Herinneringen van een 'Moffenkind'

Dat in Nederland duizenden kinderen uit een betrekking tussen enerzijds een Duitse militair en anderzijds een Nederlandse vrouw bestaan, toonde Monica Diederichs al aan met haar andere boeken. In "Herinneringen van een Moffenkind" beschrijft zij haar persoonlijke verhaal. Hoe tijdens haar jeugd, pubertijd en volwassen leven mensen klaar stonden om Diederichs op haar (en niet door haar gewaardeerde!) 'Duits zijn' te wijzen. Tegelijkertijd probeerde zij zich af te zetten tegen die 'Duitsheid'. Diederichs vertelt een uiterst persoonlijk verhaal, vanuit haar eigen perspectief, zonder afstand te nemen van haarzelf en zonder te oordelen. Een aangrijpend boek dat iedereen zou moeten lezen.

Bij het zien van de schitterende cover van Herinneringen van een 'Moffenkind' van Monika Diederichs wil je weten wie het meisje is, waarom ze wel lacht, maar tegelijkertijd ook zorgelijk kijkt. De titel maakt nieuwsgierig. Je krijgt het gevoel dat het meisje naast leuke herinneringen, vooral ook nare herinneringen heeft. Ook al hoop je stiekem dat dat laatste niet het geval zal zijn.
Monika Diederichs vertelt in Herinneringen van een 'Moffenkind' haar levensverhaal tot nu toe. Het is een aangrijpend en soms schokkend verhaal. Ze vertelt over het moment dat ze hoorde dat haar vader haar vader niet was, maar een Duitse militair en hoe ze erop reageerde. Ondanks dat ze het niet leuk vond vielen voor haar een paar puzzelstukjes op hun plaats zoals bijvoorbeeld waarom ze vaak werd uitgescholden, vaak werd buitengesloten en waarom ze jaarlijks naar Duitsland ging. Het is een worsteling van stiekem gelukkig zijn met haar Duitse familie en haar Duitse achtergrond, maar tegelijkertijd ook de schaamte en zich daardoor probeerde af te zetten tegen haar achtergrond omdat ze vooral Nederlandse willen zijn zodat ze niet meer werd uitgescholden en overal aansluiting had. Iets wat ze op latere leeftijd ook zeker had, mede dankzij haar huwelijk en dat ze dankzij een werkgever een andere naam kreeg die meer geaccepteerd werd. Toch zal blijken dat dat niet genoeg is en zal ze geregeld aan haar afkomst worden herinnerd door anderen en zal ze uiteindelijk via via onderzoek doen naar haar verleden en die van andere kinderen die in hetzelfde schuitje zitten als zij. Ze laat zien wat de keuze van hun moeders om met een Duitse militair te gaan, ook al is dat zeer kortstondig, voor gevolgen heeft op hun verdere levens. Ze vertelt ook hoe veel vrouwen die met een Duitse soldaat gingen tijdens de Tweede Wereldoorlog na de oorlog werden behandeld. Ze laat met haar verhaal zien dat het heden ten dage zelfs nog niet altijd makkelijk is om helemaal geaccepteerd te worden door iedereen, dat er nog steeds veel mensen anti-Duits zijn en zich niet kunnen inleven in de moeders van de 'moffenkinderen' en de kinderen zelf.
Je kan merken dat de auteur er terecht nog steeds heel veel moeite mee heeft. Ze heeft haar verhaal goed weten te verwoorden en goed onderbouwd. Ze laat met haar verhaal zien dat het niet alleen maar zwart of wit is, maar dat er ook een grijs gebied is. Dat veel kinderen van moeders die met een Duitse soldaat gingen, ongewild slachtoffer zijn geworden van maatschappelijke discriminatie en sociale uitsluitingen en dat heel veel moeders zelf meestal ook slachtoffer zijn omdat ze niet precies wisten wat er speelde. Met haar verhaal laat ze ook zien dat niet alle Duitse militairen slecht waren, maar dat velen ook slachtoffers waren wat er indertijd speelde. Ook hier blijkt dat het niet allemaal zwart of wit is, maar ook een grijs gebied kent. De foto's maken het boek compleet.
Kortom; Herinneringen van een 'Moffenkind' van Monika Diederichs is een boek dat iedereen zou moeten lezen om te begrijpen dat er aan een verhaal, ook aan het verhaal van Monika Diederichs en haar mede-lotgenoten, meer kanten zitten dan op het eerste gezicht lijkt. Dat veel vrouwen indertijd, hoe ongeloofwaardig het heden ten dage ook overkomt, niet van alles op de hoogte waren en dat ze niet alles mee kregen van wat er speelde in het land, zeker niet als men afgelegen woonde.

Herinneringen van een ‘moffenkind’ vertelt het levensverhaal van Monika Diederichs. Herinneringen van een ‘moffenkind’ is het verhaal van een kind van een Duitse Militair. Daar zijn er natuurlijk meer van. Nooit echt verwacht dat het tot op de dag van vandaag gevoelig zou blijven. De auteur beschrijft op een boeiende manier over wat haar vooral in de jonge jaren is overkomen. Dat is op sommige momenten best heftig om te lezen. Buitengesloten worden, zelfs binnen het eigen gezin. Opgeroepen worden en verhoord worden, alleen om je vader een Duits Militair was. Je eigen identiteit moeten verbergen, zoals je zelf anders noemen om geaccepteerd te worden of een baan te kunnen hebben. Het verhaal maakt duidelijk dat zelfs na meer dan 70 jaar deze kinderen en in dit geval de auteur nog steeds niet volledige accepteren. Je bent het kind van de rekening. Dat is best een schokkende gewaarwording.

De auteur vertelt het allemaal openhartig, maar op sommige punten merk dat het pijnlijk is om te vertellen en dat wordt het verhaal wat koeltjes. Dat is natuurlijk begrijpelijk dat je wat afstand neemt van het gebeuren. Het is dan ook een zeer persoonlijk verhaal. Een persoonlijk verhaal, dat eigenlijk weer het verhaal van zovelen vertelt. Het verhaal van Monika maakt heel goed duidelijk wat een keuze van een moeder kan hebben. De gevolgen voor het kind, die er niet om gevraagd heeft zijn zo lijkt het levenslang. Je moet er toch niet aan denken dat je je telkens moet verdedigen vanwege je afkomst, zeker in deze tijd niet. En toch gebeurt het. Er rust nog steeds een taboe op het feit dat er “moffenkinderen” bestaan.

Het verhaal van het kaal scheren van de moeders of vrouwen die met een Duitse militair gingen is bekend. Niet leuk, maar het haar groeit wel weer aan. Het discrimineren en buitensluiten van de kinderen die daaruit geboren zijn, is schokkend. Het is dan ook een boek wat ja na het lezen wel even bezig houdt. Je probeert je er iets bij voor te stellen hoe het is om dat allemaal te hebben moeten ondergaan. Het enige besef wat er komt, is dat je kunt begrijpen dat het vlak na de oorlog inderdaad pijnlijk was. We weten allemaal wat de bezetter heeft aangericht. Maar dat zou het nu niet meer mogen zijn. Helaas is de werkelijkheid anders.

Herinneringen van een ‘moffenkind’ zou een boek moeten zijn die men verplicht zou moeten lezen. Het uit de taboe sfeer halen en deze nu volwassen kinderen een leven geven waarin ze er gewoon toe doen en er bij horen, dezelfde kansen en rechten hebben als ieder andere Nederlander zonder zich te moeten verantwoorden vanwege hun afkomst.

Het boek van Monika Diedrichs heb ik in een ruk uitgelezen. De onthullende wijze waarop zij haar ervaringen omschrijft, hebben mij geraakt. Wat mij vooral aangreep is dat er 75 jaar na de bezetting nog zoveel anti-Duitse ressentimenten in de Nederlandse samenleving aanwezig zijn. Wat ik bewonder is dat zij als kind van een Duitse militair haar ervaringen met zoveel afstand beschrijft. Dit boek is niet alleen belangrijk voor mensen met een soortgelijke achtergrond maar voor iedereen met interesse voor overleving strategieën in een oorlogsperiode!