Nirvana Guitar Chord Songbook

Belangrijkste band van de eerste helft van de jaren
negentig, vlaggenschip van de grunge en de daarmee verbonden succesvolle muziekscene in
Seattle. Zanger Kurt Cobain groeit op in een burgerlijk gezin in het geïsoleerde stadje Aberdeen, bij
Seattle. Op zijn negende scheiden zijn ouders, acht jaar later loopt hij weg van huis. Met latere
Melvins-drummer Dale Crover begint hij in '84 muziek te maken onder de naam Fecal Matter. In
'86 formeert hij met de van oorsprong Kroatische bassist Krist (Chris) Novoselic en drummer Chad
Channing Nirvana. Op het plaatselijke Sub Pop-label verschijnt eind '88 in een oplage van duizend
exemplaren een eerste single, de Shocking Blue-cover Love Buzz. Voor zeshonderd dollar nemen
ze Bleach op met Jack Endino. De muziek is zwaar (maar nog net geen metal), langzaam, monotoon
en heftig. Een indicatie van de andere, poppiër kant van de groep geeft About A Girl. Na de
opname wordt gitarist Jason Everman aan de band toegevoegd en op de hoes vermeld, hoewel hij
dus niet op de plaat meespeelt. Na enkele maanden vertrekt hij ook weer, om later op te duiken
in achtereenvolgens Soundgarden en Skunk. Weer als trio onderneemt Nirvana samen met
labelgenoot Tad een tournee door de Verenigde Staten en Europa, waarbij in november ook
Nederland wordt aangedaan. De optredens kenmerken zich door een grote inzet en het vernielen
van instrumenten; Kurt slaat bijna elke avond een gitaar kapot. Begin '90 verschijnt de 12-inch
Blew, waarop naast Love Buzz ook twee nieuwe nummers voorkomen. Nadat in het voorjaar
opnames zijn gemaakt voor een in september op Sub Pop te verschijnen album, veranderen de
plannen als Channing vlak na het opnemen van de uitstekende single Sliver vertrekt. Als invallers
fungeren o.a. Dan Peters van Mudhoney en Dale Crover. Ondertussen gebruikt Sub Pop de band
als lokaas in onderhandelingen met grote labels over een distributie-deal; als bijkomend gevolg
tonen veel grote labels meer interesse in Nirvana dan in het label. Als in september '90 Dave Grohl
van de uit Washington Dc afkomstige hardcore-groep Scream, zich bij de groep voegt, kan er
serieus over de toekomst worden gedacht. Het trio volgt het voorbeeld van Sonic Youth door zijn
zaken onder te brengen bij het Gold Mountain Management en (in april '91) een contract te
tekenen bij Geffen, voor twee albums en een kwart miljoen dollar. Op 1 september speelt de
groep voor een halflege zaal op het Rotterdamse Ein Abend In Wien-festival. Vlak daarop
verschijnt Nevermind, waarop woede en melancholie zich uiten in zeer indringende, meeslepende
popsongs. Cobain heeft meer nuances aangebracht in zijn zang, van fluisteren tot schreeuwen, en
Butch Vig heeft de nummers helder en bijzonder krachtig opgenomen. Nevermind blijkt daarmee
een instant popklassieker die ervoor zorgt dat de wereld langzaam maar zeker in de ban van
Nirvana raakt. De wilde, anarchistische uitstraling van de naar een deodorant genoemde single
Smells Like Teen Spirit (en, even belangrijk, de bijbehorende videoclip) blijkt in te slaan als een
bom. Tot grote verbazing van zowel de platenmaatschappij (die van de cd in de Verenigde Staten
aanvankelijk maar 40.000 exemplaren perst) als de pers en de band zelf wordt het een gigantische
hit en bereikt Nevermind in de eerste week van '92 de eerste plaats van de Amerikaanse
Billboard-lijst. Wereldwijd worden er uiteindelijk ruim tien miljoen exemplaren van verkocht. De
impact van dit succes is groot; Nirvana is de eerste alternatieve gitaarband die op zo'n schaal
doorbreekt, en opent zo deuren voor soortgelijke groepen. Daarnaast worden veel jonge bands in
een vroeg stadium opgepikt door grote platenmaatschappijen, die op zoek zijn naar 'de volgende
Nirvana'. Ook ontstaat er een grote belangstelling voor Seattle en omstreken. De band zelf
reageert met gemengde gevoelens: enerzijds blij met de erkenning en de mogelijkheden die het
succes biedt (bewonderde bands als Shonen Knife en The Vaselines onder de aandacht te brengen
bijvoorbeeld), anderzijds is met name Cobain niet gediend van de plotselinge roem, die
bijvoorbeeld met zich meebrengt dat de pers zijn heroïnegebruik tot grote verhalen opblaast. Hij
en Hole-zangeres Courtney Love, met wie hij in februari '92 in het huwelijk treedt, worden zelfs
vergeleken met Sid Vicious en Nancy Spungen. Hun dochter Frances Bean wordt 'de eerste
grunge-baby' genoemd. Er worden nog drie songs van Nevermind met veel succes op single
uitgebracht, waarna eind '92 het met voorheen minder goed verkrijgbare opnamen gevulde
Incesticide verschijnt. Het nummer Oh, The Guilt verschijnt op een met The Jesus Lizard gedeelde
single. Cobain maakt de begeleidende muziek bij een voordracht van schrijver William S.
Burroughs, The Priest They Called Him, door het T/K-label als 10-inch uitgebracht. Juni '93 wordt
Cobain gearresteerd wegens mishandeling van zijn vrouw na een heftige ruzie over de
aanwezigheid van geweren in hun huis, waar zij kwaad over is; na drie uur wordt Cobain vrijgelaten
en Love verklaart dat niemand zich een betere echtgenoot zou kunnen wensen. De aankondiging
dat Steve Albini de producer wordt van de volgende Nirvana-plaat, werkt geruchten in de hand dat
het een extreem, ontoegankelijk album zal worden, bedoeld om alleen hun oude fans over te
houden. Ondanks enkele zeer heftige nummers blijkt In Utero echter grotendeels in het
verlengde van Nevermind te liggen. Meer dan ooit waart in de vaak melancholieke songs de geest
van John Lennon rond. In juli '93 begint de groep aan haar In Utero-tournee door de Verenigde
Staten en Europa, waarbij Pat Smear (ex-Germs) optreedt als extra gitarist. Met hem wordt in
november tevens een op Mtv Unplugged In New York vastgelegde Unplugged-special voor Mtv
opgenomen, waarbij nummers worden gespeeld van The Vaselines, David Bowie, Leadbelly en
Meat Puppets, waarvan twee leden als gastmuzikanten meedoen. Begin '94 zegt Cobain in een
interview met Rolling Stone dat het beeld van hem als iemand die ontevreden is over alles en
iedereen, niet klopt: 'Ik ben nog nooit zo gelukkig geweest als nu.' Wel zegt hij uitgekeken te zijn
op de muzikale formule van Nirvana, grunge te beperkt te vinden en geen toekomst te zien voor
de band als de muzikale koers niet sterk gewijzigd wordt. Op 4 maart raakt Cobain tijdens de
Europese tournee van de groep in een Romeins hotel in coma na het innemen van het
kalmeringsmiddel Rohyphnol, gecombineerd met champagne. In het ziekenhuis komt hij de
volgende dag weer bij bewustzijn. Hij keert terug naar Seattle en de tournee wordt afgelast. Op 18
maart belt Love de politie omdat Cobain zich heeft opgesloten in een kamer en dreigt zelfmoord te
plegen; zijn geweren en munitie worden in beslag genomen. Kort daarop wordt bekend gemaakt
dat Nirvana's medewerking aan het Lollapalooza-festival niet zal doorgaan. Cobain wordt
opgenomen in een afkick-kliniek in Californië, maar vertrekt al na een paar dagen. Op 2 april geeft
zijn moeder hem als vermist op. Zes dagen later wordt hij in zijn huis in Seattle dood aangetroffen:
hij heeft zichzelf door het hoofd geschoten en een brief achtergelaten waarin hij uitlegt dat hij al
langer geen plezier meer had in muziek maken: 'I don't have the passion anymore and so
remember, it's better to burn out than to fade away.' Fans over de hele wereld reageren
geschokt, en sommigen volgen zelfs Cobains voorbeeld. Novoselic verklaart dat het te simpel zou
zijn om Cobains heroïnegebruik te zien als voornaamste oorzaak van zijn zelfmoord en Love vertelt
in interviews dat hij vaker diepe depressies doormaakte. Neil Young, wiens Hey Hey My My door
Cobain in zijn afscheidsbrief geciteerd wordt, draagt zijn cd Sleeps With Angels aan Cobain op. Ook
R.E.M., met wie Cobain enkele maanden voor zijn dood bevriend raakt, en Sonic Youth' Thurston
Moore nemen songs op die aan hem zijn opgedragen. November '94 verschijnt Mtv Unplugged In
New York, het akoestische MTV-optreden waarbij Nirvana o.a. drie songs van The Meat Puppets
ten gehore brengt, alsmede een hartverscheurende uitvoering van Leadbelly's Where Did You
Sleep Last Night. De unplugged-versie van About A Girl, oorspronkelijk op Bleach, wordt een
postume hit. Oktober '96 verschijnt de licht teleurstellende live-compilatie From The Muddy Banks
Of The Wishkah, waarop enkele nummers uit Nirvana's optreden in '91 in het Amsterdamse
Paradiso te horen zijn. Van de overige bandleden is David Grohl daarna het meest actief. In
oktober '94 neemt hij zijn eigen songs op met producer Barrett Jones; behalve een gitaarpartij
door Greg Dulli (Afghan Whigs) speelt Grohl alle partijen zelf. De reacties op de opnamen zijn zo
enthousiast dat Grohl besluit ze uit te brengen onder de naam Foo Fighters (de term in de
Amerikaanse luchtmacht in de Tweede Wereldoorlog voor UFO's). With The Lights Out verschijnt
in juni '95 en wordt goed ontvangen. De songs zijn afwisselend luchtig en diepgaand. Het
aanstekelijke This Is A Call wordt zelfs een hitje. Ondertussen formeert Grohl een band onder
dezelfde naam met Pat Smear, Nate Mendel en William Goldsmith, de ritmesectie van Sunny Day
Real Estate. De groep doet een tournee als voorprogramma van Mike Watt en staat augustus '95
op het Lowlands-festival en juli '96 op Torhout/Werchter. Mei '97 verschijnt de eerste echte
groepsplaat van Foo Fighters, het door Gil Norton geproduceerde Foo Fighters. Het album laat een
nog krachtiger geluid horen, maar de songs roepen gemengde reacties op. De een vindt ze briljant,
de ander teleurstellend. Drummer William Goldsmith vertrekt tijdens de opnamen, waarna Grohl
de meeste drumpartijen zelf opnieuw inspeelt. Vervolgens gaat de band op tournee met Taylor
Hawkins, afkomstig uit de band van Alanis Morissette. Tijdens die toer stapt ook Pat Smear op. Hij
wordt vervangen door Franz Stahl. Augustus '96 verschijnt In Your Honor, het debuut van Sweet
75, de band van Krist Novoselic. Hierin acteren de Venezuelaanse zangeres/bassiste Yva Las Vegas
en drummer John from Colorado, ex-Ministry drummer Bill Rieflin op toetsen en Novoselic zelf op
gitaar. Nothing Left To Lose is een richtingloos album dat weinig indruk maakt. Grohl maakt in '97
One By One, de soundtrack van de film Touch van Paul Schrader. Sfeervolle gelaagde instrumentals
wisselt hij af met enkele melodieuze gitaarliedjes die hij schreef met singer/songwriter John Doe
en Louise Post van Veruca Salt. De Foo Fighters pakken de draad weer op met The Colour And The
Shape. Gitarist Franz Stahl heeft dan inmiddels al weer het veld geruimd. Zijn opstappen leidt
ertoe dat de band verstek moet laten gaan tijdens Woodstock '99. Zijn plek wordt ingenomen
door Chris Shiflett (ex-No Use For A Name). Het vierde Foo Fighters-album Nothing Left To Lose
baart minder opzien dan een andere bezigheid van Grohl: het drummen op de in het najaar van
'02 verschenen cd Songs For The Deaf van Queens Of The Stone Age. Ook is hij te horen op nieuw
materiaal van Killing Joke. Ondertussen blijft de belangstelling voor Nirvana groot. In '02 verschijnt
de best of-compilatie Nirvana, waarop eindelijk het niet eerder uitgebrachte You Know You're
Right te horen is, een nummer waar al enige tijd opgewonden over werd gepraat; tot dan toe kon
het, door geruzie tussen Courtney Love en Grohl en Novoselic over de rechten van de muziek van
Nirvana, niet verschijnen. In november '02 worden Cobains notitieboeken in facsimile uitgebracht
onder de titel Journals; er verschijnt ook een Nederlandse vertaling. Fragmenten uit de notities
waren al eerder te lezen in Charles R. Cross' uitstekende Cobain-biografie Heavier Than Heaven.
Samen met drummer Bud Gaugh (ex-Sublime) en Curt Kirkwood (Meat Puppets) vormt Novoselic
het trio Eyes Adrift, dat in '02 het lauw ontvangen Sweet 75 uitbrengt, waarop Novoselic in enkele
nummers als (matige) zanger te horen is. Eind '04 komt eindelijk With The Lights Out uit. Deze box
zou al in '01, bij de tiende verjaardag van Nevermind worden uitgebracht maar juridisch gekrakeel
tussen Love, de platenmaatschappij, Novoselic en Grohl leidt tot drie jaar vertraging. With The
Lights Out bestaat uit drie cd's en een dvd en in chronologische volgorde het fenomeen Nirvana
beschrijven, van onbeduidend gitaarbandje tot rockicoon. Te horen is er genoeg: de meeste van
de 61 nummers zijn niet eerder uitgebracht. Elf songs zijn covers, van o.a. Led Zeppelin, The
Wipers en Leadbelly. De kwantiteit wint het volgend critici van de kwaliteit, want niet alle tracks
zijn de moeite waard. Geput is uit demo's, repetitieopnamen en outtakes. Soms is de
geluidskwaliteit beroerd.Te bekijken zijn op de dvd onder optredens, clips en oefenhok-
activiteiten. Grohl leent zich als drummer uit aan Garbage en Nine Inch Nails. En hij heeft een eigen
heavymetalclub Probot. Tijdelijke leden als Max Cavalera (Soulfly), Lemmy (Motörhead) en Lee
Dorrian (Cathedral) helpen Grohl Probot te maken. Het vijfde album van de Foo Fighters zelf In
Your Honor is een 2Cd met een jaren tachtig rockplaat en een elementair, akoestisch album. Op de
eerste is Led Zeppelin-bassist John Paul Jones te horen, op de tweede Norah Jones. De 2Cd is
opgenomen in Grohls nieuwe 606 Studio in Northridge, Californië. In '05 spelen de Foo Fighters op
Pukkelpop, Hasselt en Lowlands, Biddinghuizen. Regisseur Gus Van Sant heeft zijn film Last Days
('05) losjes gebaseerd op de allerlaatste fase van het leven van Cobain. The Tallywood Strings, een
strijkkwartet dat gespecialiseerd is in covers, buigt zich op The String Quartet Tribute To Nirvana'S
Nevermind over het materiaal van Nevermind.

Bron: OOR Popencyclopedie