Hoe fictie werkt

Het is een interessant en goedgeschreven boek.

Echter, om het boek recht te doen, is het aan te raden het in het Engels te lezen.
De vertaling op zich is goed. Echter, om het effect van de taal te kunnen snappen is het eigenlijk nodig ook de oorspronkelijke, Engelse, tekst te zien, wat om een andere opzet van de vertaling vraagt.

Voorbeeld: Door onkruid overwoekerd, vergankelijk stukje grond. - volgens het boek is dit een prachtige zin. Dat kan zo zijn, maar de vraag dringt zich op wat er oorspronkelijk stond, en of dat mooier was dan wat de vertaler er in het Nederlands van kan maken. Tenzij het alleen gaat over de inhoud en niet over de vorm. Maar dat is een twijfelachtige, beperkte premisse als we spreken over de werking van taal.

Een bijkomend probleem is dat het zo ook moeilijk is zelf de oorspronkelijke tekst in te vinden, zonder de oorspronkelijke woorden en zinsneden te kennen. Nogmaals: lees het in de oorspronkelijke taal, zo mogelijk.

Een betere opzet was dus geweest bij de quotes consequent de oorspronkelijke quote naast de vertaling te laten zien. Erg jammer juist voor een boek als dit.

Met zijn enorme eruditie en diepe inzicht in het wezen van verhalende literatuur weet Wood vanaf pagina 1 van zijn "Hoe fictie werkt" te boeien. Hij voert je als lezer stap voor stap langs alle relevante thema’s, die een rol spelen bij romans en strooit en passant met titels, die de historische ontwikkelingen fraai in beeld brengen. Het niveau is hoog, maar de heldere en vlotte schrijfstijl houdt het boek bijzonder goed leesbaar. De gekozen citaten uit de wereldliteratuur zijn geen opsmuk, maar to the point en verduidelijkend. Zowel voor (ervaren) lezers als schrijvers een must. In dat opzicht is de tekst op de achterkant helemaal waar.

Zeker een interessant boek, met belangrijke onderwerpen, vraagstukken en ontwikkelingen binnen fictie en de geschiedenis van de roman. Wood weet in sommige passages de lezer te bereiken, te onderwijzen en bloot te stellen aan het brein achter een zin, woord of passage, en dat is uiterst interessant. Als lezer, maar ook als schrijver bestaat daardoor de kans dat je anders naar fictiewerk gaat kijken, of zelf anders gaat schrijven. Helaas gebeurt dit sporadisch, tijdens het lezen van dit werk kreeg ik sterk de indruk dat Wood naast onderwijzen en uitleggen het super belangrijk vindt om aan zijn mede critici en gelijkgestemde duidelijk te maken hoeveel hij wel niet weet van alles. Het eindeloos referenen en geven van voorbeelden is binnen deze kringen misschien indrukwekkend maar voor een gemiddeld publiek, waar ik klaarblijkelijk ook bij hoor, is er meer dan eens geen touw aan vast te knoppen.

Zodoende is dit geen boek voor simpele lezers of ambitieuze schrijvers die zich wat meer willen verdiepen, maar voor andere literatuurcritici (zoals Wood zelf o.a. ook is). Zoals zo vaak het geval is met critici, in welke kunstvorm dan ook. Critici schrijven voor critici, niet voor de simpele zielen die domweg willen genieten van hetgeen zij zien, horen of lezen.

Een intelligent boek over schrijven, dat inzicht geeft in het gebruik van de indirecte rede met voorbeelden van een uitstekende stijl.

Een teleurstellend boek dat te veel aanhaalt en oordeelt maar niet diep genoeg op de zaken ingaat om de uitspraken te onderbouwen. Wood heeft er een handje van alles te relativeren nadat hij sterke oordelen heeft geuit en zoekt overal moeilijke paradoxen in, waardoor er nooit een concreet en helder antwoord te lezen is. Ik heb te weinig geleerd over schrijven en te veel hoogdravende chaos aan aaneengeregen gedachtes gelezen in vreselijk poëtische zinnen die afdoen aan de helderheid van de boodschap. Misschien ben ik te veel van de generatie van na de postmodernisten om de interpretaties en subjectiviteit van één persoon bladzijde na bladzijde te lezen en geen enige houvast geboden te krijgen op basis van meer technische zinnen over de werking van literatuur.