Psychologie van het uiterlijk Hoe ons lichaamsbeeld ontstaat

Haar heruitgave van Psychologie van het uiterlijk uit 2013 kwam in het roerige jaar 2020 uit. Naast een gehele herziening met recente columns en onderzoeksresultaten, laat Liesbeth Woertman in een extra, actueel hoofdstuk onder andere de coronacrisis kort aan bod komen. Woertman beschrijft op een mooie manier de ontwikkeling van het lichaamsbeeld van pasgeboren baby tot in de volwassenheid. Het boek staat bol van onderzoeksresultaten en af en toe moest ik me even door de cijfers worstelen om weer uit te komen bij de diepere laag, die het boek de moeite van het lezen waard maakt. Herhaling wordt niet geschuwd. Enerzijds maakt dit de inzichten heel duidelijk; anderzijds keert dezelfde informatie te vaak terug. De schoonheid van het verhaal schuilt in de gedichten, citaten en persoonlijke bespiegelingen en inzichten. Toch moet ook gezegd worden dat de hoeveelheid bronnen die Woertman aanboort indrukwekkend is. De literatuurlijst beslaat maar liefst achttien pagina’s. Ook bevat het werk een lijst met psychologische begrippen. Het is al met al een toegankelijk boek dat in een prettige schrijfstijl geschreven is en waarin de schrijfster een gevoelige en zachte kant in de mens naar boven haalt. Een kant die niet hoeft te streven naar perfectie, omdat perfectie niet bestaat en omdat ons echte zelf en uiterlijk goed genoeg zijn. Laat iedereen Psychologie van het uiterlijk aanschaffen. Naast de waardevolle inzichten die het verschaft in de psychologische en lichamelijke ontwikkeling van ieder mens, kan het ons verleiden ons spiegelbeeld te omarmen en onze naasten een liefdevolle en bevestigende spiegel voor te houden.

Het boek geeft inzicht waarom we onszelf mooi of lelijk vinden.

Hebben we echt een “eigen” mening? Of laten we ons vooral leiden door de mening van anderen, zoals internet en bladen?

Een aanrader voor iedereen die bezig is met uiterlijk, schoonheid en zelfbeeld.

In 2014 recenseerde ik al dat "Liesbeth Woertman een uitgebreid en zeer toegankelijk essay heeft geschreven, waarin ze een eigenzinnig en helder exposé geeft van haar visie op de betekenis van uiterlijk, lichaamsbeelden en identiteitsconstructie in het huidige tijdsgewricht, met verfrissend veel aandacht voor verschillen - en overeenkomsten - op grond van sekse/gender, leeftijd en cultuur". (Tijdschrift voor Genderstudies, nr 1). In deze update naar 2020 wordt duidelijk dat de toen gepresenteerde inzichten nog even belangrijk en actueel zijn in een wereld waarin sociale media en influencers beeldbepalend zijn geworden. Verplichte kost: niet alleen voor wie zichzelf beter wil begrijpen maar ook voor opvoeders, docenten en hulpverleners die anderen tot meer zelfinzicht willen brengen.

Het lijkt een vorm van vrijheid om ons uiterlijk naar wens aan te kunnen passen, maar Liesbeth legt glashelder uit hoe ons lichaamsbeeld ontstaat en hoe we onszelf en elkaar kunnen helpen om de vrijheid te voelen om juist lekker naturel en authentiek onszelf te zijn en te blijven. Superfijn dat er boeken als deze geschreven worden, die helpen om prioriteiten te stellen in het leven.

Goed leesbaar en informatief, perfect uiterlijk bestaat niet.

Goed boek om te lezen, maakt je bewuster van je mening over jezelf

Prachtig betrokken boek waarin helder beschreven wordt hoe je vanaf de geboorte aan je zelfbeeld komt. Aan te raden voor een ieder die een kind krijgt of een opvoedende taak heeft. Makkelijk te lezen en actueel. Ook handig als zelfhulp boek voor de ontwikkeling en verdieping van je eigen zelfbeeld. Ook als je ontevreden bent over je lichaam of denkt aan een cosmetische ingreep is dit boek een aanrader.

Aan het begin van de corona-uitbraak dacht ik even dat we collectief Woertmans boodschap hadden begrepen. Dat ons leven niet alleen draait om materiële en uiterlijke zaken, maar juist ook om onze dierbaren en al die kleine dingen als een knuffel en een hand op de arm, die nu zo groot bleken. Ik vrees dat Woertman nog jaren haar boodschap moet herhalen. Uiterlijk en materie zijn niet de zaken die ons definiëren, maar de blik en de aanraking van de ander. Dit boek gaat niet alleen over uiterlijk, het gaat over menszijn, als je het zo wilt lezen.

Hoe kijken wij tegen onszelf en anderen aan en waarom? Woertman combineert inzichten uit wetenschap, dagelijkse beleving en literatuur tot een leesbaar geheel. Ze informeert haar lezers over het ontstaan van ideaalbeelden, neemt stelling, daagt uit en toont hoe de ontmoeting met liefhebbende anderen ons een positiever beeld van onszelf kan geven. Een actueel en prikkelend boek!

In tien jaar is er niets ten goede veranderd. Liesbeth maakt duidelijk dat er veel te winnen valt als je in jezelf gelooft. Het vereist steeds meer mentale kracht om je neus, oogleden en buik zo te laten als ze zijn. Het boek maakt duidelijk dat het binnen ons aller bereik ligt te houden van ons eigen uiterlijk.

In Psychologie van het Uiterlijk wordt op inspirerende en treffende wijze aandacht besteed aan een maatschappelijk relevant onderwerp: de betekenis en waardering van ons uiterlijk. Door de heldere omschrijving van psychologische processen en sociaal-culturele aspecten die daarbij een rol spelen wordt duidelijk dat niet het feitelijke uiterlijk bepaalt of wij onszelf mooi vinden, maar de manier waarop wijzelf en anderen over ons uiterlijk denken. Dit boek kenmerkt zich door sterke theorie, krachtige teksten, mooie (persoonlijke) voorbeelden en een verrassend positieve invalshoek. Recente resultaten van wetenschappelijk onderzoek zijn op prettig leesbare wijze in de tekst geïntegreerd, wat het boek zowel vernieuwend als toegankelijk maakt. Kortom, een aanrader voor iedereen die zich voor dit onderwerp interesseert.