Bezorgde burgers

Geschreven bij Bezorgde burgers

Een verhelderend kijkje in de gedachtewereld van Samuel, een radicaliserende kritische burger. De hoofdpersoon Samuel is iemand die zich meer en meer stoort aan de hypocrisie van de buitenwereld, een wereld waarbinnen je alleen goed schijnt te kunnen functioneren wanneer je je begeeft binnen de gebaande paden en waar niet de inhoud, maar de vorm steeds belangrijker wordt gevonden. Dit is een wereld waarin hij zich niet thuis voelt. Hij heeft lak aan politieke spelletjes (bijvoorbeeld binnen het communicatiebureau waar hij werkt) en mist waardering voor (zijn) noeste arbeid en kritische blik. Hierdoor keert hij meer en meer in zichzelf, hij houdt er een eigen, steeds sterker wordende ‘geheime, rechtvaardige’ gedachtewereld op na die hij zo min mogelijk deelt om problemen te voorkomen. Hij voelt zich alleen thuis in dubieuze kroegen waar hij zich compleet naar de tering zuipt om het dagelijkse leven te ontvluchten. Hij komt in de knoop met zichzelf en heft op zeker moment de scheidslijnen op: ook in het dagelijkse leven gaat hij staan voor zijn eigen visie en radicaliseert hij. Hierdoor stoot hij steeds meer mensen, ook zijn vrienden, van zich af. De bom barst en hij wordt opgenomen in een kliniek. Zijn alter ego Manuel probeert de orde te herstellen, maar Samuel is allang voorbij de grens. Voor een rechtlijnig denkend iemand is er geen tussenweg. De enige manier om zichzelf te rechtvaardigen bij een terugkeer in de maatschappij, is er boven te gaan staan als Hugo Baas en Vrouwe Justitia.

Steven de Jong laat in Bezorgde Burgers niet alleen zien hoe je als ‘brave burger’ kunt radicaliseren. Het boek bevat vooral een vilein maatschappijkritisch verhaal. Samuel is slechts één van de vele voorbeelden in dezen. Wat het boek extra interessant maakt, is dat actuele maatschappelijke en politieke thema’s, soms terloops, haarscherp worden aangesneden. Beeldend, filosofisch, psychologisch, metaforisch, cynisch, kritisch, sarcastisch, hilarisch!

Geschreven bij Bezorgde burgers

Grappig en vlot geschreven en ook heel spannend!
Een echte aanrader!

Geschreven bij Bezorgde burgers

Het romandebuut Bezorgde burgers van Steven de Jong is een cynisch, maatschappijkritisch verhaal. Het neoliberale tijdperk wordt vanuit hyperindividueel perspectief scherp en met humor neergezet.

Bezorgde burgers is het verhaal van Samuel, die zich ongehoord, ongezien en onbegrepen voelt. Hij werkt als communicatiemedewerker bij het hippe Rotterdamse communicatiebureau Puntjes op de i, waar hij marketingteksten moet corrigeren.

Hij krijgt het steeds moeilijker met de hypocriete houding en politieke spelletjes van zijn collega’s. Bij het bureau heerst een sfeer waarin je alleen wordt gewaardeerd als je de vlotte managers naar de mond praat en binnen de lijntjes blijft van een cultuur waarin verpakking belangrijker lijkt dan inhoud. Samuel krijgt weinig waardering van zijn leidinggevende en zijn collega’s en houdt zich ternauwernood staande. Hij voelt zich eenzaam en angstig en uit dit in woede, gericht op de maatschappij en op al diegenen die er wel in slagen om aan alle geschreven en ongeschreven normen te voldoen.

Samuel is sociaal onhandig. Hij heeft geen echte vrienden en in zijn vrije tijd gaat hij zich – als uitlaatklep – te buiten aan drank en drugs. Hij uit veel kritiek op de maatschappij in zijn ingezonden brieven aan dé kwaliteitskrant van Nederland. Hij zet zich daarin af tegen hypocrisie, politiek-correcte media, rijke mensen en het dedain waarmee de bestuurlijke elite – bestaande uit veel Leidse ex-corpsballen – de ‘bezorgde burgers’ neerzetten, een maatschappij waarin bluf, humbug en poeha hoogtij vieren.

Om Samuel te citeren: “Het is geboefte dat om de zoveel tijd een kredietcrisis organiseert, waardoor arme gezinnen uit huis gezet worden, deurwaarders sinterklaascadeaus invorderen en vakanties niet door kunnen gaan. Geen pak dat daarvoor de bak in draait.”

Samuel radicaliseert en gaat in zijn eentje de strijd met de wereld aan. Op een gegeven moment wordt hij in een kantine vol collega’s voor schut gezet. Dan barst de bom en gaat hij compleet uit zijn plaat. Hij wordt gedwongen opgenomen in een gesloten inrichting. Onder begeleiding van therapeute Sophie werkt hij aan zijn terugkeer in de maatschappij. Om zich staande te houden ontwikkelt Samuel enkele alter ego’s. Allereerst ‘Manuel’, de man die in de inrichting op een bijna manische manier als therapie IKEA-meubels in elkaar zet. Later komt het alter ego ‘Hugo Baas’ om de hoek kijken, die in een Hugo Boss-kostuum als herintreder zijn leven weer op de rails probeert te krijgen.

Steven de Jong geeft een donkere visie op de neoliberale maatschappij, politiek en instanties. Door de ogen van vooral Samuel en zijn alter ego’s worden herkenbare pijnpunten uit onze maatschappij voor het voetlicht gebracht. Bezorgde burgers staat vol ideeën en bespiegelingen van diverse aard. Het verhaal is gelardeerd met sarcastische humor, waardoor het geheel verteerbaar blijft. De schrijfstijl van De Jong is vlot, origineel, vlijmscherp, zeer beeldend, zelfs filmisch. Het boek leest als een rollercoaster. Het radicaliseringsproces van de eenzame, kritische burger wordt door De Jong overtuigend uitgewerkt. Als lezer kijk je tot op zekere hoogte met medeleven naar het hoofdpersonage.

Geschreven bij Bezorgde burgers

Samuel werkt bij communicatiebureau Puntjes op de i. Hij is een stille kracht en krijgt weinig waardering van zijn baas. In gedachten is hij opstandig en heeft hij allerlei kritische gedachten over zijn collega’s en de maatschappij. Samuel uit dit door ingezonden brieven te schrijven aan een krant. Zijn brieven worden nooit gepubliceerd, maar hij blijft stug brieven schrijven waarin hij zijn mening over allerhande zaken uit de maatschappij uiteenzet.

Op een dag knapt er iets bij hem. Als een dolle verlaat hij zijn kantoor. Later zit hij in een inrichting, noemt hij zichzelf Manuel en bestaat zijn dagelijkse besteding uit het in elkaar zetten van IKEA-meubelen en gesprekken voeren met Sophie, de psycholoog die hem begeleidt. Hoewel hij Sophie een leuke vrouw vindt, wil hij toch zo snel mogelijk weg, om weer terug de maatschappij in te gaan.

Steven de Jong heeft met Samuel een boeiend personage gecreëerd. Hij komt intelligent en verstandig over, maar je weet dat hij ergens ook de weg aan het kwijtraken is. De brieven van Samuel aan de krant en zijn beschouwingen zijn scherp en fascinerend om te lezen. De auteur heeft met dit verhaal een bijzondere manier gevonden om een kritische noot te plaatsen bij dingen die in onze samenleving gebeuren.

De schrijfstijl van het boek is bijzonder sterk. Je ziet terug dat de schrijver goed heeft nagedacht over zijn woorden en de formuleringen van de zinnen. Dit past bij het het hoofdpersonage uit het boek, die in de communicatie werkzaam is en graag met taal en schrijven bezig is. Hier en daar is er een overdaad aan weloverwogen formuleringen, waardoor het soms minder natuurlijk overkomt.

Steven de Jong heeft met Bezorgde Burgers een bijzonder vermakelijke roman geschreven. Met kunstig geformuleerde zinnen en een dosis humor worden er in het boek wat herkenbare pijnpunten uit onze maatschappij aangestipt en daarmee inspeelt op de actualiteiten.

Geschreven bij Bezorgde burgers

Iedereen komt je te hulp, behalve als je in moeilijkheden zit. Gerard Reve.

Samuel is een alleenstaande, gefrustreerde man die werkt als hersteller van marketingteksten bij communicatiebureau Puntjes op de i.

Hij krijgt weinig waardering voor zijn werk. Zijn leidinggevende Hendrik Jan vindt hij fonetisch bekeken een overjarige corpsbal. Samuel probeert zich aan te passen aan wat “men” van hem verwacht of hoe hij zelf denkt dat alles moet volgens de maatschappij. Hij denkt het een en zegt het ander, handelt anders dan hij eigenlijk wil. Daardoor is er onrust in zijn hoofd welke hij probeert niet naar buiten te laten komen op kantoor. Alleen in de kroeg onder “vrienden” kan hij de werkelijkheid ontvluchten.

“Ik ben geen alcoholist, ik drink om me aan te passen”.

Hij is kritisch naar o.a. zijn collega’s, maatschappij, politiek, managers en belastinggeld dat jaarlijks op gaat aan de geestelijke gezondheidszorg voor gefrustreerde werknemers. Heeft een afkeer van autoriteit. Om zijn frustraties en onrust toch kwijt te kunnen schrijft hij iedere dag een ingezonden brief aan een krant, maar die wordt nooit gepubliceerd. Dit levert nog meer frustratie op met als gevolg dat hij gestaag blijft doorgaan met het sturen van brieven om zijn ongenoegen ook hier over te uiten.

Volgens zijn leidinggevende en collega’s valt er met hem niet samen te werken. . Samuel vindt dat de groep hem niet laat functioneren. Hij heeft het goed voor met alles en iedereen, wil rechtvaardigheid, maar wordt niet begrepen. Hij legt het ook niet uit, omdat hij bang is zich nog meer problemen op de hals te halen.

“Ik zeg wat ik denk nog voordat ik uitgedacht ben.”

Dan wordt er een nieuwe collega aangenomen: Christiaan Breederode een communicatiestrateeg, waardoor het voor Samuel nog moeilijker wordt en volgen de voorvallen zich in razend tempo op. Er volgt een functioneringsgesprek en daar ontploft Samuel. Als hij weer enigszins tot bezinning is gekomen blijkt hij in een gesloten inrichting te zitten waar hij Ikea meubels in elkaar moet zetten en waar hij verbazingwekkend goed en snel in is. Hij neemt een andere naam aan: Manuel, zijn alter-ego. Zijn psychologe Sophie, met wie hij het goed kan vinden, helpt hem om terug te keren in de maatschappij.

Gaat het Samuel lukken om terug te keren in de maatschappij? Wie is Hugo Baas? En wat moet hij met Vrouwe Justitie?

Dit is geen doorsnee boek, heeft vaker geen alledaags taalgebruik, is apart te noemen, maar maakt het meteen ook heel bijzonder en mooi.

Op humoristische wijze weet de auteur de gedachte- gevoels- en leefwereld van Samuel te verwoorden. Vlijmscherp, cynisch en kritisch worden de onderwerpen die Samuel in zijn hoofd heeft zitten beschreven. In feite zijn het algemene onderwerpen die ons allemaal van tijd tot tijd bezighouden. Zit er een kern van waarheid in. Schuilt in ons nu en dan ook een Samuel?

Psychologisch, filosofisch en beeldend weet de auteur een pittige, geestige en goed doordachte verhaallijn neer te zetten.
De auteur heeft zijn eigen heldere manier van schrijven en is spitsvondig wat deze roman geestig, soms zelfs hilarisch maakt, maar ook triest als ik kijk naar en meevoel met Samuel. Deze roman heeft diepgang waardoor ik tot nadenken word gezet. Ik word meegezogen in het verhaal over Samuel.

Al met al een prachtige, scherpzinnige, meeslepende roman die met veel vernuft is geschreven. Denk- en inlevingsvermogen gecombineerd met een gezonde dosis geestigheid.

“Op de pechstrook van het leven. Daar, daar bevind ik mij. Hier ben ik achtergebleven. Het geluk ging aan mij voorbij.”