Epsilon uitgaven 95 - Ruimte, tijd, materie Hoe de moderne natuurkunde ons voorbij de intuïtie laat kijken

In Ruimte, tijd, materie duikt Roel Andringa-boxum diep deze drie zaken in. Het boek is zeer helder geschreven en geeft een erg fijne inzage in hoe natuurkunde werkt, en wat we inmiddels over ruimte tijd en materie weten. En nog belangrijker wat we niet weten. Dit boek snijd hele interessante, soms mysterieuze en altijd wonderbaarlijke eigenschappen van het heelal waarin we leven aan. De diepte wordt niet geschuwd maar er is ook ruimte voor een relativerende manier van naar de zaken kijken. Dat ik nog eens flink zou lachen om een theoretisch natuurkunde boek had ik niet gedacht.

Mede hierdoor is dit boek erg gebalanceerd, waar het op het einde misschien voor mijn doen iets te snel ging en wat details voorbij vloog zorgde de relativering toch voor een aangename lees ervaring. (dat zou gelijk mijn enige minpunt zijn dat het hoofdstuk over de snaartheorie wel wat uitgebreider had gemogen) Dit boek begint bij het begin en loopt van gallilei en kepler naar newton, maxwell, einstein en schrödinger maar stopt daar niet en haalt ook zeker hele moderne theoriën aan met als meest recente voorbeeld Erik Verlindens werk over emergente zwaartekracht.

Ik kan dit boek van harte aanraden voor iedereen die een goed in relativiteit, quantum mechanica en alles wat daar op volgt wil duiken. Maar ook mensen die geïnteresseerd zijn in hoe natuurkundingen te werk gaan kunnen in dit boek hun hart ophalen. Ikzelf vond het een verademing om eens een boek in dit genre in de nederlandse taal te lezen die ook daadwerkelijk geschreven is door een nederlander, daardoor zijn er zeker analogiën gekozen die passen bij nederlandse denkwijzen.

Het boek zet aan tot denken over wetenschap en de natuur om ons heen, met de nodige diepgang en relativering.

Eindelijk heb ik de Ruimte en de Tijd gevonden om de interessante Materie uit dit boek te recenseren. Dit is duidelijk geen gewoon boek, maar een sublimatie van een enorme passie voor de Natuurkunde die letterlijk van alle 516 pagina's afspat. Wat ik erg prettig aan dit boek vind, is dat de auteur vaak zijn persoonlijke vreugde deelt over het, na noeste en pittige denkarbeid, 'opeens doorhebben' van hele complexe materie. Zijn gave om deze aha-erlebnissen zo introspectief te beschrijven werkt enorm aanstekelijk en het levert mooie spanningsbogen op (met heuse cliff-hangers) met als ontknoping een bewezen conclusie, die dan altijd afgesloten wordt met een jubelend uitroepteken. Overigens iets wat in wetenschappelijke publicaties absolutely not done is, maar in dit soort boeken juist geweldig werkt. Door deze schrijfstijl heb zelfs een keer kippenvel gekregen toen ook bij mij na zo'n uitroepteken na jaren onbegrip opeens het kwartje viel (is me nog nooit gebeurd bij een science boek)!

De auteur is duidelijk een geboren docent en uit zijn bibliografie blijkt dat hij zijn roeping daartoe ook gevolgd heeft (een enorme aanwinst voor het onderwijs, maar ook een groot verlies voor de wetenschap). Het is iemand die er duidelijk van geniet om zijn kennis als gepromoveerd natuurkundige met anderen te delen, maar daarbij ook empathie toont voor de intellectuele obstakels die je als leerling moet overwinnen. Hij vraagt echter terecht een inspanning van de lezer en dit boek biedt absoluut geen 'koninklijke weg' om eventjes achterover leunend de moderne natuurkunde te kunnen doorgronden. Zijn advies “leg het boek af en toe weg” is terecht en ik heb het dan ook met tussenpozen helemaal uitgelezen. De kennisdichtheid van sommige paragrafen voelt soms als 'drinking from a fire hose', maar het is ook dermate verslavend geschreven dat je er toch telkens weer in terug gezogen wordt en ook stukken gaat herlezen om uiteindelijk beloond te worden met een nieuw inzicht.

De ondertitel “Hoe de moderne natuurkunde ons voorbij de intuïtie laat kijken” dekt volledig de lading. Of het nu de relativiteitstheorie, kwantummechanica of snaartheorie is, telkens hebben we ons klassieke wereldbeeld moeten bijstellen en bleef de wiskunde als enige taal over om de 'werkelijkheid' te kunnen beschrijven (en de voorspelde uitkomsten experimenteel te toetsen).

De complexe materie wordt in het boek verlucht met verhelderende plaatjes, humorvolle citaten en woordgrappen. Bij het populariseren van de wetenschap geldt de ongeschreven regel dat je de lezer wegjaagt met wiskundige formule's, maar in dit boek worden ze gelukkig niet geschuwd. Dit boek is daarmee bijvoorbeeld uiterst geschikt voor VWO scholieren en eerste jaars studenten die verder willen in een beta-studie. Het boek biedt je de uitgelezen kans om boven de hele natuurkunde te zweven en te ontdekken hoe de diverse deelterreinen aan elkaar gerelateerd zijn. Daarnaast duikt het boek telkens ook diep genoeg in de deelgebieden om de historie en de crux daarvan te kunnen doorgronden.

Het lettertype is voor mij als wat oudere lezer aan de kleine kant en daarom zou ik het boek graag als e-boek willen kunnen lezen.

Knap, helder en 'seductive' geschreven. Een aanrader voor iedereen die in natuurkunde geïnteresseerd is! (<= jubelend uitroepteken).

Goed leesbaar, interessant en uitgebreid.

Vlotte en grondige weergave van fundamentele natuurkundige onderwerpen.

Toegankelijke info over het onderwerp

Wiskundige voorkennis zou niet nodig zijn, aldus de introductie van het boek.
Ik, met enige wiskundige voorkennis kom er absoluut niet doorheen en wil het boek retour zenden