Lokale politiek over politie

De reeks Politiewetenschap is een uitgave van het Onderzoeksprogramma Politie & Wetenschap, een zelfstandig
onderdeel van de Politieacademie. Politie & Wetenschap beoogt een stimulans te geven aan zowel de (weten schap -
pelijke) kennisontwikkeling op het gebied van politie en veiligheid als de daadwerkelijke benutting daarvan in
praktijk, beleid en opleiding. Publicaties in de reeks Politiewetenschap betreffen in het algemeen studies met een
meer theoretisch, verkennend of beschouwend karakter.
Veel recent onderzoek leert dat de invloed van de lokale politiek op de politie beperkt is. Er wordt uitvoerig over
de ingeschatte invloedspositie van de gemeenteraad gerapporteerd op basis van onderzoek onder sleutelfiguren bij
bestuur, justitie en politie. In deze studie komen de raadsleden zelf aan het woord. Wat vinden zij van het functioneren
van de politie? Hoe beoordelen ze de verschillende elementen van politiezorg? Hoe trachten ze invloed
uit te oefenen op de politie en hoe beoordelen ze de effectieve ruimte hiervoor?
In totaal hebben ruim 600 raadsleden een vragenlijst ingevuld. Daarmee is een goed beeld verkregen over de
opvattingen van de lokale politiek in gemeenten met maximaal 100.000 inwoners over veiligheid en politie.
Het onderzoek levert een genuanceerd beeld op. Raadsleden zijn redelijk tevreden over het functioneren van de
politie in hun gemeente: ze geven die een dikke 6. De tevredenheid schuilt vooral in waardering voor lokale
politiemensen: hun kennis, presentatie en actiegerichtheid. Twijfels zijn er over de aanpak van belangrijke dossiers,
zoals jeugdoverlast en -criminaliteit. Gemeenteraadsleden maken zich zorgen over de vele ontwikkelingen
die de lokale inzetbaarheid van de politie en de zeggenschap van het lokale bestuur daarover beperken. Ze
maken zich zorgen over de invloed van opgelegde prestatieafspraken en over de centralisatie. Een meerderheid
verlangt dan ook (terug) naar gemeentepolitie en naar lokaal vastgelegde prestatieafspraken. Veel gemeenten
zoeken een 'alternatief' in de aanstelling van toezichthouders, zoals stadswachten, die een duidelijke voorkeur
krijgen boven de inschakeling van private toezichthouders of beveiligers.
Raadsleden beseffen dat hun rol in de aansturing van de politie in hoge mate procedureel is geworden en
schatten hun invloedspositie laag in. Toch is het van belang dat ze zorgen voor meer politieke tegenkrachten
voor politiechefs en gezagsdragers. De auteurs zouden graag zien dat raadsleden belangrijke politieke wensen
over lokale politie verwoorden in vergaderingen van het Regionaal College.