Kunst als therapie

Bij voorbaat: ik ben een grote fan van Alain de Botton enmaar dat is niet de reden dat ik hier een review achterlaat. Ik zag alleen twee reviews die 1 ster geven voor dit boek en dat is volkomen belachelijk. Dit is om dat een beetje recht te zetten.
De Botton en Armstrong bieden een gekleurde bril aan de lezer en plaatsen daarnaast grote foto's van kunstwerken, gebouwen en natuurlandschappen. De "bril" is de tekst van de heren. Deze is erudiet en toch knisperend fris. Concreet en begrijpelijk en, althans voor mij, is het een enorme verrijking om zo "begeleid" te worden bij het kijken naar kunst. En: ze pretenderen juist niets; het gaat hen om de inspiratie. Doe er mee wat je wil. Maar het kan niet anders dat je erdoor geïnspireerd raakt.
Blindelings een quote gekozen: "Poussins Landschap met man die bij een fontein zijn voeten wast" is tegenwoordig een kostbaar kunstwerk, maar bevat een ontnuchterende boodschap voor alle soorten werk. De man links die zijn voeten wast in de fontein symboliseert de arbeid. We weten niet precies welk werk hij doet, maar het is in ieder geval prozaïsch. We krijgen de indruk dat hij ver heeft gelopen en dat hij nog veel verder moet. Of hij beloond wordt als hij aankomt is onzeker; hij moet vechten tegen zijn vermoeidheid. De jongeman rechts wordt door zijn vrouw verweten dat hij niet hard genoeg werkt. In dit schilderij is inspanning een onvermijdelijk en saai deel van het leven, en de schilder hoopte te bereiken dat wij die instelling overnemen en zo minder geschokt of kwaad zullen zijn als het leven een doorlopende last lijkt. Poussin zet vraagtekens bij onze overdreven verwachtingen, onze droom dat ergens, verderop, om de hoek, een gemakkelijk, rijkelijk beloond, opwindend, plezierig bestaan op ons wacht dat ons nu zo wreed wordt onthouden, of dat we misschien -hoe dom! - nog niet hebben kunnen vinden. Door zijn schilderij visueel groots op te zetten, met statige bomen, ruines en een kalme lucht, benadrukt en verdiept Poussin zijn boodschap, die anders misschien als een dorre les zou overkomen."
Zeg mij nu maar dat je *niet* een afbeelding van dit schilderij gaat opzoeken!

Een mooi uitgevoerd boek, goed papier met prima illustraties. Het betoog van De Botton en Armstrong is echter zwak en soms zelfs eng.

Het boek geeft een goed tijdbeeld van het populistische denken in begin van de 21e eeuw: de kunst is in handen van een kunstelite en je hebt er niet veel aan op de manier waarop het nu gepresenteerd wordt. Kunst moet volgens de auteurs vooral nuttig worden. Het wordt eng als er uiteengezet wordt dat er een censuur op kunst moet komen. Kunstenaars moeten kunst maken die praktisch inzetbaar is, als therapie of voorbeeld van hoe de wereld er, volgens de auteurs, uit zou moeten zien. Dat doet heel erg denken aan de voorschriften die de communistische machthebbers aan de kunstenaars oplegden onder de noemer van het socialistisch realisme.
De door De Botton bekritiseerde wetenschappelijke benadering van kunst is tenminste een neutraal, uit nieuwsgierigheid gedreven, gezichtspunt, dat niet de kunst wil sturen ter meerdere eer een glorie van een ideaal. Kunst ligt in de hand van de kunstenaars. Als ze een boodschap aan hun werk willen geven, prima, maar dan wel uit vrije wil.

Bovendien zijn de therapieën die in het boek beschreven worden wel erg gezocht. 'Uit de manier waarop Manet naar asperges keek kunnen we lering trekken voor langdurige relaties'. Pffffft.

Heerlijk, zo'n boek dat nu eens niet gaat over wat je ziet op een schilderij, maar hoe je kunst kunt ervaren, wat kunst met je doet. Heel verfrissend. Met veel plezier gelezen.

Heerlijk om op een andere manier naar kunst te leren kijken! Dit boek opent je ogen voor wat de moeite waard is van het bekijken.

Origineel product en leuke uitvoering. Helaas veel taalfouten in de vertaling. Daardoor geen goede prijs-kwaliteit verhouding. Jammer!

Kunst vanuit een aantal gezichtspunten belicht is daarom zo uniek dat het m.i. nooit zo bondig en duidelijk is vastgelegd. Ik raad het iedereen, die een handzame therapie nodig heeft, aan om dit schitterende boek te kopen!

Geweldig boek en er worden nog steeds rondleidingen gegeven naar aanleiding van dit boek.