Het litteken van Vossensteyn roman

Constance Croon, een jonge auteur, bereikt het bericht van haar tante Veronika dat haar oma binnenkort zal sterven en naar haar heeft gevraagd. De gang om naar Vossensteyn - het Twentse zomerverblijf van de familie - te gaan ligt als een zware steen op haar maag. Haar flegmatische en zwijgzame oma heeft zich nog nooit met haar persoonlijk bemoeid, dus weet Constance niet wat haar te wachten staat. Haar allergrootste zorg is dat ze daar niet oog in oog wil komen te staan met haar moeder, broer en zussen. Een aantal jaar geleden heeft ze het contact met hen verbroken, omdat ze het niet meer aan kon door hen als het zwarte schaap van de familie te worden behandeld. Zij was het lelijke eendje, onhandelbaar en stijfkoppig, althans in de ogen van haar opportunistische moeder, die haar er zo regelmatig mee om de oren sloeg dat ze er zelf ook in ging geloven. Maar toen ze tot overmaat van ramp werd beschuldigd de veroorzaker van een ongeval te zijn, besloot ze voor zichzelf dat ze, net als tante Veronika, een adoptiekind zou kunnen zijn.

Wanneer ze de volgende morgen naar de slaapkamer van haar oma gaat, is ze verrast te horen dat zij een boek van haar heeft gelezen en er haar bewondering over uitspreekt. Constance krijgt de opdracht om het dagboek van oma te lezen, er een boek van te schrijven en het te publiceren. Ze overhandigt haar kleindochter een sleutel. "Ik wil niet dat je moeder na mijn dood dat schrift vindt." Het verzoek klinkt haar tamelijk directief in de oren en in eerste instantie ziet ze er dan ook geen fiducie in, maar desalniettemin besluit ze het dagboek een kans te geven. Al snel zit ze midden in de oorlogsbelevenissen van de jonge Claartje, die een aparte verhaallijn vormen in het boek.

Op diepmenselijke wijze geeft Boonzaaijer weer hoe verwoestend de impact kan zijn van een verstoorde familierelatie, hoe diepe wonden geslagen worden en hoe vooringenomen men soms is bij de kennismaking met een familielid dat vroeger node in beeld was.

Het onvermijdelijke gebeurt; de moeder, broer en zussen van Constance arriveren een aantal dagen later ook op het landgoed en de chaos lijkt compleet. Als een olievlek waaieren de familieleden uit over Vossensteyn en Constance is dolblij dat ze zich eerder al heeft verschanst op haar oude slaapkamer op zolder. De nieuwkomers steken het niet onder stoelen of banken dat ze hopen dat oma snel zal overlijden, zodat de erfenis verdeeld kan worden en moeder het huis kan betrekken.

Als de personages niet zo levensecht waren neergezet, lijken de verwikkelingen vanaf dat moment wat kolderiek te worden; alsof er een klucht wordt opgevoerd op een klein toneel. De overige personages zijn ware archetypen die in hun eigen waarheid verzand zijn geraakt. Ze kunnen zich niet ontworstelen aan hun leugens uit angst voor gezichtsverlies. Moeder is de egocentrische, zelfingenomen, hypochondrische dramaqueen, die haar andere drie kinderen om haar vinger windt en voedt met allesoverheersende vijandigheid.

Lange tijd weet Constance zich in het huis ongezien te wanen, totdat haar meedogenloze oudste zus een onvergeeflijke fout maakt. Constance's kansen lijken te keren, wanneer haar oma en haar tienernichtje haar wél op waarde weten te schatten en voor haar in de bres springen. Uit onverwachte hoek komt er uiteindelijk een verklaring dat het ongeval, waarvan Constance als veroorzaker werd aangewezen, tóch heel anders is verlopen.

De titel van het boek is treffend gekozen, want het 'litteken' komt op diverse manieren terug in deze voortreffelijk geschreven psychologische roman.

Het litteken van Vossensteyn toont een beklemmend web van familiegeheimen, diepgewortelde haat, bekentenissen en schaamte. Boonzaaijer neemt de lezer mee naar een ingenieuze en krachtige apotheose.

Geschreven bij Het litteken van Vossensteyn

Ik kocht het e-book en het was onleesbaar op mijn Kobo. 5 woorden per pagina, waarvan er 3 buiten beeld vielen. Aanpassen van lettergrootte, regelafstand en marges loste niets op. Na contact met de klantendienst van Bol volgde ik een stappenplan en herconfigureerde ik mijn Kobo. Resultaat: het boek is nu wel leesbaar als je een vergrootglas gebruikt. Ik kan de lettergrootte niet aanpassen, noch de regelafstand. Als ik beeldvergroting toepas vallen hele woorden en regels buiten beeld. Ellendig nevenverschijnsel is dat ik alle voormalige instellingen op mijn Kobo kwijt ben: de indeling gelezen/ongelezen, verzamelingen, notities en bladwijzers, ... alles is weg (info over ong. 400 boeken). Ik kan dit verrekte boek nu wel lezen als ik mijn ogen samenknijp om de minuscule, niet-aanpasbare lettertjes te lezen. Er is echt iets mis met het digitale formaat van dit boek want bij de andere, recent aangekochte e-books kan ik lettergootte e.d wél aanpassen

4,5 sterren!

Maria Boonzaaijer schreef al meerdere boeken, waaronder Joodse buren. De meeste berichten daarvan zijn positief. Wat zal dit boek brengen? Nu het uit is, kan ik je zeggen: een heleboel!

Een duistere familiegeschiedenis

In de vertelperspectief van de 3e persoon lezen we over Constance, die op weg is naar haar oma Clara. Haar tante stuurde een bericht, of ze snel kon komen, want oma Clara heeft niet lang meer. Met gemengde gevoelens gaat Constance naar haar oma. Het is nu 15 jaar geleden dat ze de familiebanden heeft verbroken. Wat zal ze nu met oma gaan meemaken?

Auteur Maria Boonzaaijer heeft er een heel plan voor bedacht. Met Constance in de hoofdrol flitsen we terug naar haar jeugd van Constance maar ook naar die van oma Clara. De jaren gedurende de WOII zijn zeer cruciaal voor het verhaal en ook voor oma. Daar gebeurde iets wat erg indruk heeft gemaakt.

Zeer prettig en beelden schrijfstijl

Het verhaal leest heel prettig. Met de fijne beeldende schrijfstijl waan je je in korte tijd in het landhuis, met zijn geheimen. De personages worden zeer levend neergezet. De karakters zijn pittig, de sfeer is soms om te snijden daar in Landhuis Vossensteyn. Stap voor stap komen er zaken aan het licht die duidelijkheid geven. Sommige familieleden zien liever dat dit in het duister blijft.

Conclusie

Het litteken van Vossensteyn is een bijzonder en meeslepend familiedrama met markante personages. Met grote geheimen die hun oorsprong in het verleden hebben. Waar leugens en bedrog de overhand hebben. Maar waar liefde en de waarheid zijn weg toch vervolgen. Het is een prachtige familieroman.

Bij het zien van de schitterende cover van Het Litteken van Vossensteyn van Maria Boonzaaijer wil je weten wie die mensen zijn en wat hun verhaal is. Je vraagt je af of de man achter de dames bewust op de foto is gezet of dat hij aan een fotobomb deed, ook al was die term waarschijnlijk in de tijd dat de foto werd genomen nog niet bekend. De titel maaktnieuwsgierig, je wilt weten wat ermee bedoeld wordt. Tijdens het lezen kom je er op een gegeven moment achter dat je titel op meer manieren kan bekijken.
Meteen vanaf de eerste bladzijde word je meegezogen in Het litteken van Vossensteyn van Maria Boonzaaijer en zo te verder je komt, zo moeilijker wordt het om het boek weg te leggen. Het is een verhaal dat in je gaat zitten. Op een gegeven moment wil je alleen nog maar verder lezen, weten hoe het zal aflopen, of er verzoeningen komen en of bepaalde personen de waarheid onder ogen willen/durven zien. Je voelt je steeds meer verbonden met bepaalde personen en wilt juist van hen tegen het eind eigenlijk nog geen afscheid nemen zoals bijvoorbeeld van Constance en tante Veronika.
In Het litteken van Vossensteyn van Maria Boonzaaijer spelen zich meerdere verhaallijnen zoals van Constance Croon die geen makkelijke jeugd achter de rug heeft en het liefste haar verleden achter zich laat, maar haar oma die op sterven ligt, denkt daar net even anders over. En het verhaal van haar oma Claartje, die op haar sterfbed heeft besloten om open en eerlijk te zijn over gebeurtenissen uit het verleden. Gebeurtenissen waarin zij een grote rol heeft gespeeld, gebeurtenissen waaraan zij levenslange schuldgevoelens over heeft gehouden. Gebeurtenissen die een schok te weeg zullen brengen als de familie ervan hoort. Ook wil ze op haar manier nog even een paar familieleden op hun plaats zetten zoals bijvoorbeeld de waarheid over iets dat vijftien jaar eerder is gebeurd, maar of dat gewaardeerd wordt en of er lering uit wordt getrokken? Langzaamaan kom je steeds meer te weten over de familie, worden steeds meer geheimen onthuld en krijg je een steeds grotere hekel aan bepaalde personen omdat ze hun fouten niet willen zien, terwijl je voor andere mensen steeds meer waardering krijgt zoals voor Claartje, die uiteindelijk ook nog over een dosis humor blijkt te bezitten zoals bijvoorbeeld tijdens een opmerking die ze maakt over dat ze geacht wordt op sterven te liggen.
Het verhaal zit vol verrassende wendingen die je niet aan ziet komen, vooral tegen het eind zijn er steeds meer spannende momenten zoals bijvoorbeeld bij een familiebijeenkomst. De spanning is goed opgebouwd. Bepaalde stukjes zijn een tikkeltje voorspelbaar, ook al krijg je even het gevoel dat het toch anders gaat lopen, maar dat is niet erg in dit geval.
Maria Boonzaaijer heeft in Het litteken van Vossensteyn zich heel erg goed weten in te leven in de personages, ze heeft de emoties goed weten te beschrijven en ook de karaktertrekken zijn goed beschreven. Je voelt de diverse emoties zoals angst, haat, verdriet, schok, schuldgevoelens, verliefdheid, schaamte en boosheid. Het is een verhaal vol schuldgevoelens over een gebeurtenis uit het verleden, jeugdtrauma's, diepgewortelde haat, angst voor bepaalde personen, schaamte, moed om de waarheid te durven zien en te vertellen en familiegeheimen. Het verhaal laat ook zien hoe diep een liefde kan zijn en hoe een waarheid een leugen kan worden.
Kortom; Het litteken van Vossensteyn van Maria Boonzaaijer is een familieroman die in je gaat zitten als je er eenmaal in bent begonnen. Het is een familieroman boordevol familiegeheimen die je langzaamaan stuk voor stuk gaat ontdekken. Het zijn familiegeheimen die zullen shockeren, maar waar ook plaats is voor de liefde.

Constance Croon speelt de hoofdrol in Het litteken van Vossensteijn. Constance is auteur, maar kampt vooral met uiterst negatieve jeugdherinneringen. Het duurt tot halverwege haar leven dat Constance het op kan brengen om het oude familiehuis, Vossensteyn, te bezoeken. Aanleiding van het bezoek is het feit dat haar grootmoeder stervende is. Het litteken van Vossensteyn speelt zich beurtelings af in Twente en Amsterdam tijdens de Duitse bezetting.

Tijdens de nachtelijke gesprekken die Constance met haar terminaal zieke oma voert, openbaart de oude vrouw de schuldgevoelens waarmee zij worstelt jegens het familielid dat in de oorlog, door een liquidatie om het leven is gekomen. Bovendien blijkt oma te lijden onder de leugens die het hele gezin hebben beschadigd. Wat voor licht werpt dat op het verstikkende milieu waarin Constance opgroeide? Doen deze ontboezemingen Constance met een andere blik naar haar jeugd kijken? Was haar moeder een narcistische kwelgeest of juist slachtoffer van machten die hen allen te groot waren?

“Een familiehuis. In jouw mond krijgt dat woord zowaar een positieve klank, dacht ze, voor een moment overstelpt door treurigheid. Familiehuis klinkt als iets goeds, iets gezelligs, iets waar je altijd naar uitziet, en in de winter naar verlangt. Maar hier heerste vroeger meer kwaad dan goed, meer leugen dan waarheid, meer ergernis dan genegenheid, en uiteindelijk meer haat dan liefde.”

Het litteken van Vossensteyn brengt een gruwelijke hoeveelheid familiegeheimen aan het licht. Haatgevoelens jegens elkaar, schaamte en schuld. Op werkelijk sublieme wijze weet Boonzaaijer de beklemmende geheimen van een gehele familie stukje bij beetje te ontrafelen en neemt ze haar lezers aan de hand mee door hun leven en lijden richting een indrukwekkende finale.

Dat zij een bijzonder kundig auteur is, heeft Boonzaaijer met haar eerdere romans reeds onomstotelijke aangetoond, maar Het leven van Vossensteijn lijkt wel de overtreffende trap van goed te bereiken. Wat een ingenieuze constructie en wat, bij tijd en wijlen, een prachtige subtiliteit.

“Het was koud in de donkere tuin. Er hing een lichte mis tussen de bomen. Ze liep snel over het vochtige gras om haar voetstappen te dempen en vond het pad naar het boswachtershuis. Af en toe stond ze stil om zichzelf tot rust te maken. Waar ben ik mee bezig?”

Boonzaaijer geeft in haar boeken bovendien blijk van een enorm inlevingsvermogen. Zij verdiept zich werkelijk in haar personages alvorens hen ten tonele te voeren, daarmee bewerkstelligend dat haar lezers hen eveneens goed leren kennen en zij bijzonder natuurlijk overkomen.

Een prachtig boek over verstoorde familierelaties, narcisme, jeugdtrauma’s, spijt, de zoektocht naar identiteit en het (on)vermogen om zich open te stellen.

Over de auteur
Maria Boonzaaijer is docent drama, stemcoach en chansonnière. Joodse buren is haar derde roman. Haar debuut Papa Tango (2009) schreef ze tijdens een vierjarige zeilreis rond de wereld. In 2013 verscheen haar literaire roman Het vreemde meisje, die door de pers lovend werd ontvangen.

Uitvoering
Uitgeverij Aspekt
ISBN: 9789463387392
Paperback, 324 pagina’s

Het litteken van Vossensteyn is een familieroman en dat is te merken ook. Veel herkenbare zaken komen naar voren in het boek. De hoofdpersonage Constance is het zwarte schaap in de familie. Kan niks goed doen en wordt overal schuldig aan bevonden. Gevolg geen contact met moeder, zussen en broer..

Een ander thema in het boek is schuldgevoel. De Oma van Constance worstelt daar heel erg mee en lucht uit eindelijk haar hart bij haar kleindochter. Dit schuld gevoel legt de basis voor een boeiend en interessant verhaal. Het is zo vlot geschreven dat je helemaal op gaat in het verhaal en wilt weten waar de Oma van Constance nu zo strijd mee heeft.

De roman wordt onderverdeeld in 10 hoofdstukken die alle worden aangeduid met een tijdstip in de week. Zo gaan we telkens met fragmenten van het heden naar het verleden. Zo volgen we prikkelen van Constance met haar familie, gevoelens van haat, jaloezie, liefde maar ook ook schuldgevoel en zo lezen we het verhaal van Oma Clara. Dit alles op een boeiende manier verweven tot een verhaal waarvan je wilt weten of alles wel goed komt. Het boek is dan ook moeilijk weg te leggen.

Het litteken van Vossensteyn een boeiend verhaal waarin heel dingen gebeuren zonder dat het storend of ongeloofwaardig wordt. Dat is een kunst van schrijven. Boek is absoluut een aanrader!