Dokter is ziek als patient zie je hoe zorg beter kan

Beleidsmakers,managers in de gezondheidszorg hebben het vaak over de patient centraal, klantvriendelijk handelen, vraaggestuurde zorg. Hoe pakt dat in de praktijk uit, wordt de zorg als klantvriendelijk ervaren. Dat het beter moet is algemeen bekend. De auteur zoekt op een integere wijze naar antwoorden.
Ten eerste stelt zij terechte vragen over de mondige patient. Zelfs hulpverleners zelf blijken niet zo mondig te zijn als zij patient worden. Als een mens doodziek in het ziekenhuis terecht komt,met z'n kwetsbaarheid wordt gekonfronteerd, een heftige operatie ondergaat, dan komen er angsten om de hoek kijken.Mondigheid, hulpvragen zijn dan beperkt. De vraag is "help mij beter te maken". Vraaggestuurde hulp is dan een lastig begrip.
Ten tweede blijkt klantvriendelijk werken ongelooflijk lastig. Het logistieke systeem is gericht op efficientie, produktiviteit. Voorts moeten de werkers het vooral met elkaar goed hebben, om prettig te kunnen werken, en zijn daarom ook loyaal aan elkaar en aan het systeem.
Het omgaan met de onzekerheid, angst, frustratie, van patienten vergt veel van verzorgers, niettemin is dat wel wat gevraagd wordt. Het grote wachten op uitslagen, op artsen is slecht voor herstel, dat lijkt vergeten te worden.
De conclusie is dat het voortdurend aandacht vraagt om klantvriendelijk te werken, dat ervaringen van patienten meer teruggekoppeld dienen te worden als spiegel voor de hulpverleners. Laat dat vaker gebeuren.!
Zelf ben ik afgelopen jaar een keer acuut in het ziekenhuis beland en acuut geopereerd waarbij veel onduidelijk was over de oorzaak en daarna een keer gepland geopereerd. Ook ben ik verpleegkundige werkzaam in de psychiatrie. Zodoende leek het boek wel voor mij geschreven: al mijn ervaringen kwamen min of meer ter sprake en werden uitgediept.

In dit boek wordt op een duidelijke manier beschreven, hoe het is om patient te zijn en hoe het tegenwoordig met de gezonheidszorg gesteld is.
Artsen en verpleegkundigen komen hier aan het woord, nadat ze niet AAN het bed hebben gestaan, maar IN het bed hebben doorgebracht.
Ooit heb ik tegen een internist gezegd, dat voor artsen aan het werk gaan, ze zelf eerst eens een maand in het ziekenhuis zouden moeten liggen en diverse onderzoeken aan de lijve zouden moeten ondervinden.
Het werd een prettig en duidelijk gesprek, want inderdaad hebben veel artsen en verpleegkundigen geen idee, hoe er soms met mensen wordt omgegaan, terwijl die in een, soms, uiterst kwetsbare periode van hun leven zitten.
Artsen en verpleegkundigen veranderen hun aanpak, nadat ze zelf patient zijn geweest.
Dit boek is werkelijk op een bijzondere manier geschreven en voor een "leek" begrijpelijk en zeer leerzaam.
Ik nodig hierbij ook meer hulpverleners uit, om dit boek te lezen, je zult anders naar de patienten kijken en vast een betere hulpverlener worden.
Bij dit alles wil ik niet zeggen dat er geen fijne verzorgens zijn, maar de gezondheidszorg moet wel terug naar: meer begrip en aandacht voor de patient, want dat is soms, door allerlei omstandigheden, ver te zoeken.
Het is te hopen dat de mensen, die allerlei regels en bezuinigingen bedenken, eerst dit soort lectuur eens lezen, ze zullen vast anders naar de gezondheidszorg gaan kijken en hopelijk de mensen wel, voor de centen zetten.

In haar boek ‘Dokter is ziek’ doet Gonny ten Haaft op een duidelijke en prettige manier verslag van haar gesprekken met zieke artsen en verpleegkundigen over hun ervaringen als patiënt en het ziek-zijn. Zonder uitzondering werden de geïnterviewden verrast door zelf het perspectief als patiënt te ervaren. Zij laten zien dat zelfs de mondigste mensen dat als patiënt niet zijn, maar zelfs enorm kwetsbaar worden. Zorgprofessionals en behandelaars realiseren zich dit kwetsbaar- en niet-mondig-zijn onvoldoende. In het boek wordt ook helder zichtbaar hoe lastig het is om in de zorg de mens centraal te stellen. Dat daarvoor niet alleen gedragsverandering nodig is, maar dat ook de overheersende cultuur van het systeemdenken een mensgerichte zorg haast onmogelijk maakt. Voor mij persoonlijk was het boek ook beslist leerzaam: ik leerde mijn man, die chronisch ziek en beperkt is, nog beter kennen. Ik besef dat wanneer ik zijn zelfredzaamheid wil stimuleren dat toch vaak vanuit mijn eigen perspectief benaderd. Ik vind mede daarom het boek niet alleen een aanrader voor professionals in de zorg- en welzijnssector maar ook voor iedereen met zieke mensen in zijn (naaste) omgeving.

Het boek zou zicht moeten geven op wat het beleidsthema "de patiënt centraal" daadwerkelijk betekent. Er worden grote thema's aangeroerd, die dan worden geïllustreerd met onnozele voorbeelden. Ik weet heel goed dat patiënten in een kwetsbare en onzekere positie verkeren, maar moet de verbetering van de positie van de patiënt nu echt komen van warme melk in de koffie ipv koffiemelk (voorbeeld uit het boek)? Na opsomming van klachten, kan zomaar de conclusie zijn, dat daar ook niets aan te doen is. Dan kan natuurlijk, maar welke functie heeft de vermelding in dit boek? Het betoog heeft geen enkel abstractieniveau en gaat alle kanten op. De auteur had goud in handen met deze geïnterviewden, maar heeft de mogelijkheden niet benut. "Wat gebeurt er eigenlijk met iemand die ziek wordt?" Die vraag wordt op de achterflap gesteld. Helaas weten we het antwoord na lezing nog niet.