Lastmens en andere verhalen gekozen door Esther Gerritsen

Het proza van Elke Geurts blijft fascineren, of het nu in de vorm van een roman of van korte verhalen gegoten wordt. Misschien zijn de korte verhalen wel heftiger, omdat je steeds opnieuw geconfronteerd wordt met een situatie die normaal lijkt, maar gaandeweg steeds beklemmender wordt en veelal eindig met een open einde waar je nog lang over kunt dubben. Soms lukte het me niet om meer dan 2 verhalen op een avond te lezen. Dat een kort verhaal je nog zo lang bezig kan houden is op zich al bijzonder. En hoewel ik uitkijk naar een nieuwe roman, weet ik eigenlijk niet of dit misschien wel is wat ze het beste kan: intrigerende korte verhalen schrijven.

De titel van de bundel is Lastmens, naar het meest aangrijpende verhaal uit de vorige bundel. Ook bij de tweede keer lezen werd ik geraakt: door de moeder die eigenlijk geen kind wilde, die niet goed weet hoe ze haar op moet voeden, besluit zich als haar au-pair te gaan gedragen en de kilheid waarmee ze haar kind bejegend. Je begrijpt hoe het zo uit de hand kon lopen, maar niet dat ze niet vermurwd wordt door de peuter die het allemaal niet meer begrijpt en de altijd afwezige vader net zo mist als haar moeder.
Is dit een absurd verhaal? Nee, ongelooflijk, maar niet ondenkbaar. Het thema past bij de andere verhalen uit de bundel met meestal vrouwen of meisjes in de hoofdrol. Allemaal lijden ze onder het gezinsleven en/of de familierelaties. Vaders, ooms, minnaars ze vormen doorgaans een bedreiging of belemmering van hun ontplooiing of geluk.

Wat als een onschuldig beschrijving van een normaal leven begint, verandert ongemerkt is een wurgende toestand waarvan niet helemaal duidelijk is of die echt gebeurt (zou best kunnen), gefantaseerd wordt, gevreesd wordt (in gedachten), een nachtmerrie blijkt. De grens van waar de werkelijkheid overgaat in fantasieën, hallucinaties e.d. is soms moeilijk te ontdekken.

Alleen wie zelf over voldoende fantasie beschikt, kan zich mee laten slepen door het verhaal, kan aanvaarden dat het echte leven soms absurder is dan wat je zou kunnen fantaseren. Kan aanvaarden dat jouw werkelijkheid niet die van een ander hoeft te zijn. En dat maakt tevens het open einde van de meeste verhalen zo gruwelijk en benauwend. De consequenties van doordenken na de laatste zin, zijn soms angstaanjagend: Denkt ze maar dat oom de baby iets aangedaan heeft, is het haar angst die dat spookbeeld oproept? Of is er echt iets helemaal mis gegaan?

Omdat Elke een meester is in de stijl die "show-don't-tell" wordt genoemd wordt alles nog beklemmender: de lezer moet zelf invullen wat er niet staat. Maar ongemerkt dwingt ze je met haar taalgebruik in een bepaalde denkrichting, die je eigenlijk niet op wil. Gewoon omdat het mogelijk is, maar ook zo schrijnend of pijnlijk of aangrijpend.

Geschreven bij Lastmens

Na "Ik nog wel van jou" wilde ik meer van deze schrijfster lezen. Omdat ik ook fan ben van de boeken van Esther Gerritsen begon ik na haar (ellenlange) voorwoord vol verwachting aan het eerste verhaal. In tegenstelling tot het eerder genoemde boek vond ik "Lastmens" heel warrig geschreven. Het zijn lange korte verhalen die mij niet echt konden blijven boeien. Ook lastig om na een pauze opnieuw de verhaallijn op te pakken. Niet uitgelezen, helaas

Geschreven bij Lastmens

Alleen maar positief: goede kwaliteit, voordelige koop en duurzaam.