Holofaust Luisteren Naar De Stilte Onder De Crisis

Holofaust is een boeiend geschreven beschouwing over het leven in deze crisistijd. Het boek is filosofisch maar tegelijkertijd ook persoonlijk en indringend. Het neemt je mee door uiteenlopende perspectieven op het menszijn : het kijkt binnen ons (koopdwang), het beziet de toestand in de wereld (crisis in economie en klimaat) en schetst een beeld van de aarde als ons ‘moederschip’ in een onmetelijk heelal. Het is confronterend waar het ons voor de vraag stelt waar wij zelf staan. Kunnen we ontsnappen aan de koopdwang van onze consumptiemaatschappij? Zullen we in staat blijken om onze waarden tijdig te herijken en de aarde voor onleefbaarheid te behoeden? Govert Derix zoekt in mooi geschreven beschouwingen over creativiteit, vriendschap en liefde naar tekenen van hoop, maar verwijst ook naar ons verbeeldingsvermogen dat zich kan voorstellen dat iets, dat niet van deze aarde is, ons wellicht kan leiden naar een uitweg?

'Alleen een god nog kan ons redden', schreef Martin Heidegger in de jaren vijftig van de vorige eeuw over een westerse cultuur die toen al volledig beheerst werd door de imperatieven van de techniek en de economie. Deze god heeft het resoluut laten afweten en een alsmaar versnellende techno-economische juggernaut heeft onze levens in de greep als nooit tevoren. Onstuitbaar, zo lijkt het. Een rucksichtslos kapitalisme is er intussen in geslaagd het aardse ecosysteem als zodanig op instorten te brengen. Global warming, climate change, peak oil, overbevolking, global poverty, het gat in de ozonlaag, smeltende ijspolen, oorlogen, terrorisme, overproductie, hyperconsumptie, alomtegenwoordige corruptie, cynisme, racisme, onverschilligheid: onze wereld is ziek. We stevenen met zijn allen af op een globale catastrofe en het lijkt erop alsof 'civilization as we know it' ten dode is opgeschreven. Hoop op een kentering lijkt naief. Tegen deze hoopverpletterende achtergrond heeft Govert Derix met Holofaust een krachtig en brisant pleidooi voor de hoop geschreven, hoop voor een wereld die enkel tot wanhoop aanleiding geeft. Hoop die dan ook geput wordt uit een dimensie die niet van deze wereld is maar 'van boven' komt, uit een 'boven' dat zich kan melden voor wie stil durft te staan en werkelijk naar binnen durft te kijken, durft te luisteren naar de stilte in het diepst van zijn kern. Heidegger parafraserend schrijft Derix: 'Alleen de verticaliteit kan ons nog redden'. In de schitterende en vlot geschreven filosofische essays slaagt de auteur erin bij de lezer een besef wakker te schudden van een onvermoede waarheid, een onvermoed licht, een nieuwe, en allerminst naieve, blik op de eeuwige kracht van geloof, hoop en liefde: 'De wederopstanding van God of het goddelijke, al is het slechts in onszelf...'. Sperare aude, 'Durf te hopen', zo zou de kantiaanse boodschap van dit boek kunnen luiden. Een absolute aanrader voor het nieuwe decennium.
Pieter Lemmens, Nijmegen

In de beste boekhandel van ons land kwam de lokale elite bijeen om het verse boek van Govert Derix te verwelkomen. De Tribune is niet groot, maar op dat moment voelt het toch heel groots dat daar zoveel historici, schrijvers, journalisten, filosofen en andere intellectuelen bijeengekomen zijn om het glas te heffen op 128 bladzijden vol bezinning over hebzucht, creativiteit, vriendschap, crisis en passie. Govert is filosoof en schrijft geconcentreerde tekst. Dat is niet voor iedereen makkelijk verteerbaar, maar wie nog wat ouderwetse moeite doet, kan er veel inspiratie uit halen. Govert heeft zijn boek Holofaust gedoopt. Faustkenners weten dat deze hoofdpersoon uit het Magnum Opus van Goethe een pact sloot met de Duivel. Daarmee verwierf hij de hoogste wijsheid, maar zou dat moeten bekopen met zijn ziel. In dat licht bezien belooft Holofaust niet veel goeds. En inderdaad, het boek analyseert op pijnlijke wijze de enorme teloorgang van al hetgeen in de mensheid ooit waarde had. En als er nu – in de ‘blessuretijd van de verlenging’ – niet iets geheel nieuws en beters in ons midden neerdaalt, wordt het een fatale finale. Maar Govert laat ook nieuw licht schijnen, vanuit nieuwe standpunten. En al zijn de conclusies niet zomaar geruststellend, zijn glimlach straalt toch door in vele alinea’s. Een verademing voor mensen die graag inhoud consumeren. En lang daarna nog de prikkelende nasmaak willen proeven van een verwarrende zienswijze. De echte metamorfose naar een nieuwe orde begint in het hoofd. En als we collectief beseffen dat het ook heel anders kan, is er een mogelijkheid dat deze wereld transformeert tot iets haalbaars.