Everything Is Illuminated Winnaar van de Guardian First Book Award 2002

Dit is wederom zo’n boek die ik enorm lang voor me uit heb geschoven. Ik had zulke hoge verwachtingen, dat ik er niet aan durfde te beginnen. Precies hetzelfde had ik bij zijn roman Extremely Loud and Incredibly Close, welke ik uiteindelijk gelukkig echt fantastisch vond. Naar de film ben ik niet geweest.

Everything is Illuminated is erg bijzonder. Verschillende verhaallijnen komen samen, maar beter kan ik nog zeggen: een verhaal wordt vanuit verschillende oogpunten bekeken, vergeleken en in andere stijl geschreven. In de vorm van brieven, vanuit de eigen taal of een andere taal, Everything is Illuminated heeft het allemaal in zich. Ik kon niet anders dan hier grote bewondering voor hebben. Daarnaast is de roman niet zo dik, maar toch had ik toen het einde naderde het idee dat ik iets groots had gelezen. Everything is Illuminated is erg veelomvattend. Een puzzel in zekere zin, een die het waard is in elkaar te knutselen. Laagje voor laagje wordt bladzijde voor bladzijde naar de kern van deze roman gepeld.

Everything is Illuminated trok mij in de eerste instantie eigenlijk alleen om de mooie kaft. Als ik had geweten dat het boek deels WO II betrof had ik het waarschijnlijk laten liggen - over het algemeen hou ik niet zo van oorlogsverhalen. Het boek begint op verrassend lichte toon en zal je zeker aan het lachen maken met leuke vondsten. Na enkele hoofdstukken wordt dit verhaal echter doorweven met de familiegeschiedenis van de hoofdpersoon Jonathan (de schrijver zelf in een fictie-omgeving gezet). Deze hoofdstukken zijn zwaar op de hand en erg literair vergeleken met de lichte stijl van de hoofdstukken in het nu. Zeker omdat je als lezer al weet dat je Joodse familie van Jonathan op de Tweede Wereldoorlog af streeft. Beide verhaallijnen blijven boeien tot ze uiteindelijk weer één worden in een ontroerende finale. Dit boek zal je nog lang bij blijven en is, ondanks de humor, verrassend aangrijpend. Het enige minpuntje is dat de geschiedenishoofdstukken en de hoofdstukken in het nu soms wel een heel scherp contrast vormen waardoor je zo nu en dan uit de sfeer gehaald wordt. Al met al een prachtig debuut!

Geschreven bij Everything Is Illuminated

Het gebeurt niet vaak dat een boek over antsemitisme en de jodenvervolging in de Sovjetunie wordt gescheven dat zowel diep ontroerend als heel geestig is. Dat is Foer gelukt. En dat ook nog in een roman die verschillende niveaux heeft: het is een boek over een joodse nederzetting door een paar honderd jaar heen, waarin zowel de warmte van zo'n dorpje als ook de eeuwige vervolging wordt beschreven. Een schitterende liefdes geschiedenis tussen een meisje en haar 80 jarige verzorger is schitterend; maar ook het verhaal dat nu speelt en een jonge amerikaan op zoek laat gaan naar de vrouw die zijn joodse grootvader heeft geholpen uit het oostblik naar de VS te emigreren; een schitterende comedie over zijn russische reisleider die een soort woordenboeken-engels spreekt en in dat archaische taalbeeld een haarscherp beeld weet te creeren van een ongelukkig russisch gezin. En bij al die verwikkelingen een pleidooi om nooit te vergeten wat de joden in de USSR en daarna is aangedaan en hoe daarvoor genezing en vergeving is te vinden. Een klein meesterwerk.

Een van de beste boeken van het afgelopen tien jaar wat mij betreft. Het is grappig, aangrijpend, historisch, magisch realistisch en het is indrukwekkend opgezet. Het is mooi om te zien hoe het vroegere gedeelte steeds meer uit z'm magischrealistische mythologie groeit, richting geschiedenis. En prachtig hoe Alex, de Oekraïense jongen, uitgroeit van een komisch opscheppertje tot iemand die de diepere lagen van JSF's verhaal doorziet en er een moreel oordeel over kan vellen. En dit alles met zo'n goede schrijfstijl en dat op zo'n jonge leeftijd!

Het boek bestaat uit 2 verschillende verhalen die met elkaar verweven zijn. Het eerste wordt verteld door de Oekrainse Alex, die gids is van de Amerikaanse schrijver Jonathan door de Oekraine. Dit leest vlot en is erg grappig, ondanks en dankzij het gebrekkige Engels van Alex. Maar het is ook erg ontroerend als het overlapt met het andere verhaal; een geschiedenis van de afkomst van de grootvader van Jonathan. Dit speelt zich af in een dorp in de Oekraine. Wat mij betreft kan dit gezien worden als een lieterair hoogstandje, pure poezie. Helaas is het wat lastig je door deze hoofdstukken heen te werken. Maar als je het probeert, merk je dat het de moeite meer dan waard is. Als Engels mijn eerste taal was geweest, had ik waarschijnlijk wel 5 sterren toegekend.

Ik vond het boek vooral verwarrend om te lezen, door de twee verhalen die door elkaar heen lopen zonder een echte aanwijzing dat je het andere verhaal weer induikt behalve af en toe het noemen van een naam. Het is een zwaar boek, in verhouding met "Extremely Loud and Incredibly Close" is het nogal depressief, en de onderwerpen erg zwaar, hiervan was ik me niet bewust toen ik het kocht... en hoewel het een mooi boek was dat ik graag gelezen heb, had ik het nooit gelezen als ik dit van tevoren had geweten.

Prima boek. Netjes afgeleverd door de brievenbus.Het boek is ook verfilmd, leuk om ook te kijken na het boek. interrressant als je van cultuurverschillen houd.

Magisch-realistisch boek dat ook verfilmd werd. Je moet wel goed Engels kunnen om ervan te genieten.

De manier waarop het geschreven is vernieuwend. Het prikkelt je brein op een goede manier.

Verhaal is niet interessant en geeft je niet het gevoel dat je de rest moet lezen. Ook de schrijfstijl in conversaties is verschrikkelijk.