Kongokorset

Herlinde Leyssens heeft zich gewaagd, op historische feiten gebaseerd, een boek te schrijven over de vrijgevochten Gabriëlle Deman die er van droomde naar Kongo te reizen.
Vanuit Gabriëlle ’s brieven, dagboeken, foto’s gevonden in het Afrikamuseum uit Tervuren -en een degelijke research wist zij een boeiend debuut te schrijven.
Het boek is opgebouwd uit twee delen.
In deel één leren we de hoofdfiguur Gabriëlle Deman beter kennen en in deel twee haar Kongo-avontuur.
Gabriëlle Deman een telg van de Brusselse uitgever Edmond Deman telt onder haar kennissen een resem auteurs en kunstenaars waaronder Emile Verhaeren, Maurice Maeterlinck, Leon Spilliaert, Théo van Rysselberghe, en anderen. Zij mag deze allemaal mon oncle of mijn oom noemen.
De tijdsgeest van toen wordt erg goed benadrukt en het valt op dat de vrouw in deze periode (1900) eigenlijk weinig of niets had in te brengen. Het gezegde “sois belle et tais toit” is hier zeker aan de orde.
Maar dat is zonder Gabriëlle gerekend. Zij wil meer, zij wil zich ontplooien, zij wil reizen, zij wil anders zijn dan andere vrouwen en meisjes en zich dus niet schikken naar de bourgoisregels en de mannenwereld uit deze Belle Epoque-tijd.
Deze rebelsheid werd haar mogelijks ingelepeld door Isabelle Gati de Gamond, een directrice van een Brusselse school waar Gabriëlle school liep.
Gabriëlle hoopt op een wetenschappelijk toekomst en schrijft zich in aan de universiteit waar ze wetenschappen wil studeren.
De professoren en mannelijke medestudenten maken haar het leven aan de universiteit moeilijk, waardoor Gabriëlle haar studies noodgedwongen stopzet en terecht kan in de bibliotheek van haar vader.
Daar ontmoet ze dan de militair Albert Sillye die een studie wil publiceren over het oprichten van een Koninklijke stoeterij in Congo.
Gabriëlle ontdekt al snel dat Albert Sillye haar ticket naar Congo Vrijstaat is.
Beiden worden hals over kop op elkaar “verliefd” en verloven zich. Wanneer Albert Sillye opnieuw vertrekt naar Congo ontwikkelde zich een over en weer geschrijf tussen beiden. Deze schrijfsels liggen aan de basis van “Kongokorset”.
Zij krijgt kennis over wreedheden van de officieren en soldaten tegenover de lokale bevolking en wanneer zij haar verloofde hieromtrent interpelleert doet deze dit af als fabeltjes en overdreven aantijgingen.
In tussentijd leert Gabriëlle dieren opzetten en fotograferen. Deze kunde zal haar helpen om haar toekomstige reis naar Kongo te illustreren.
Albert Sillye is uit Kongo terug gekeerd en trouwde met Gabriëlle en in 1904 reizen ze af naar het Afrikaanse continent aan boord van de SS Anversville met de bedoeling een stoeterij op te richten.
In Senegal – hun eerste halte op de reis – laat Albert tot groot ongenoegen van zijn bruid deze voor een tijdje alleen en gaat op zoek naar geschikte paarden.
Dit is de eerste en laatste maal dat Albert zonder Gabriëlle opdrachten zal uitvoeren. Vanaf nu volgt zij haar man in al zijn expedities en bezoeken.
Zij wordt dan de eerste vrouw die Kongo doorkruist en ingaat tegen de gevestigde waarden. Zij wil “negers” niet dom houden en richt o.a. scholen op. Toch blijft ze omgeven door een superioriteitsgevoel t.o.v. de lokale bevolking, maar enige menselijkheid is haar niet vreemd.
Meermaals legt zij haar “korset” af en door haar ooggetuigenverslag, en haar reisverslag kregen we een unieke inkijk in deze tijdsperiode.
Herlinde Leyssens hield zich niet in en schreef over de gruwel die de superieure blanke uitoefende op de arme en domme zwarte.
Zij gaf tevens een interessant tijdsbeeld weer over het leven, de gewoontes, de zeden en de moraal in deze periode.
Zo weten we dat ten voordele van de vrouw een hele weg is afgelegd naar gelijkheid tussen man en vrouw. Gelukkig maar!
Het boek is geen geschiedkundig werk maar een gedegen literaire roman geïnspireerd op historische feit

Geschreven bij Kongokorset

Op aanraden van een vriend heb ik dit boek gekocht en verslonden! Schitterende roman over een jonge vrouw, Gabrielle Deman. Het verhaal speelt zich gedeeltelijk af in Brussel waar haar vader een belangrijke uitgever is. Ze ontmoet er schrijvers en schilders. In 1904 vertrekt ze eindelijk naar Kongo met haar man. Op de reis ernaar toe is er een korte tussenstop in Tenerife, een van mijn favoriete passages. Heel herkenbaar hoe haar man afdingt terwijl zij dat niet leuk vindt. Als ze in Kongo arriveren beleven ze natuurlijk nog heel wat avonturen. Maar daarvoor moet u het boek zelf lezen. Het is een echte aanrader!

‘Kongo Korset’ is het debuut van Herlinde Leyssens. Haar inspiratie haalde ze uit het archief van het Afrikamuseum in Tervuren, namelijk de boeken, liefdesbrieven en foto’s van Gabrielle Deman, aangevuld met haar eigen verbeelding.
Het boek is volledig in de pre-koloniale sfeer geschreven, zelfs het taalgebruik werd aan deze periode aangepast. De Nederlandse tekst bevat dan ook vaak Franse woorden. Als lezer waan je je zo in het Brussel van begin twintigste eeuw. Heel wat sociale thema’s die toen actueel waren, komen aan bod, zoals de onderdanige rol van de vrouw in de samenleving. Zo is het voor vrouwen bijna onmogelijk om aan de universiteit te studeren. Gabrielle het hoofdpersonage wil echter meer dan alleen maar mooi zijn, goed huwelijk, kindjes, vrouw aan de haard, … . Ze wil reizen, de wereld zien, studeren, … . Om haar doel te bereiken heeft ze veel over. We zien haar dan tijdens het ganse verhaal verder groeien tot een sterke zelfstandige vrouw. Door haar ogen beleven we de reis naar Congo en haar avonturen daar. Maar we leren ook over hoe de superieure blanke de lokale bevolking behandelt, en dit zijn merendeels geen te mooie beelden. Want de lokale bevolking werd op een gruwelijke manier behandeld door de blanke kolonialen. Hier is het taalgebruik van de auteur koloniaal, maar toch gaat ze niet over naar het racistische taalgebruik van toen, maar de sfeer is wel duidelijk. De auteur heeft zeer goed research gedaan, over hoe het was begin twintigste eeuw. Alles klopte aan het verhaal, zelf de aanvullingen van haar eigen verbeelding in het verhaal geven een goed beeld over die periode. Hierdoor is het boek geen geschiedkundig werk, maar een mooi opgebouwd roman gebaseerd op waargebeurde feiten. Gezien er soms wat stukjes in het Frans waren en er geen vertalingen in het boek stonden, was het soms wat lastig.
Het boek bestaat uit twee delen, een eerste deel speelt zich af in Brussel en een tweede deel gaat over Gabrielle haar periode in Congo. Persoonlijk vond ik het eerste deel wat ‘lang’ en het leek wat uitgerokken (het had veel korter gekund). Het tweede deel van het boek las veel sneller en gaf een mooi beeld over Congo begin twintigste eeuw. Ik mistte ook wat meer over de lange boottocht tussen België en Congo, deze zal zeker ook niet makkelijk geweest zijn.

Van mij krijgt dit boek een 3,5 sterren, mooi taalgebruik, en een leuk verhaal, maar in het eerste deel had ik toch af en toe zin het opzij te leggen.

Geschreven bij Kongokorset

Kleurrijk,met onderkoelde humor,leerrijk . In mijn opinie een absolute aanrader

Prachtig boek, je kan er in weg dromen

Geschreven bij Kongokorset

Kongokorset is een literaire hoogvlieger. Het is een schitterend geschreven roman, gebaseerd op het leven van Gabrielle Deman. Haar vader is een belangrijke uitgever in Brussel en daar leren we figuren kennen als Maurice Maeterlinck, Léon Spilliaert en anderen. In 1904 reist ze samen met haar man naar de Kongo-Vrijstaat en ze beleeft er allerlei avonturen en ontmoet er boeiende mensen. Ook het 'geheim' van haar man wordt langzaam onthuld. Achteraan in het boek een bibliografie, zodat je ziet dat de schrijfster haar werk ernstig heeft gedaan. Het resultaat is de beste Vlaamse debuutroman van 2018! Hier past alleen een diepe buiging.

Geen literaire hoogvlieger. Wel een mooi boek dat vlot wegleest, zeker voor wie gebeten is door de boeiende geschiedenis van de Belgische koloniale aanwezigheid in Congo. Een aanrader.

Echt een schitterend debuut. Mooie en uitdagende schrijfstijl en een niet alledaags thema. Zeker aan te raden.

Geschreven bij Kongokorset

Als er niet zoveel Franse stukken in dit boek hadden gestaan dan was dit een 5* boek geworden voor mij, maar er staan een drie of viertal gedichten in volledig in het Frans, mijn kennis van het Frans is redelijk beperkt dus deze gedichten heb ik tijdens het lezen gemarkeerd zodat ik ze later met plakken vanuit Calibre door Google translate kon gooien.
Tussendoor stond er ook veel Frans in het boek, soms kon je het wel uit de tekst halen maar heel vaak ook niet, helaas! Dus mijn telefoon met de Google translate app lag steeds onder handbereik en persoonlijk vind ik dat niet erg fijn lezen. Af en toe had ik ook geen zin om iets op te zoeken en heb ik het gelaten voor wat het was.

Maar dan het verhaal, fantastisch! Hoe Gaby/Gabriëlle haar leven is voordat ze naar Kongo gaat, wat ze in die tijd doet om voorbereid te zijn om daar te kunnen leven: leren fotograferen, opzetten van dieren en conserveren van insecten, basis medische kennis en nog meer.

Gabriëlle was voor haar tijd en leeftijd een zeer vooruitstrevende jonge vrouw, die met de brieven en de dagboeken die ze bijhield het leven van alledag rond de eeuwwisseling in Kongo fraai heeft vastgelegd.

Het is geen dun boek, ik las het doordat ik steeds tussendoor eea moest opzoeken ook niet megasnel uit, maar heb van elke bladzijde genoten. De brieven die Albert haar tijdens hun drie jarige verloving schreef vond ik erg mooi verwerkt in het boek. Albert vond ik af en toe een niet zo’n fijne man, maar als ik hem later vergeleek met andere blanke mannen die ze ontmoeten in Kongo dan was hij wel okay.

Het boek heeft een open einde en ik ben dan ook erg benieuwd naar het vervolg van dit boek want dat wil ik zeker weten meteen lezen!