Ekaterina Levental - Medtner: Angel, Complete Songs, Vol. 3 (CD)

Iedereen die zich heeft ingeleefd in de kosmos van Medtners muziek, en vooral van zijn liederen, zal zich bewust zijn van het introverte, geheimzinnige, soms zelfs hermetische karakter ervan. Zijn mengeling van Russische en Duitse filosofie en kunst, te danken aan de biculturele opvoeding in zijn familie, was uniek. Toch ligt de uitmuntende kwaliteit van zijn liederen niet in hun stilistische eigenheid, maar in hun weerstand tegen clichés van het genre en hun muzikale en psychologische inzichten.
Medtner graaft diep in de door hem gekozen teksten. Zelfs zijn keuze van de dichter Lermontov voor zijn eerste gepubliceerde lied ('De Engel') is veelzeggend voor een componist die altijd zijn geloof in de goddelijke natuur van de kunst en de roeping van de kunstenaar heeft beleden. Getuigend van een soortgelijk artistiek credo werd Goethes gedicht 'Geweihter Platz' ('Het heilige bosje') door Medtner voor het eerst getoonzet als inleiding op de Sonate-Vocalise Op.41 Nr.1. Hij componeerde het lied opnieuw in zijn Op.46 set, maar keerde er daarna naar terug voor deze Suite-Vocalise, die opent met een woordeloze evocatie van de verheven stemming die door de dichter is neergezet. De finale zinspeelt op Schumann ('Was der Dichter spricht'), terwijl het teruggrijpt op de raptische opening. De Suite-Vocalise als geheel is een van Medtners meest experimentele werken, een hommage aan een voorbeeldige bespiegeling over de sacrale kwaliteit van kunst en de mysterieuze geheimen van artistieke inspiratie.
De Poesjkin-liederen Op.52, voltooid in de zomer van 1929, zijn Medtners laatste zelfgeschreven liedbundel. De gekozen gedichten gaan over verlangen, onvervulde liefde, of liefde verbonden met dood en moord. Zijn toonzettingen bereiken opnieuw krachtige hoogten van expressie, zowel in zijn beschrijving van wanhoop en kwelling als in zijn eigenaardige manier om ondanks alle tragedie hoop en vreugde te vinden.
De oorspronkelijke vorm van de Suite-Vocalise wordt hier gecompenseerd door de Sonate-Idyll Op.56, die Medtner's late en gedistilleerde stijl van componeren illustreert in contrast met de wonderbaarlijke complexiteit van zijn vroegere pianomuziek. Het album sluit af met drie ongepubliceerde liederen over religieuze onderwerpen: een Gebed, een Epitaaf en een Psalm.

Kritische lof voor eerdere delen in de serie:
levental heeft een donkere, rijke stem, maar haar zuivere toon wordt nooit belast door overdadig vibrato... Ze kon zich geen ontvankelijker partner wensen dan Peters, die een verbluffend behendig toucher en een griezelig oor voor detail laat horen.' Fanfare (Volume 1, 96056)
de frasering is zo perfect, het lijngevoel zo scherp, het rubato zo natuurlijk klinkend, dat dit de enige manier lijkt om ze te zingen... deze helderheid is te danken aan de zuiverheid van Leventals stem, die ze gebruikt met zekere intonatie en een minimum aan vibrato, evenals met een voortreffelijk (maar altijd gecontroleerd) kleurenspel... Dit is een belangrijke uitgave.' Fanfare (Volume 2, 96061)

- Het derde deel van deze opwindende nieuwe serie, de opname van de complete liederen van Medtner, draagt de titel 'Engel', verwijzend naar het mystieke en spirituele karakter van sommige van de gepresenteerde liederen.
- Nikolai Medtner werd in 1880 in Moskou geboren. Na pianolessen bij zijn moeder ging hij naar het Conservatorium van Moskou waar hij les kreeg van Pavel Pabst en Sergej Tanejev. Op 20-jarige leeftijd won hij de prestigieuze Anton Rubinstein Prijs. Als jongere tijdgenoot van Scriabin en Rachmaninoff was hij voorbestemd voor een briljante pianistische carrière, maar hij koos ervoor om zich op compositie te concentreren. In 1936 vestigde hij zich in Londen waar hij de rest van zijn leven lesgaf en componeerde tot 1951.
- Medtner's stijl is geworteld in de 19e eeuw, volbloed romantisch, met een zeer persoonlijke harmonische en melodische taal, vaak complex en dicht, maar beklijvend mooi.
- Deze nieuwe opname bevat het lied 'De engel, Op.1 bis', de Suite-Vocalise Op.41 No.2, 7 Poesjkinliederen Op.52 en 3 ongepubliceerde liederen. Naast de liederen levert de pianist Frank Peters, een vroege voorstander van Medtner's pianomuziek, een expressieve uitvoering van de solo Piano Sonata Idyll Op.56.
- Ekaterina Levental werd geboren in Oezbekistan. Zij vestigde zich in Nederland waar zij studeerde aan het Conservatorium van Den Haag. Ze begon aan een succesvolle carrière als zangeres, dramaturge en theaterproducent. Pianist Frank Peters is een zeer gerespecteerde Nederlandse pianist, zowel als solist als kamermuziekpartner. Hij is een onvermoeibaar voorvechter van de pianowerken van Medtner.
- 'Levental's zachte hoge noten zijn werkelijk voortreffelijk, en ze kan dingen met de stem doen die de meeste moderne zangers niet kunnen, zoals de stem ontdoen van vibrato voor een expressief effect. Al met al is ze een virtuoze vocaliste van de oude stempel, en zulke artiesten zijn tegenwoordig uiterst zeldzaam... We hebben veel geluk met een pianist als Peters, die deze tweedeling volledig begrijpt, als de pianist op dit album.' (Artmusiclounge.com).