Adel Van De Geest Een Vergeten Ideaal

Geschreven bij Adel van de geest

Mooi boek van Riemen, boeiende gedachtengang, ook als je het er niet altijd mee eens bent. Vind het wat doorwrochter dan ´De eeuwige terugkeer van het fascisme´, waarin het wel erg lang duurde voordat duidelijk werd wat de kern van dat fascisme dan is.

De adel van de geest is een vlammende oproep aan hen die na kunnen denken om dat eens wat meer te doen. Tegen de gemakzucht en de gedachte dat elke mening relatief is. Riemen´s pleidooi voor adel van de geest snijdt hout en verbindt filosofische vragen aan onze tijd.

De loftuitingen op het omslag van dit grote essay zijn niet van de lucht: 'van onschatbare waarde', 'een wonder', 'een unieke beschouwing'. Wie desondanks het boek durft open te slaan zal zich zonder twijfel vermaken en verwonderen. Riemen schrijft heel helder en bijna terloops over zijn vriendschap met de dochter van zijn ideaalauteur Thomas Mann, Elisabeth, waaruit verschillende begeesterde ontmoetingen voortkomen.

Vermaak en verwondering. Tot pagina 38. Vanaf dat moment wordt het essay droger en droger, theoretischer en theoretischer. Socrates, Nietzsche, Goethe, Spinoza, Van Gogh. Ideeën, verhalen en historische figuren worden aan elkaar gelijmd. Rob Riemen weet ontzettend veel. Maar het wordt wel allemaal een beetje erg, eh, gymnasiaal. De auteur ontbeert elk gevoel voor humor en neemt zichzelf zeer serieus. Waar een ander ergens in een hoekje zou gaan zitten lezen, neemt Riemen plaats in zijn bibliotheek om zich in een oeuvre te gaan verdiepen. Poeh-poeh.

Adel van de geest wil een pleidooi zijn voor 'klassieke humanistische waarden'. Dit is het ook. Het zet de lezer aan het denken. Geschreven naar aanleiding van 9/11 wil het ook een handleiding zijn voor de sindsdien dolende mens. Dat is het absoluut niet. Daarvoor blijft dit lange essay te veel in de theorie steken. En voor de meeste mensen is er sinds de aanslag in Manhattan toch weinig veranderd. Extra veiligheidsmaatregelen op het vliegveld. Verder leven we gewoon door.

Het boek dichtgeslagen met een zucht. Er is een rare cliffhanger: wat zit er toch in de envelop die Elisabeth Mann aan Riemen gaf bij hun laatste gesprek? Misschien bewaart Rob Riemen het antwoord voor een vervolg op Adel van de geest.

Geschreven bij Adel van de geest

Prachtig boek over democratie en de gevolgen daarvan. Het boek leert je stap voor stap waarom democratie uiteindelijk corrumpeert. Daarbij worden diverse filosofen genoemd die de stellingen ondersteunen. Met voorbeelden uit de geschiedenis kom je tot een helder beeld waarom democratie kan resulteren in totalitarisme.

Geschreven bij Adel van de geest

De verwijzingen naar filosofen en schrijvers zijn zo oppervlakkig dat de indruk onstaat dat de genoemde boeken in de boekenkast van Riemen staan te wachten nog gelezen te worden. In die zin is de ophef omtrent het boek erg pretentieus. Dat is echter niet mijn reden voor mijn aversie. Nee, zonder Rob Riemen te kennen, en misschien doe ik hem onrecht: dit boek straalt arrogantie, en daardoor diskwalificatie van de lezer uit. Dat Rob Riemen Thomas Mann verheerlijkt is heel mooi, en ik neem beslist aan dat hij een uitstekend kenner is van Mann, maar, vermoedelijk door zijn oppervlakkigheid, wordt het nergens echt duidelijk wat de betekenis van Mann’s werk is voor dit boek. Erg storend voor een element dat zo'n expliciete rode draad door het boek heen weeft. Mijn weerzijn komt vooral door het borreltafelargumentatieniveau van al die eigen meningen, waarbij die van de gebeurtenis in New York op 11 september 2001 het meest schrijnend is. Dat het bij Riemen emotioneel diep ligt kan ik me voorstellen, maar in plaats van argumenten lees ik emoties. Ik ben het met hem eens dat de gevolgen van de gebeurtenis schokkend waren, maar om zonder inhoudelijke argumentatie aan te sluiten bij het idee dat 'het een laffe daad was' met als hoofdargument dat het geen moedige daad was, is als cirkelredenering, een diskwalificatie van de lezer. Van een boek met verwijzing naar filosofie, in dit hoofdstuk notabene naar de taalfilosofie, mag ik toch zeker verwachten dat de waarde om de daad met het begrippenpaar laf-moedig te kwalificeren, verantwoord wordt. Dit voorbeeld is voor mij illustratief voor het boek. Het boek is beslist geschikt voor mensen die op voorhand de meningen delen. Ik hoor daar niet bij.

Geschreven bij Adel van de geest

Belangrijke aanzet tot het overdenken van jouw positie in onze samenleving

Aan te raden voor iedereen die geïnteresseerd is in filosofie

Een goed geschreven boek met zeldzaam heldere argumentatie pro Europese kernwaarden

Het boekje begint met een ronkende inleiding. De persoonlijke ontmoeting met belangrijke personen in het beste restaurant van New York. Eruditie en idealen. Mooi en onderhoudend opgetekend. De auteur is dan ook 'essayist en oprichter-directeur' van zijn Nexus instituut. Het leven is mooi als je als een Bommel in de wereld staat.
In het boek ontbreekt het aan een tom-poes die de werkelijke problemen van vandaag er uit licht en tot een oplossing brengt. De held dobbert in zijn mooie overpeinzingen over cultuur, de taal van kunstenaars, dichter en denkers. De "waardering" van de werkelijkheid. Riemen stelt dat intellectuele pseudo-wetenschappelijke klonen (de auteur bedoelt hier natuurwetenschappers en andere exactelingen) deze "waardering" niet kennen (p138). Behalve berichten uit 'de maatschappelijke realiteit' heeft 'het kennis idioom van de wetenschappen ' niets te melden over zaken als 'onvergankelijkheid, zin, waarde, goed, kwaad, schoon, liefde, compassie, wijsheid, rechtvaardigheid,deugden,zelfkennis'. ???
Riemen besluit zijn essay met de conclusie dat het beste medicijn om verveling en zorgen te verdrijven is..ten minste vier uur per dag in gesprek te zijn met de meesters uit de wereld van filosofie en literatuur.
U bent hierbij dus gewaarschuwd.