Geest & Beest Ebook Tooltip Ebooks kunnen worden gelezen op uw computer en op daarvoor geschikte e-readers. Wie over Goethe spreekt, kan over Buchenwald niet zwijgen

Geschreven bij Geest & beest

Een op historische feiten gebaseerde literaire thriller die leest als een trein.
Speurtocht naar een waardevol inktstel, dat Goethe, de schedel van Schiller, Buchenwald, naweeën van de Tweede Wereldoorlog, de Joodse wijk in Berlijn en zelfs het blad van de ginkgoboom op ingenieuze wijze met elkaar verbindt. Sommige thema's in het boek zijn zeker niet gemakkelijk maar toch ervoer ik deze, hoewel volledig serieus genomen, nergens als heel zwaar. Veel van de historische feiten uit het boek heb ik nooit geweten. Zo noemt de auteur bijvoorbeeld de bronzen gedenkplaatjes tussen de straatstenen met namen van Joden die gedeporteerd zijn; en voor het eerst vallen die mij nu ook op in bepaalde straten in Amsterdam!
Het sympathieke en onconventionele detective-koppel Sofie en Frits (hoofdpersonages in deze hele thrillerreeks) staat garant voor spanning, avontuurlijke escapades en humoristische observaties. Daarbij zijn ze beiden ook niet verstoken van interesse in de psychologische kanten van het menselijk bestaan, niet in de laatste plaats die van hen zelf.
Net als de drie eerdere boeken in deze reeks Berlijnse thrillers van Marianne Vogel vind ik ook dit echt een aanrader voor liefhebbers van literaire thrillers met diepgang!

Geschreven bij Geest & beest

‘Geest & Beest’ is gebaseerd op ware gebeurtenissen uit de tweede Wereld Oorlog.
Het verhaal speelt zich voornamelijk af in een Joodse wijk in Berlijn.

‘Wie over Goethe spreekt, kan over Buchenwald niet zwijgen’.

Sophie Bank en Frits Arends werken als particulier onderzoekers voor het Amsterdamse recherchebureau Brill.

Deze keer hebben ze een opdracht van Marco Zevenhuizen: in Berlijn moeten ze op zoek gaan naar een kostbaar inktstel dat van Goethe was; het werd tijdens WO II gestolen in Leiden door SS-officier Hans Stock, die inmiddels is overleden. Hij is bekend als de man met twee levens.

Marco weet dat Stock drie kinderen heeft: Sigrid, Leo en Emil. Ze worden flink aan de tand gevoeld door Sophie en Frits. Weten ze van het bestaan van dit kostbaar inktstel?

De broers en zus kijken verschillend tegen het verleden van hun vader aan; dit leidt tot conflicten onderling. Tevens worden ze alle drie levensgevaarlijk bedreigd; heeft dit met het verleden van hun vader te maken of met het inktstel?

Op een dag staat in de krant dat de schedel van Schiller is verdwenen uit het museum. De gemoederen lopen hoog op. Wie zit hierachter?

Radio Berlin: ‘Door een spraakmakende actie van onbekenden is een stukje van de vermaarde Goehte-eik uit Buchenwald in een Berlijnse tentoonstellingsvitrine terechtgekomen. Omdat het stukje hout eigendom was van de Nederlandse oud-Buchenwalder Niek Pieters, is er een grote interesse ontstaan in de lotgevallen van deze groep kampgevangenen. Op deze actuele kwestie willen wij inspelen. Er zullen twee bijeenkomsten worden georganiseerd voor Duitsers en Nederlanders en voor jong en oud. Er wordt voorgelezen uit memoires en er vindt een podiumgesprek plaats met nakomelingen van de eerste generatie. De tweede bijeenkomst bestaat uit een debat met Vera Knecht, directeur van Gedenkplaats Buchenwald.’

Frits en Sophie besluiten naar deze bijeenkomsten te gaan. Ze ontmoeten nabestaanden van Nederlanders die slachtoffer waren van het concentratiekamp Buchenwald. Persoonlijke ervaringen, pijn en verdriet worden gedeeld. Welke gruwelijkheden hebben zich hier afgespeeld? Later duiken er documentaires op over Buchenwald; hierin herkennen mensen familieleden.

Generatie op generatie is de nasleep van deze oorlog voelbaar in gezinnen; kinderen die voor de bijeenkomsten niks wisten van het verleden van hun (groot)ouders of juist wel en daar moeilijk tot niet mee om kunnen gaan. Vogel weet dit, in eenvoudig taalgebruik, goed onder woorden te brengen; in psychologisch opzicht lijden ze allemaal op hun eigen manier en gaan er verschillend mee om. Vaak schamen mensen zich; hebben onterecht een schuldgevoel. Voor sommigen gaat een wereld open die ze niet kende; puzzelstukjes vallen op hun plek en er ontstaat meer begrip voor hun (groot)ouders. Soms leidt dit tot een wanhoopsdaad.

Het verhaal wordt in de ‘ik-vorm’ verteld door Sophie; hierdoor lees je vaker; Frits zegt en Frits doet, wat niet prettig leest. Persoonlijk denk ik, als het verhaal in de ‘hij/zij’ vorm was geschreven, overbodige tekst achterwege was gelaten, het verhaal minder langdradig was geweest. Dit was ten goede gekomen aan de perfecte research; er is veel informatie over Buchenwald, Goethe en Schiller te lezen.

Spanning is in deze thriller nauwelijks aanwezig. Gevoelsmatig denk ik eerder aan een psychologische roman met een vleugje detective.

Al lezend wordt de uitstekend gekozen titel duidelijk bij de passende cover waarop de toegangspoort tot concentratiekamp Buchenwald is te zien. Op de poort staat: ‘Jedem das seine’. Daaronder de standbeelden van Goethe en Schiller.

De karakters van Sigrid, Leo en Emil worden goed uitgewerkt; meeleven- en voelen is hierdoor niet moeilijk.

Realiteit en fictie is mooi verweven in het boek; er zijn de nodige plotwisselingen.
De op waarheid gebaseerde feiten zorgen voor een geloofwaardig verhaal.

Geschreven bij Geest & beest

Voor in het boek staan twee strofen: de eerste en de derde strofe uit Oktoberlied van Theodor Storm zowel in het Duits als in het Nederlands afgedrukt. Deze strofen benadrukken tegenstellingen die in één en hetzelfde gebeurtenis, tijd of handeling aanwezig kunnen zijn. Zoals het in de herfst vaak donker en duister is, maar als de zon schijnt is het kleurrijk en helder.
Het is vaak moeilijk om een label te plakken op een gebeurtenis of het handelen van een persoon; misschien moeten we dat dan ook minder doen als we niet precies weten hoe de vork in de steel zit.

Dit boek is onderdeel van een serie Berlijn thrillers, maar het kan ook heel goed los gelezen worden. De hoofdpersonen zijn Sofie Bank en Frits Arend die een stel zijn en samen bij recherchebureau Brill werken. Wanneer dit bureau een zaak heeft die zich afspeelt in Duitsland, worden zij vanwege hun achtergronden op die zaak gezet. Ze verplaatsen zich in Berlijn niet per auto maar liever op hun mountainbikes of per openbaar vervoer.

Geest & Beest speelt zich grotendeels af in de Joodse wijk van Berlijn.
De auteur heeft voor in het boek een praktische plattegrond geplaatst zodat je mooi kunt volgen hoe de bewegingen zijn van de karakters.
In dit stadsdeel Mitte bevindt zich ook de voormalige Joodse begraafplaats die de oudste van het land is. De begraafplaats gelegen aan de Grosse Hamburger Strasse was in gebruik tussen 1672 en 1827.
De auteur heeft veel informatie voor de lezers in dit boek gestoken; dat geldt voor zowel de beschreven kunst en kunstenaars, de omgeving als de beschreven karakters die vaak gebaseerd zijn op echte personages.

De personages van de hoofdpersonen zijn helder beschreven, je ziet ze voor je ogen tot leven komen tijdens het lezen. Ook het tot stand komen van het recherchebureau wordt goed beschreven, waardoor het een duidelijker plekje in dit verhaal krijgt.

Het is prachtig om te lezen hoe ongerust Sofie en Frits zijn over Hans en Grietje die ze achter hebben moeten laten voor hun onderzoek.
Zullen ze uiteindelijk het kostbaar inktstel van Goethe terugvinden en in wat voor conditie zal het zijn?
Lees dat zelf in deze diepgaande en realistische literaire thriller over Weimar, Goethe, Schiller, Buchenwald en natuurlijk over Berlijn!

Geschreven bij Geest & beest

In dit vierde deel van haar serie Berlijnse thrillers over de avonturen van het speurderspaar Sofie Bank en Frits Arends in de Duitse hoofdstad krijgen we te maken met een ingenieus geconstrueerde plot die een spannend detective-verhaal koppelt aan de recente Duitse geschiedenis, vooral aan de naweeën van de Hitlertijd, waarvoor het concentratiekamp Buchenwald bij Weimar symbool staat. Daar is nu een gedenkplaats, waar de handeling van het boek, dat ook diverse nevenhandelingen telt, haar hoogtepunt vindt. Een combinatie van historische feiten èn fictie, dat is het genre dat Marianne Vogel beoefent — met steeds meer diepgang en steeds grotere beheersing van het schrijversvak.
Sofie en Frits, de vertrouwde hoofdpersonen in de serie, waarin Sofie als ik-verteller optreedt, ontmoeten in hun speurtocht naar een verdwenen inktstel van Goethe de drie kinderen van een oud-SS'er, die na de oorlog onder een andere naam een nieuw leven begonnen was en carrière had gemaakt als progressief-democratische hoogleraar in de Duitse literatuur, algemeen erkend Goethe-specialist en auteur van een goed ontvangen boek over Faust, de legendarische geleerde met de "zwei Seelen in seiner Brust" en hoofdpersoon van Goethes magnum opus. Het is deze waar gebeurde sensationele geschiedenis van het dubbelleven van Hans Schneider alias Hans Schwerte, in 1995 door het Nederlandse tv-programma Brandpunt ontmaskerd, een affaire met een onbedoelde, maar indringende symboliek, die leven en dood van de kinderen uit de roman bepaalt. In het boek heet de man die niet zonder reden een boek schreef over Faust, de geleerde die een pakt met de duivel sloot, Hans Stock alias Schall. De twee kanten van de mens, kortweg geest en beest, waarvoor het leven van Stock/Schall een navrante illustratie biedt, vormen de rode draad in het verhaal.
Het bijzondere van de serie, waarvan dus dit vierde lijvige boek van 380 pagina's deel uitmaakt, is dat veel nauwkeurig gerechercheerde informatie over de geschiedenis van Duitsland en van met name Berlijn naadloos verwerkt is in spannende thrillers, compleet met achtervolgingen, overvallen, inbraken en tal van fietstochten door de stad, die we met behulp van een bijgevoegde routekaart kunnen volgen. Sofie en Frits krijgen nu te maken met de loyaliteitsproblemen van de naoorlogse generatie, van wie veel ouders daders of slachtoffers van het Nazi-regime waren. De moeizame zoektocht naar het Goethe-souvenir dat uit Leiden was gestolen en zich in het bezit van Stock-Schall bevond leidt tot tal van dramatische verwikkelingen voor diens kinderen met soms dodelijke afloop.
Het diep verontrustende raadsel, hoe een volk met een hoogstaande literaire, muzikale en filosofische cultuur volledig in de ban kon raken van een pathologische volksmenner met een moorddadig actieprogramma gaat de auteur niet uit de weg, integendeel, haar boek gaat in feite daarover en stelt het bovendien op een originele wijze in verhaalvorm aan de orde. In een gesprek over de omineuze nabijheid van Weimar, de stad van Goethe en Schiller, en het kamp Buchenwald zegt de directeur van de Gedenkplaats Buchenwald, die in het boek Vera Knecht heet, maar gebaseerd is op de werkelijke directeur Volkhard Knigge: "Het nazisme wilde zoiets absurds als een zuivere volksgemeenschap. Dan moet je voortdurend gewelddadig zijn en alle 'onzuivere' personen vernietigen, bijvoorbeeld door middel van concentratiekampen. Daar stonden ze in Weimar achter. [...] Het beest komt juist uit de geest tevoorschijn. Bij ons is dat vandaag de dag ook zo. Het hoogstaande westen wil zoiets absurds als een groeiende economie en zo goedkoop mogelijke producten. Ook dan moet je voortdurend gewelddadig zijn" (p. 316). En even later in dit gesprek zegt zij: "Je opwinden over anderen is de makkelijkste manier om niet over jezelf na te denken. Ik pleit voor een voortdurende onrust over jezelf. Het goede in de ander erkennen en het slechte in je eigen binnenste" (p. 321).

Geschreven bij Geest & beest

Bij het zien van de schitterende cover van Geest & Beest van Marianne Vogel krijg je al een idee waar het boek over zal gaan. De titel maakt nieuwsgierig, je wilt weten wat ermee bedoeld wordt.

Geest & Beest van Marianne Vogel vertelt eigenlijk meerdere verhalen. Zo te verder je in het boek komt, zo te meer verhalen erbij komen. De verhalen hebben allemaal met elkaar te maken en lopen mooi in elkaar over, maar het hoofdverhaal blijft de zoektocht van Banks en Arends naar het kostbare inktstel van Goethe. Zal het inktstel gevonden worden? Wie heeft het en waar is het gebleven? Zou het nog wel bestaan en niet vernietigd zijn? Wie hebben er nog meer belang bij? De titel wordt al heel snel duidelijk.

Het is een heel erg spannend verhaal met vele verrassende wendingen die je niet aan ziet komen. Vanaf de eerste bladzijde tot de laatste bladzijde zit je in spanning, ga je meedenken met Banks en Arends van wie achter de diverse gebeurtenissen zitten zoals bijvoorbeeld wie de familie bedreigd. Je gaat steeds meer mensen verdenken omdat ze allemaal zo hun redenen hebben. Sommige mensen lijken wel meerdere gezichten te hebben waardoor je steeds op het verkeerde been wordt gezet. Spreken ze wel allemaal de waarheid? Of houden ze iets achter? Het verhaal eindigt uiteindelijk met een plot waar je nooit aan hebt gedacht. Toch, als je het verhaal goed leest, had je dat ook wel kunnen vermoeden. Het is een verhaal dat in je gaat zitten. Soms moet je lachen om een bepaald stukje zoals bijvoorbeeld om een opmerking van Frits tegen Sigrid nadat Sofie een puber heeft aangepakt. De bezorgdheid van Frits om zijn katten is ontroerend en je wenst dat iedereen zo zorgzaam is voor zijn dier(en). Daarnaast geeft Alice af en toe een wijze les die je ook op jezelf kan toepassen.

Geest & Beest van Marianne Vogel is een verhaal over omgaan met schuldgevoelens omtrent een ouder die in het verleden fout was, het verwerken van het verleden van je ouders die fout waren, twijfels over wie jezelf dan bent, het omgaan met tegenslagen, familiebanden die verstoord zijn en wat dat betekent voor de vriendschappen. Het verhaal laat zien dat, ondanks dat de Tweede Wereldoorlog al jaren voorbij is, het voor veel mensen die de oorlog hebben meegemaakt de oorlog feitelijk nog niet voorbij is, dat ze er geestelijk nog steeds mee te maken hebben. Dat zelfs de generatie(s) daarna er nog mee worstelen, zeker als de ouders fout waren in de oorlog of dat de ouders in een kamp hebben gezeten. De ware geschiedenis van Buchenwald loopt, hoe verschrikkelijk ook, goed over in het fictieve verhaal. Feit en fictie zijn mooi verweefd met elkaar.

Kortom; Geest & Beest van Marianne Vogel is een Berlijnse thriller gebaseerd op ware gebeurtenissen die mooi zijn ingevlochten met het fictieve verhaal. Je komt meer te weten over wat er in de Tweede Wereldoorlog is gebeurt. Van het begin tot eind is het spannend en wil je alleen maar verder lezen. Je wilt weten waar het inktstel is en wie er achter bepaalde gebeurtenissen zitten. Ondanks dat het een deel van een boekenserie is, is het boek heel goed los te lezen.

Geschreven bij Geest & beest

Naast dat het een thriller is bevat dit boek ook diverse informatieve aspecten. Je komt meer te weten over Goethe, Schiller en concentratiekamp Dachau. Ook ervaar je wat het voor nabestaanden betekent om familie te zijn van oorlogsslachtoffers of oorlogsmisdadigers. Dit is mooi met elkaar geïntegreerd en maakt het een geloofwaardig verhaal, zeker ook omdat er op waarheid beruste elementen in verwerkt zijn. Het is dus een thriller met diepgang.
Het is goed te merken dat de auteur research heeft gedaan. De omgeving waar het verhaal zich afspeelt is een afspiegeling van de realiteit. Achterin het boek is een verantwoording opgenomen en een verwijzing naar boeken en films.
De spanning wordt geleidelijk aan opgebouwd en tot het einde toe blijft onduidelijk wat er met het inktstel is gebeurd. In het verhaal komen redelijk wat dialogen voor tussen Sofie en Frits. Het verhaal beleef je hoofdzakelijk door de ogen van Sofie wat duidelijk wordt in de manier waarop de dialogen geschreven zijn.
De titel die gekozen is "Geest en Beest" wordt in het boek duidelijk. Een verwijzing naar Goethe (Geest) en de nazies (Beest). De cover van dit boek is prima gekozen bij de titel: Jedem das seine is de tekst op de toegangspoort tot concentratiekamp Buchenwald. Het standbeeld is de beeltenis van Goethe en Schiller.
Geest en Beest is een mooie mix tussen de genres thriller en geschiedenis.

Geschreven bij Geest & beest

Marianne Vogel is persoonlijk coach en literatuurwetenschapper. Ze heeft jaren in Duitsland gewerkt. Deze vierde Berlijn-thriller rond het originele speurdersduo Bank en Arends is net als de vorige drie (Gedeelde stad, geheelde stad, In de schaduw van Marlene Dietrich en Communistengoud en kerstengelen) gebaseerd op ware gebeurtenissen.

Een foute vader. Dat is de erfenis waar Sigrid, Leo en Emil mee worstelen. Als SS-officier heeft hun vader in de Tweede Wereldoorlog ooit een kostbaar inktstel van Goethe uit Leiden gestolen. Nu komen de Amsterdamse particulier onderzoekers Sofie Bank en Frits Arends het bij hen in Berlijn opsporen.
Tijdens hun onderzoek krijgen Bank en Arends te maken met echo’s van de oorlog. Ze worden geconfronteerd met de tragiek van de Joodse wijk en met nabestaanden van Nederlandse Buchenwald-gevangenen. Tevens worden Sigrid, Leo en Emil levensgevaarlijk bedreigd. Is dat vanwege het inktstel of hun vaders verleden? En aan welke kant staan zij eigenlijk? Het antwoord op die laatste vraag blijkt zowel verbluffend als glashelder te zijn.

Wie over Goethe spreekt, kan over Buchenwald niet zwijgen.

De Duitse schrijver Goethe en het concentratiekamp Buchenwald zijn sterk door het verhaal geweven. Ze zijn door de geschiedenis onlosmakelijk met elkaar verbonden. Daar heeft de auteur duidelijk onderzoek naar gedaan en ze heeft van deze informatie goed gebruik gemaakt. Het verhaal speelt zich nagenoeg volledig af in de Joodse wijk in Berlijn. Het speurdersduo Bank en Arends leiden je al fietsend door allerlei straten en steegjes. Op een gegeven moment begint het stratenplan een beeld te vormen omdat ze herhaaldelijk op dezelfde plekken komen op zoek naar het inktstel van Goethe. Deze zoektocht per fiets duurt misschien iets te lang. Uiteindelijk aangekomen in Buchenwald beleven we eindelijk een nieuwe omgeving.
De personages van Sigrid, Leo en Emil zijn goed neergezet en hebben zoveel diepgang dat je ze zou herkennen op straat, mocht je ze tegen komen. Hun gedachten en belevingen zijn duidelijk en een goede aanvulling op het verhaal. Het verhaal stroomt op deze manier vloeiend voort. Ook Sofie Bank en Frits Arends hebben een duidelijk gezicht. Ondanks dat dit hun vierde avontuur is, is het goed te volgen zonder kennis van hun eerdere onderzoeksopdrachten.
De verblijfplaats van het inktstel blijft lang een mysterie en met de onverwachte gebeurtenissen tijdens de zoektocht raakt het bijna uit zicht. Of het überhaupt wel gevonden wordt…………..? Ontdek het in deze realistische, spannende onderzoeks-thriller over haat, liefde en compassie.