Hét handboek voor de functioneel beheerder

Martijn en Daniël hebben met dit boek een welkome aanvulling gegeven op de bestaande literatuur over het mooie vak van functioneel beheer. Met een aantal handige verwijzingen hoe je de theorie naar de praktijk vertaalt helpt dit met name de startende functioneel beheerder. Ook de ervaren functioneel beheerder kan hier zijn voordeel mee doen. Ik denk ook een welkome aanvulling bij agile teams waar de rol van functioneel beheerder in feite niet bestaat maar waar de beheertaken zijn verdeeld over meerdere teamgenoten. Een toegankelijk en leesbaar boek.

De auteurs stellen in de inleiding dat het boek geschreven is voor alle functioneel beheerders; met veel of weinig ervaring. Persoonlijk denk ik dat de doelgroep iets nauwer is. Dit boek is verplichte kost voor alle startende functioneel beheerders, met name die groep die vanuit de praktijk de overstap maakt naar het vakgebied. Voor deze groep geeft 'Hét handboek voor de functioneel beheerder' een sterk handvat om het vakgebied in haar context te plaatsen en de (nieuwe) functie succesvol uit te voeren.



Dit boek is minder geschikt voor meer ervaren functioneel beheerders die hun professionele draai al hebben gevonden of bekend zijn met Lean Six Sigma. De tweede helft van het boek, de gereedschapskist, haalt veel inspiratie uit Lean Six Sigma. Dit is voor mij een pluspunt, maar het kan ook een reden zijn om het boek niet aan te schaffen.


Een sterk hoofdstuk is het eerste hoofdstuk over de functioneel beheerder als professional en binnen een team. Het levert een goede prestatie door de verschillende stijlen van functioneel beheer te benoemen; hoe deze verschillende stijlen allen waarde toevoegen aan functioneel beheer. Ervaren FB'ers hebben persoonlijk misschien minder aan dit hoofdstuk, maar het is absoluut waardevol voor junioren om hun werk beter te kunnen plaatsen.


Zoals opgemerkt is het tweede deel van het boek, de gereedschapskist, sterk geïnspireerd door Lean Six Sigma. Dit betekent overigens niet dat de auteurs 'copy-paste' hebben gespeeld! De methodieken/werkwijzen zijn altijd beschreven vanuit het perspectief van de functioneel beheerder. Daarnaast bevat het ook andere praktische tips uit de ervaring van de auteurs. Ik had zelf graag gezien dat bepaalde methodieken dieper waren uitgewerkt, maar de keerzijde is dat er veel verschillende methodieken worden aangestipt.


Kortom: Een must voor junioren en een prima naslagwerk voor meer ervaren functioneel beheerders. Niet in de laatste plaats voor de voortreffelijke vormgeving. In tegenstelling tot de meeste vakliteratuur is Het Handboek een toegankelijke lust voor het oog.

Daniël Brouwer en Martijn Buurman hebben met Hét handboek voor de functioneel beheerder een mooie bijdrage geleverd aan de professionalisering van het vakgebied van functioneel beheer. Het boek ziet er mooi uit, met functionele en duidelijke illustraties. De insteek is praktisch, waarbij vaktermen zoveel mogelijk worden vermeden.

Het boek combineert en integreert een aantal nuttige Lean-instrumenten (zoals bijv. dag-/weekstart, inzetbaarheidsmatrix, SIPOC- en VSM-procesanalyse) met het vakgebied van functioneel beheer. Als Black Belt Lean Six Sigma met een verleden in informatiemanagement/functioneel beheer vind ik dit een prettige combinatie. In de woorden van Brouwer en Buurman: “We streven in dit boek een vorm van minimalisme na door alleen dat te laten zien wat voor jou als lezer waarde toevoegt. De rest laten we weg.”

Naast een beschrijving van de benodigde kennis en kunde, volgt een uitleg over welke eigenschappen belangrijk (kunnen) zijn in je rol als functioneel beheerder. Dit doet recht aan de breedte van het vakgebied en de verschillende invulling die mogelijk én nodig kunnen zijn.

In het slot van het hoofdstuk proef je de praktijkervaring van de auteurs, wanneer de link wordt gelegd met Agile (‘de functioneel beheerder als Product Owner?’), DevOps en BiSL en ook aandacht wordt besteed aan de profilering van functioneel beheer.

Zoals aangekondigd wordt in hoofdstuk 2 het vakgebied van functioneel beheer dieper uitgewerkt. Het zal beroepsdeformatie zijn, maar persoonlijk vind ik een proces met alleen 1 werkwoord als naam niet duidelijk (genoeg), bijv. het proces Gebruiken. Bij de uitleg wordt wel duidelijk wat er in elk proces gebeurt, maar een werkwoord in combinatie met een zelfstandig naamwoord (‘informatievoorziening’?) zou mijn voorkeur hebben.

Het knappe van de drie onderkende verantwoordelijkheidsgebieden is dat juist de beschrijving lekker praktisch blijft, zonder de complexiteit van het vakgebied tekort te doen. Klinkt wellicht cryptisch, maar een mooie vondst vind ik bij “Verzamelen, vertalen en bepalen” de keuze voor de term ‘triggermanagement’. Binnen triggermanagement worden vervolgens drie soorten triggers worden onderkent voor (mogelijke) wijzigingen in de informatievoorziening: (1) gebruikstriggers, (2) organisatietriggers, en (3) externe triggers. Veel duidelijker in ieder geval dan dat ik dit in mijn BiSL-verleden ooit voorbij heb zien komen.

Bij het ‘vertalen’ vind ik de uitleg bij ‘het doel van de trigger’ wat summier (‘welk probleem moet de trigger oplossen’). Ik mis hierbij de aandacht voor de kunst om goede functionele specificaties op te stellen. Wellicht wordt dit bekend verondersteld, maar ik mis een korte uitleg en/of link met informatie- en business-analyse en requirements engineering.

Het derde hoofdstuk beschrijft hoe je je als functioneel beheerd kunt richten op drie dimensies: applicatie, ondersteuning van het business proces of de uitvoering van specifieke functioneel-beheertaken (als 'vakspecialist').

Hoofdstuk 4 beschrijft een aantal gereedschappen die behoren tot de gereedschapskist van de functioneel beheerder, met daarbij ook een groot aantal Lean-instrumenten.

Samenvattend is het handboek een onmisbare aanvulling voor de boekenkast van een moderne functioneel beheerder. De hands-on insteek verraadt de jarenlange praktijkervaring van de auteurs en ook de uitgebreide beschrijving van een aantal krachtige Lean-instrumenten maken dat je elementen uit het boek meteen kunt toepassen in de dagdagelijkse praktijk in dienst van een (nog) betere informatievoorziening.

Wat ik vooral goed vind: praktisch, volledig.

als functioneel beheerder een leerzaam boek

Ik geef dit boek 5 sterren, omdat het doet waar de voor is bedoeld! Geweldig boek voor iemand zoals mij. Ik heb niet echt een functioneel beheerder "achtergrond" ik ben er ingerold en dit boek geeft net dat beetje "achtergrond" wat ik nodig heb. Ik heb nu een duidelijker beeld van wat en hoe een functioneel beheerder binnen een organisatie past. Ik ben enthousiast.

Zoals wel vaker @bol. Ze zeggen 1 dag bezorging en komen DIE NIET NA. Gebeurt overal en kan echt niet met affiliates. Ik doe wat ik zeg en ik zeg wat ik doe. Nu @bol en alle @affiliates nog!

Ik had me al een tijd verheugd op het uitkomen van dit boek, nu eindelijk in huis maar het is helaas niet wat ik ervan had verwacht. In de inleiding wordt aangegeven dat het in de eerste plaats een 'praktijkboek is en niet een theorieboek' en dat in het boek wordt gekeken naar oplossingen 'vanuit de functioneel beheerder en niet vanuit een theoretisch model of framework'. ' Daarom proberen we zo min mogelijk vaktermen te gebruiken' stond er ook. Dit klonk als muziek in mijn oren, maar naarmate ik verder las kreeg ik eerder de indruk dat men toch verzandt in modellen en juist níet met praktische zaken komt.

Laten we beginnen met een kleine ergernis: het lettertype dat in het boek gebruikt wordt is érg groot (daarbij krijg ik altijd het vermoeden dat men niet genoeg inhoud heeft om het aantal bladzijden te vullen). Verder staan er veel illustraties / grafieken in het boek, in eerste instantie kwam dit prettig over maar naarmate ik verder las begon dit me een beetje te duizelen: wéér een grafische weergave van hoe een bepaald proces of methodiek verloopt. Vooral aan het begin van het boek kwam het me soms een beetje infantiel over, door bijv. bepaalde types functioneel beheerder een naam te geven in het 'voorbeeld' , bijv. 'Frank'. Dit draagt naar mijn idee niet bij aan de duidelijkheid en bovendien zie ik het ook niet als een 'praktijkvoorbeeld' dus ik zie het nut er niet zo van in.

Na een aantal bladzijden begint het vakjargon al: Agile, BISL, enz. Ook jeukwoorden zoals 'Floorwalk' (= wat we vroeger gewoon noemden 'de werkvloer opgaan om met je klant te praten'). Er wordt met afkortingen en kreten gegooid alsof iedereen hiermee bekend is, bijv. 'KPI' (Kritische Prestatie Indicatoren'), ik weet zelf niet wat dit is, maar het wordt ook niet uitgelegd en in de uitgebreide woordenlijst achterin staat dit ook niet.

Ik heb wat doorgebladerd, maar de rest van het boek leek een opstapeling van beschrijvingen van gangbare methodieken binnen het beheer te zijn: Scrummen, Agile, Lean, ITIL, enz. Zonder uitgebreide uitleg erover en naar mijn idee ook met weinig voorbeelden en 'praktische toepassing'.

Mijn hoop dat dit boek in tegenstelling tot bovengenoemde methodieken eens wat concreter zou zijn en niet zou verzanden in engelse termen, ingewikkelde stroomschema's en eindeloze wazige beschrijvingen over de methodiek zelf zonder handvatten om het concreet en praktisch te maken.

Ik heb het boek niet uitgelezen, want ik kwam er niet doorheen. Het boek is naar mijn idee alles waarvan men in de inhoudsopgave juist beloofd had dat het niet zou worden.