelkunst.
‘de moderne tijd was aan haar niet besteed en hing machteloos in de spinnenwebben tussen de decorstukken van haar ouderwetse leven’ ( over Dresden).
De woorden van Tiffany overspoelen je als een wonderschone symphonie, harmonieus en lyrisch. Ze zijn als muziek die je tot in je ziel raakt. Een genot en een fantastisch voorbeeld van hoe geschreven taal kan zingen...
‘De zomer die allles deed smelten’ is een fantastische en fenomenale leeservaring die stemt tot nadenken en je tot diep in je ziel weet te raken.

Fielding Bliss woont in Breathead, een klein dorpje in Amerika. In de zomer van 1984 wordt het dorp wordt geplaagd door een hittegolf. Op een van die zomerse dagen komt Fielding Sal tegen, een gekleurde jongen die zegt dat hij de duivel is, en een uitnodiging in de krant heeft zien staan. Die uitnodiging heeft Fieldings vader in de krant gezet.
Sal wordt als vreemdeling ( en gekleurde jongen) met argusogen bekeken door de gemeenschap en als zondebok aangewezen wanneer er dingen fout gaan in het dorp. Dit leidt tot een strijd tussen de dorpelingen en de familie van Fielding die Sal in hun gezin heeft opgenomen.

Het boek maakte voor mij weer duidelijk hoe stompzinnig het is (maar ook hoe voor de hand liggend) om alles wat vreemd is meteen als zondebok af te doen. Laat een ieder die het boek leest hier een lering uit trekken.
De zomer die alles deed smelten is de debuutroman van McDaniel en ik hoop van harte dat het daar niet bij blijft. Prachtige zinnen, veel en vlotte dialogen, een ernstig onderwerp dat aanzet tot nadenken maar ook is het boek niet verstoken van humor. Als je een boek zoekt met een happy end, moet je dit boek laten liggen, als je echter door het lezen van een boek je horizon wilt verbreden , dan moet je zeker dit boek oppakken en lezen….en blijven lezen.
Een aanrader voor iedereen die graag leest en tot nadenken aangezet wil worden.

De zomer van 1984 is een zomer die inwoners van het stadje Breathed, Ohio, niet gemakkelijk zullen vergeten, er is sprake van een hittegolf.
Maar dat is niet het enige waar Fielding Bliss, een dertienjarige, zich druk om maakt. Zijn vader nodigt Sal, een verwaarloosde zwarte jongen, die beweert dat hij de duivel is, uit om bij hen te komen wonen totdat zijn ouders worden gevonden en hem komen ophalen. De twee jongens raken bevriend, maar dan wordt het tot dan toe saaie stadje geteisterd door vreemde zaken. Er gebeuren bijzondere ongelukken onder verdachte omstandigheden waarvan Sal, die immers beweert de duivel te zijn, de schuld krijgt.
Niet alleen de temperatuur loopt steeds op maar ook de spanning onder de inwoners van het stadje. Er wordt geroddeld en de mensen beginnen te geloven dat Sal echt een duivel is en de veroorzaker van de incidenten die de stad teisteren.
Het is een boek waar ik echt in moest komen, maar al lezende wordt het steeds boeiender en lees je graag verder.

Het jaar 1984 met een zomer die alles deed smelten in het stadje Breathed in Ohio. Een kleine gemeenschap waar iedereen elkaar kent en op elkaar let.
Veel problemen in allerlei opzicht, die – mede door de gigantische hitte – roepen om een gemeenschappelijke vijand. Vele onbegrijpelijke incidenten doen zich die zomer voor en er heerst angst onder de bevolking. Men neemt een vlucht in de reguliere godsdienst, maar ook in alternatieve vormen van ‘samen komen’ waarbij men van alles probeert om de vijand te bestrijden.

De gemeenschappelijke vijand wordt gevonden in een kennelijk van huis gelopen jongen van 13 jaar oud, die op een dag in contact komt met Fielding, een van de zoons van de familie Bliss. Deze familie neemt deze jongen, Sal genaamd, in huis en trekt veel op met Fielding. Als snel wordt Sal verdacht gemaakt omdat hij ‘een zwarte’ is en omdat vader Bliss kort daarvoor in een regionale krant de duivel heeft uitgenodigd in Breathed te komen. Sal wordt als snel als de duivel gezien en daarom steeds in de gaten gehouden.

In deze debuutroman van Tiffany McDaniel worden de ontwikkelingen in de familie Bliss weergegeven, waarbij Fielding en Sal de hoofdpersonen zijn. In eerst instantie vond ik het verhaal nogal absurdistisch van aard, maar vrij snel wordt het een boeiend verhaal waarin haarfijn wordt beschreven wat er zich in kleine gemeenschap afspeelt, welke angsten er onder de mensen leven en hoe snel iemand wordt verdacht van een ongewone gebeurtenis, waarvoor men geen verklaring heeft. Kortom, de mens in al zijn hoedanigheden en zwakheden. Geleidelijk aan nemen de spanningen toe en eindigen in een gebeurtenis die alles doet smelten.