Tuinieren voor de geest Hoe we gelukkiger worden van zaaien, wieden en snoeien

'Tuinieren voor de geest' van Sue Stuart-Smit is geen zweverig zelfhulpboek, maar een prachtig geschreven pleidooi voor tuinieren.

De schrijfster haalt o.a. succesvolle tuinierprojecten aan in probleemwijken, zorgcentra en gevangenissen, maar beschrijft ook hoe haar grootvader als getroebleerde krijgsgevangene na de Eerste Wereldoorlog zijn leven herwon dankzij tuinieren. Zelfs in de loopgraven van de Grote Oorlog tuinierden soldaten om even te ontsnappen aan de oorlogsellende. Ze haalden planten uit tuinen van verlaten huizen en gebruikten lege granaathulzen als potten. Soms aten ze zelfs verse groenten uit hun eigen tuintje.

Een boek dat aantoont hoe tuinieren mensen al van oudsher geholpen heeft om geestelijke uitdagingen te doorstaan. Verplichte kost voor mensen met psychische klachten en hun hulpverleners, maar ook voor planologen en bestuurders, die nu steden volplempen met bakstenen, asfalt en beton, terwijl groen juist in onze moderne tijd zo belangrijk kan zijn voor zowel het individu als de samenleving.

Met mijn vaak jeukende groene vingers, word ik altijd blij van planten, zaaien, verzorgen enz.
Gelukkig worden ligt echter op een heel ander vlak en dat is nogal overdreven, zoals gesteld wordt.
Structureren in de tuin ligt ook op een heel ander vlak dan structureren in eigen geest en het een staat los van het ander, omdat het verschillende werelden zijn. Het kan wel ten bate van elkaar zijn.
Het is heilzaam, troostend en vitaliserend om in een tuin te werken en gelukkig zijn er overal buurttuinen, zelfs in mijn overvolle en vaak vieze stad. Mooie plekken waar mensen hun gezondheid kunnen verbeteren en gemeensch. doelen nastreven. Schrijfster heeft op internet haar ervaringen met mensen met psych. klachten en heilzaam tuinieren gezet, haar eigen visie. Boeiend boek!

Ik ben nog niet zo ver in dit prachtige boek, maar wil het zo graag aanbevelen omdat ik ervan overtuigd ben dat het zoveel mensen zou helpen om zich gelukkiger te voelen. Doordat ik zelf heel graag tuinier, zijn de metaforen die Sue gebruikt erg gelukkig gekozen. En meer dan dit: ik tuinier al zo lang en weet dat ze gelijk heeft: het helpt je om je rust en tevredenheid terug te vinden en zelfs wat geluk! Het is een pluspunt voor mij dat Sue ook uitlegt hoe dat komt, psychologie is ook iets wat me al heel lang boeit. Aanrader!

Ik vond het boek een tegenvaller. Het zwabbert tussen wetenschappelijk en de schrijvers zelfbeleving. Waarbij de wetenschappelijke toetsing matig werd belicht. Haar zelfbeleving daarin tegen te veel! Waarbij dit laatste ook als waarheid ingevuld werd. Menig pagina is verloren gegaan aan 'ingevulde' beleving van o.a. Freud. Belichting van de diverse plekken waar tuintherapie wordt toegepast was daarentegen interessant. Waarbij wel weer veel wordt ingevuld. Voor praktische toepassing is het boek vrijwel ongeschikt.

Geschreven bij Tuinieren voor de geest

Tuinieren is verrukkelijk en met mijn groene vingers ook weer in coronatijd een fijne hobby.
Sue Stuart-Smith geeft in dit boek heel veel aspecten en voordelen van tuinieren, hoe het inwerkt op de mens.
Dit illustreert ze met veel voorbeelden, sommige nogal aangrijpend bijv. over militairen die met trauma's terugkwamen na hun uitzending naar het buitenland en ook tuinders die andere klachten, problemen hadden. Tuinieren is weldadig en met neurowetenschap en psychiatrie legt schrijfster uit, hoe het inwerkt op de mens. Uit eigen ervaring deel ik veel van haar inzichten. In mijn overvolle en vieze stad zijn dan ook vele buurttuinen en daktuinen verrezen, waar bewoners naar hartenlust iets moois van maken. Helaas moeten sommige tuinen na zekere tijd weer verdwijnen, omdat asfalt en beton dan voorgaan, want een deel van de gemeenteraad heeft het idee dat het goed zou zijn om middeninkomens en hogere inkomens aan te trekken en dús moeten er in het hogere segment meer huizen gebouwd worden. Terwijl juist het merendeel van de bewoners hardwerkend en laagbetaald is en dus voor hun doelgroep gebouwd zou moeten worden, maar dat past niet in het nieuwe image dat mijn stad wil veroveren. Zo heb ik prachtige buurttuinen met vele biologische kruiden, planten, groenten, bloemen zien verdwijnen, die vaak al vele jaren (of eeuwen) van buurtbewoners waren.
Op deze buurttuinen werken alle mensen met al hun div. leeftijden en achtergronden samen en het verlies van een buurttuin is verlies van kostbaar sociaal weefsel dat de wijken hard nodig hebben, in een stad met honderdtachtig nationaliteiten. Verlies van een heilzame plek voor de mensen erom heen.
Voor mensen met psych. klachten en/of afstand tot de arbeidsmarkt een veilige, geschikte plek om weer iets in de buitenwereld te doen, waar schoonheid en frisse buitenlucht samen gaan.
Het kritiekpuntje wat ik op het boek heb is het gelijkstellen van tuinieren buiten, aan het "tuinieren" en helen van de eigen geest. Dat is niet zo, want het zijn twee versch. werelden, noch dat tuinieren geluk zou voortbrengen. Het kan een geluksgevoel brengen, zeker wel, maar of je er ook gelukkig van wordt en blijft? Deze claim staat ook in de beschrijving naast het boek en is onwaar en misleidend.
De heilzame werking van tuinieren staat voor mij, uitgerust met groene vingers, buiten kijf, vele heilzame ervaringen. Schrijfster vertelt uitgebreid over hersenonderzoeken en geestelijke inzichten uit de psychologie aan de hand van tuinieren en haalt beslist weg dat men het soms nog ziet als hobby voor babyboomers of eco-activisten. Niets is minder waar, maar dat wisten we uit ervaring al heel lang.

Dit boek is geen handleiding voor tuinieren. Dit boek gaat over geestelijk welbevinden door tuinieren.
De oorspronkelijke titel van het boek is ‘The well gardened mind. Rediscovering nature in the modern world’. De Nederlandse uitgever heeft besloten tot een ondertitel die ons doet vermoeden dat we gelukkiger worden van tuinieren (‘Hoe we gelukkiger worden van zaaien, wieden en snoeien’). Dit is geen misleiding van de schrijver, maar een verkoopidee van de uitgever.
Schrijver heeft goed en gedegen onderzoek gedaan naar tuinieren door de eeuwen heen en het effect op ons geestelijk welzijn. Daarbij heeft zij als leidraad enkele grote denkers uitgezocht. Onder andere Freud, Wordsworth, Voltaire en de grote neuropsycholoog Oliver Sachs. Als psychiater heeft zij ook toegang tot verhalen van beschadigde mensen die veel baat hebben gehad bij tuinieren. Daarover vertelt zij ook.
Haar eigen kijk op tuinieren komt ook aan bod, hoe kan het anders, met een partner die tuinontwerper is. Deze persoonlijke benadering is een goed tegenwicht voor de verhalen van de mensen met psychische problemen. Dit maakt het boek wat lichter van toon. Evenals de stukken over de geschiedenis van het tuinieren; ik vond het heel leuk om daarover leuke feiten te lezen.
Al met al vind ik het een prachtig en heel leesbaar boek, rustig van toon. Ik tuinier graag en het is natuurlijk altijd leuk om te horen dat dat goed voor me is ;-)

Dat het een heel interessant boek is.