Patiëntgericht communiceren in de ggz

Recensie patiëntgerichte communicatie in de GGZ

Dit boek is een goed boek voor allen die werken in de GGZ. Het behandelt de basisbegrippen en de basisvaardigheden van communicatie op een heldere en makkelijk leesbare manier. Het maakt een goede verbinding met vele theorieën en zienswijzen maar ook met gewone menselijke waarden. Het zijn waarden die we allemaal weten en onderschrijven maar die soms wel wegzakken. Mij sprak in dit boek vooral de herstelgerichte, herstelondersteunende visie aan. Belangrijk hierbij zijn de startvragen als wat is er met je gebeurd, wat is je kwetsbaarheid en weerbaarheid, waar wil je naartoe en wat heb je nodig.
Ze zijn niet altijd en overal te gebruiken, dat hangt af van de persoon en de context maar ook daar voorziet dit boek in. Na het eerste deel met de basis een aantal technieken in het tweede deel en dan in het derde deel de meer bijzondere situaties: hoe ga ik om met weerstand en agressie? Wat kan ik doen als er cliënten zijn die niet willen meewerken maar wel zorg nodig hebben? Ook dan kun je in de interactie veel informatie krijgen maar moet je eerste begrijpen wat er gebeurd en barrières beslechten. Hiervoor krijg je vele handvatten.
Door het hele boek worden echter dezelfde waarden gebruikt: wees echt, respectvol en heb compassie. Die les gaat op voor alle mensen in opleiding van HBO-V tot AIOS en VIOS, maar ook voor psychologen, kortom van alle behandelaren tot en met specialisten. Het is goed om van tijd tot tijd dit boek ter hand te nemen. Om te komen tot een prettige en effectieve samenwerking en daar waar dit stroef loopt even weer terug naar de basis wellicht? Zeer waardevol in een opleiding in de GGZ.

Als ik ‘blanco’ in de ggz zou gaan werken en ik mocht maar één boek lezen ter voorbereiding, dan zou het denk ik deze zijn. Bij elk hoofdstuk dacht ik: wat een goed verhaal en wat een bruikbare tips. Het boek gaf mij antwoorden op vragen waarvan ik wel én niet wist dat ik ze had. Zoals: in hoeverre kan ik mezelf zijn als zorgverlener in de ggz? En: hoe stem ik mijn communicatie zo goed mogelijk af op verschillende mensen? Ook het laatste hoofdstuk over herstelondersteunende taal is absoluut het lezen waard. Zeker een aanrader dus!

Het is Remke van Staveren gelukt om ons, in gewoon Nederlands, door het boeiende gebied van de communicatieve vaardigheden in de relatie patiënt-hulpverlener te leiden. Een boek dat voor iedere hulpverlener met affiniteit voor wat er zich kan afspelen op interactief gebied een uitkomst zal zijn. Vooral de onderdelen die gaan over het (doelgerichte) 'managen' van het gesprek in de behandel- en begeleidingsrelatie en het bereiken van specifieke doelen d.m.v. de verschillende gesprekstechnieken, spraken mij erg aan.

Wat een aanwinst! Voor het Fact-team waar ik werk is dit een praktisch boek wat goed gebruikt kan worden door alle disciplines. Aansluiten, de eerste paar minuten, relatie opbouwen, het lijkt zo gewoon. In dit boek wordt helder uitgelegd hoe en welke communicatieve vaardigheden worden ingezet. We gebruiken het als naslagwerk in het Fact-team in de GGZ. Het boek wordt goed opgebouwd van basisvaardigheden en grondhouding naar de specifieke doelgroepen en lastige situaties. Ook onderwerpen zoals dwang en drang, betrekken van naasten worden goed omschreven.
Het is een modern boek waarin herstelgerichte taal en het concept herstelgerichte zorg goed geïntegreerd wordt.