Het geheime kistje van Elle Om haar oorlogsverleden te vergeten veranderde ze haar naam. Maar niets blijft voor eeuwig verborgen.

Ik mocht een vooruitexemplaar van dit boek ontvangen. Wat een eer om een van de eersten te zijn die dit meeslepende verhaal mocht lezen. Je wordt meegenomen op de reis van Janna om het "geheime" leven van haar grootmoeder Ella leren kennen. Heel mooi geschreven. Ik kon het boek in ieder geval niet wegleggen en heb het in een keer uitgelezen...

Er zijn boeken die je niet weg kunt leggen omdat je wil weten hoe het verhaal afloopt en tegelijkertijd wil je niet dat het boek uit is. Het geheime kistje van Elle is zo’n boek!
In twee verhaallijnen wordt de geschiedenis van Ella/Elle verteld en de zoektocht van haar kleindochter Janna naar deze geschiedenis. Het verhaal speelt zich deels af in Wit Rusland (het geboorteland van de schrijfster) en verteld de (voor mij) onbekende gebeurtenissen tijdens WOII, de gruwelijkheden en jodenvervolging door de Duitsers en het moeilijke leven van de bewoners.
Maar het is vooral een verhaal vol liefde, vriendschap, dapperheid, vertrouwen en de goedheid van de meeste mensen. Het laat mij nadenken hoe ik in zo’n situaties en omstandigheden zou reageren en handelen. Een verhaal wat nog in mijn hoofd blijft hangen nu het boek uit is.

“Hoeveel verdriet past er in een mensenleven?”

Na de dood van haar oma vindt Janna een bijzonder kistje...

“Verwonderd bekijk ik de inhoud: een smalle metalen ring, een zilveren davidster en een in vreemde letters geschreven , gestempeld document met het jaartal 1923.”

Janna kende haar oma niet heel goed. Oma Elle was graag op zichzelf, vroeg nooit hulp, leek geen behoefte aan gezelschap te hebben. Ze was klein, tenger, stil en bijna onzichtbaar. Natuurlijk wil Janna nu meer te weten komen over de inhoud van het kistje. Hield oma iets verborgen voor de familie? Gelukkig heeft Janna een mooi bedrag geërfd en daarmee kan ze haar speurtocht starten. Eerst gaat ze in haar eentje op zoek naar aanknopingspunten in Parijs. Later belandt ze samen met een knappe reporter in Wit-Rusland. Via documenten in een archief en in de bibliotheek komen ze daar stilaan meer te weten over het verleden van oma Elle.
Parallel met deze bijzondere reis loopt ook het privéleven van Janna. Ze leeft sinds kort gescheiden, heeft een zoontje, en weet niet wat ze van de toekomst kan verwachten. Haar vriendin Angel, collega en ontwerpster van lingerie, staat haar steeds bij met goede raad.

In een tweede verhaallijn volgt de lezer het leven van Ella (geen schrijffout, geen Elle) vanaf 1941. Ze studeerde in Minsk waar ze mooie resultaten behaalde voor Duits en Frans. Nu komt ze terug naar huis, naar het kleine dorpje Glusk. Terug bij moeder, vader, opa, broertjes, kleine zus en grote zus. Vele families hebben het dorp al verlaten voor de dreigende oorlog. Als joodse familie hebben ze het zwaar. Gele jodensterren worden op hun kleding genaaid, werken voor de nazis, tekort aan voedselbonnen,.. Zoals reeds vermeld in de korte inhoud van het verhaal, is Ella op een dag getuige van de moord op haar familieleden. Ella kan wegvluchten en sluit zich aan bij een verzetsbeweging. Een woelige periode waar toch ook tijd is voor vriendschap en liefde. Maar de gebeurtenissen brengen haar uiteindelijk naar Parijs.

De verhaallijnen komen op het einde van het boek dus mooi samen.

Het verhaal begint met een ijzersterke proloog. Nadien wisselt het vertelperspectief tussen de gebeurtenissen van Janna en Ella. De datums worden steeds vermeld, het verhaal blijft steeds overzichtelijk.
In het eerste gedeelte van het boek komt het verhaal van Janna sterk op de voorgrond. Hier stoorde het zeer hoge feelgoodgehalte mij. Het verhaal van Ella is zeker sterk genoeg zonder de tierlantijntjes van Janna. Nu werd, naar mijn gevoel, de kracht voor een groot deel uit het verhaal gehaald. In het tweede gedeelte was er meer plaats voor Ella, haar relaas is zeer mooi en boeiend geschreven. Maar toch spijtig dat het gehele verhaal van Ella al wordt prijsgegeven in de korte inhoud op de achterflap. Ik werd nergens meer verrast.
Het boek is vlot leesbaar en toegankelijk voor een breed publiek. Als Aline van Wijnen wat meer kan afstappen van het feelgoodgenre, is er een mooi potentieel voor een krachtigere historische roman. Ik kijk er alvast al naar uit.

“Als jouw hele familie wordt uitgemoord, als je iedereen verliest die je dierbaar is, als elke herinnering aan het verleden je pijn doet… Kun je het haar kwalijk nemen dat ze een kans op een nieuw begin met beide handen heeft aangepakt?”

De eer om een proefexemplaar te mogen lezen!
Wat een mooi verhaal. Knap geschreven.
Je wil blijven lezen,hoe het verhaal van oma en kleindochter verloopt. De 2 verhalen van 2 verschillende generaties lopen mooi in elkaar over. Ook het stuk geschiedenis is interessant.

Ik had het voorrecht om proef te lezen. Wat een heerlijk verhaal je wilt blijven lezen om te weten hoe het afloopt. Zo mooi om te lezen hoe een kleindochter uit haar comfortzone stapt en opzoek gaat naar het verhaal van haar dappere oma!

Janna is een tevreden vrouw, ze heeft alles voor elkaar. Een gelukkig gezin en fijn werk. Wat wil een mens nog meer? Toch?
Tot haar oma Elle overlijdt en zij een kistje in haar huis vindt met een davidster, een ring en documenten in een onverklaarbare taal.
Jenna gaat opzoek wie oma Elle daadwerkelijk was en er gaat een wereld (letterlijk en figuurlijk) voor haar open.

'Het leven gaat door - het is alleen zo moeilijk te onderscheiden waar ons echte leven eindigt en een nachtmerrie begint.'

'Waarom juichen hele menigtes die krankzinnige toe, in plaats van hem uit te lachen en op te sluiten vanwege zijn waanideeën?'

'Ik wil dit niet zien, maar ik moet kijken. Ik voel veel pijn dat ik eigenlijk niet meer voel. Ik ben alleen nog maar pijn.'

Ik beoordeel dit verhaal met een dikke vier sterren. Per ster zal ik uitleggen waarom deze het zo waard is:
* Aline heeft haar feelgood schrijfstijl aangehouden, dat las zo prettig en vlot.
* Het verdriet was voelbaar, je hoopt dat Elle maar ook zeker Janna hun 'happy ending' krijgen.
* Normaal spelen boeken over de tweede wereldoorlog zich voornamelijk af in Duitsland, Nederland of Frankrijk, het was interessant om ook kennis te maken met de gewoontes in Wit-Rusland (vooral omdat het deels waargebeurd is).
* Naast alle verdrietige omstandigheden ontving ik een warme deken door dit verhaal met ook erg leuke bijpersonages (Angel en Annushka).

Het is mooi om te zien dat Janna en Elle zulke andere karakters zijn, de één is van de stabiliteit en de ander heeft de stabiliteit lang niet kunnen ervaren maar heeft ondanks haar verdriet alles gedaan om dit te 'overleven'.

'Mag ik er voor je zijn, Ella?'

Aangezien Aline haar achternaam Van Wijnen is, wil ik deze recensie afronden door dit boek te vergelijken met een rode wijn:
Een zware body, de balans proef je pas bij de afdronk en heeft de aroma's van aardbeien. Deze proeven als een warme zomerdag.
Op het etiket is een blauw bankje gecreëerd waar de zon op schijnt.
Gefeliciteerd Aline, met dit mooie verhaal, ook al is een historische roman heel wat anders dan je eerder hebt geschreven, smaakt dit wijntje écht wel naar meer.

Boekerij - bedankt voor dit recensie-exemplaar en het vertrouwen, wat een genot!

Dit prachtige boek is geschreven vanuit twee perspectieven. In het ene perspectief maakt Janna een duidelijke karakterontwikkeling door. Dit deel is een lekker lezend feelgoodverhaal. Het andere perspectief raakte me tot op het bot, beklemmend en aangrijpend. De beide verhaallijnen zijn mooi door elkaar heen gevlochten.

Om haar oorlogsverleden te vergeten veranderde zij haar naam. Maar niets blijft voor eeuwig verborgen.

Wit-Rusland, 1941. De familie van de Joodse Ella wordt tijdens een razzia vermoord. Ella weet weg te komen en vlucht het bos in. Ze wordt door een groep verzetsstrijders, die zich daar schuilhoudt, opgenomen. Daar lacht het geluk haar toe, maar helaas van korte duur. Na de bevrijding reist ze met valse papieren naar Parijs om daar informatie door te spelen over voortvluchtige nazi’s. De rest van haar leven zal ze over haar afkomst en haar verleden zwijgen als het graf.

Nederland, 2013. Janna is tien jaar samen met Rolf, een half jaar geleden zijn ze getrouwd en ze hebben samen een achtjarige zoon (Tommy) als Rolf aangeeft niet meer met haar gelukkig te zijn. Keihard zegt hij tegen haar dat hij op haar uitgekeken is en vertrekt. Janna heeft dit totaal niet zien aankomen. Janna haar oma is pas overleden en om maar wat afleiding te hebben helpt ze haar moeder met het uitruimen van oma’s huis. Als ze een versleten kistje vindt met spullen die ze niet helemaal kan plaatsen, gaat ze op zoek naar het verleden van haar oma. Op zoek naar de waarheid. De reis die ze daarvoor moet ondernemen, brengt haar niet alleen naar Parijs en Wit-Rusland, maar brengt haar ook terug naar haarzelf.

Aline van Wijnen schreef eerder Halsoverkop, Liefde met gebruiksaanwijzing en Bestemming geluk, meeslepende feelgood romans. Het geheime kistje van Elle is haar eerste historische roman, die deels gebaseerd is op een waargebeurd verhaal. De prachtige cover alleen al geeft de verplichting dit boek op te pakken en te gaan lezen. En zodra er een begin wordt gemaakt, is er eerst het idee een luchtige roman te gaan lezen. Ook al is er sprake van een verbroken relatie, de verwachting is dat later alles op zijn pootjes terecht zal komen. En dat blijft nog even, zelfs als we in het verleden van Elle, de oma van Janna gaan duiken. Maar al snel slaat het verhaal om, en wordt het een stuk serieuzer.

Het geheime kistje van Elle verhaalt vanuit het heden en verleden. De wisselingen in de verhaallijnen zijn duidelijk herkenbaar gemaakt, en het overschakelen gaat soepel. Al kan het gevoel hier wel een hinderende rol in spelen. Het verleden laat veel heftige gebeurtenissen zien die niet zo makkelijk van het netvlies verdwijnen. Het laat op indringende wijze gruwelen van de Tweede Wereldoorlog zien en dat hakt er wel even in. Er wordt herinnerd aan een tijd die nooit meer terug mag komen. Een tijd die ik alleen uit de boeken ken, maar dat maakt het niet minder erg. En als we ons realiseren dat dit boek deels gebaseerd is op een waargebeurd verhaal, dan is die kilte die hierdoor wordt veroorzaakt ook niet makkelijk te verdrijven. Gelukkig weet van Wijnen deze kilte af te wisselen met situaties die een wat lichter gevoel geven, en die het geheel niet te zwaar laten vallen. Dit boek heeft veel facetten in zich, en de diversiteit daarvan maakt het verhaal speciaal en laat ook zien dat de auteur behoorlijk wat in haar mars heeft.

Historische romans liggen niet altijd hoog bij mij op de leesstapel, maar als ze allemaal zouden zijn als dit boek dan zou dat misschien wel anders zijn. Het geheime kistje van Elle is een bijzondere. Een mix van feelgood en een oorlogsroman, een roman met meerdere lagen en een diepe lading. Lees goed tussen de regels door en weet dat ook geluk een keuze kan zijn…

Lees Het geheime kistje van Elle en je kunt niet anders dan diep onder de indruk zijn.

Geschreven bij Het geheime kistje van Elle

Als Janna in 2013 helpt het huis van haar oma na haar overlijden op te ruimen, vindt ze een kistje waarin een davidster, een metalen ring en een document in een vreemde taal zitten. De taal blijkt Russisch te zijn en het document is een identiteitsbewijs. De nieuwsgierigheid van Janna is gewekt. Omdat oma volgens haar geboortebewijs uit Parijs komt, gaat Janna haar zoektocht daar beginnen om daar te ontdekken dat de roots van oma in Rusland liggen. Later vertrekt ze samen met een journalist die op de hoogte is van de Russische taal, naar Wit-Rusland om nog wat meer van de achtergrond van haar oma te weten te komen. Haar man Rolf heeft haar net verlaten en haar zoontje gaat met de ouders van zijn vader op vakantie. Er is niets dat Janna tegenhoudt.

Het spoor is moeilijk te vinden, maar uiteindelijk lukt het Janna en Nick om ergens een houvast te krijgen. Een spannende zoektocht naar de waarheid is gestart. Beetje voor beetje achterhalen ze meer over het leven van oma en ze ontdekken dingen die nooit bekend zijn geworden. In een tweede verhaallijn die zich in 1941 afspeelt in Glusk in Wit-Rusland, wordt het verhaal van Ella verteld, het joodse meisje van wie haar familie vermoord werd door de Duitsers. Ze sluit zich daarna aan bij de partizanen en belandt uiteindelijk in Parijs, nadat ze het nodige leed te verwerken heeft gekregen.

De twee verhaallijnen worden duidelijk boven de hoofdstukken weergegeven en aan het eind van het boek komt alles mooi bij elkaar. In het begin van het boek krijg je na de proloog het idee te maken te hebben met een feelgoodverhaal. Al gauw speelt WO II ook een rol en wel vanuit een hoek die minder vaak belicht is: Wit-Rusland. Dat geeft het boek een extra dimensie. Eerder schreef Aline van Wijnen drie feelgoodromans, maar hier voegt ze er iets extra’s aan toe. Het geeft het boek diepgang en een spannend verhaal voltrekt zich voor je ogen.

Het boek leest heerlijk weg en door de opgebouwde spanning verveelt het geen moment. Het geheime kistje van Elle is een boek over liefde, vriendschap, vertrouwen en moed in oorlogstijd. Tijdens het verloop zie je de karakters evolueren, het meest duidelijk wordt dit als we hoofdpersoon Janna volgen. Ze gaat steeds meer voor zichzelf opkomen, van een volgzame echtgenoot en zorgzame moeder naar een zelfbewuste vrouw die weet wat ze wil. Maar ook het verhaal dat het meisje Ella volgt naar volwassen vrouw is intrigerend. Het leed dat ze meemaakt, is onmenselijk en daardoor raakt haar geschiedenis je diep.

Aline van Wijnen heeft een intrigerende roman geschreven, een meeslepend verhaal dat een mooi beeld geeft van Wit-Rusland met veel gebruiken van daar, de geboortegrond van de auteur. Het geheime kistje van Elle is een roman die goed in elkaar zit, een origineel onderwerp heeft, dat ook nog voor een groot deel gebaseerd is op een ware geschiedenis. Het is een aanrader voor liefhebbers van een stukje historie ingebed in een spannend en ontroerend feelgoodverhaal.

Deze recensie is eerder verschenen op Koukleum.nl.

Het verhaal begint als een feelgoodroman, Janna die een relatie heeft met haar man Rolf, die vanuit het niets zijn koffers pakt en de relatie verbreekt, niet voor de eerste keer trouwens. Omdat ze ook nog in hetzelfde bedrijf werken krijgt Janna een aantal dagen vrij. Ze besluit op onderzoek te gaan naar de betekenis van het kistje wat ze bij haar oma op zolder gevonden heeft. Ze besluit spontaan om naar Parijs te gaan, in de hoop meer te weten te komen over haar oma en het kistje. Zo’n spontane actie is eigenlijk absoluut niks voor Janna en je merkt tijdens het lezen ook dat ze zich soms dingen over zichzelf afvraagt o.a. door de keuze van haar man Rolf, en de manier hoe ze in het leven staat. Langzaam begint ook het oorlogsverleden een rol te spelen in het verhaal, en langzaam rol je van de verhaallijn van Janna over in de verhaallijn van Ella. En dan heeft het verhaal je echt in de greep en kun je alleen maar doorlezen. Want Aline heeft dit op zo’n mooie manier beschreven dat ik soms het gevoel had alsof Aline dit zelf meegemaakt had. Ze weet emoties zo treffend te omschrijven dat ik het gevoel had alsof ik het zelf meemaakte. Ik had tijdens het lezen het gevoel alsof ik zelf in het bos aanwezig was bij de verzetsstrijders. Wat ze hierbij ook op een treffende manier heeft weten te omschreven is de kameraadschap onder de verzetsstrijders, het opkomen voor elkaar en het gevoel alsof dit de nieuwe familie voor Ella is.

En ondanks dat er op de achterflap al heel veel van het verhaal verteld wordt. Iets te veel naar mijn gevoel, heeft Aline het verhaal toch op zo’n mooie manier weten te schrijven dat je gewoon alleen door wilt lezen en je helemaal meeleeft met de hoofdpersonen. Ze heeft niet alleen het verhaal van Ella heel mooi weten op te schrijven, maar doordat Janna op zoek ging naar het leven van haar oma, staat ze ook stil bij haar eigen leven en hierdoor durft ze ook eindelijk voor zichzelf op te komen en kiest ze ook voor zichzelf.

De hoofdstukken zijn van zo’n lengte dat je steeds zegt ‘Ik lees nog even een hoofdstuk’. Dit komt natuurlijk ook door het meeslepende verhaal. Dit zorgt er ook voor dat je steeds verder moet lezen. Het verhaal sleurt je het boek in en laat je pas los na de laatste pagina.

Aline heeft een boek geschreven wat je meesleept naar het Wit-Rusland tijdens de tweede wereldoorlog, waar je als lezer bewust wordt van alle ontberingen die de mensen door hebben moeten maken. Maar daarnaast heeft ze het voor elkaar gekregen om het verhaal ook om te zetten naar de huidige tijd en laat het ons stil staan bij ons zelf en waar je zelf staat in het leven.

Ik durf nu al te zeggen dat dit één van de beste boeken is die ik dit jaar gelezen heb en nog ga lezen.