Andere Achterhuizen verhalen van Joodse onderduikers

Toen ik 15 of 16 jaar was zag ik hoe een naast ons wonende familie, vader, moeder en twee zoons van omstreeks mijn leeftijd, beladen met hun rugzakken moest vertrekken. Naar Polen, zei men, want zij waren Joods. Toen ik 17 was moest ik onderduiken en kwam bij een verzetsgroep terecht en na de oorlog mocht ik in een blauwe overall en met een helm op wat orde helpen handhaven. Ik was dus "goed" in de oorlog. Maar dat bevrijdde me niet van de blijvende schaamte dat ik er bij stond en niets deed toen mijn buren hun lot tegemoet gingen, en dat onze hele natie erbij stond en niets deed toen onze landgenoten naar de ondergang werden gevoerd - de hele natie, behalve de mensen die in dit boek worden beschreven. Zij waren werkelijk "goed". Zij hebben, met gevaar voor eigen leven, niet werkeloos toegezien. Misschien kan dat onze collectieve schaamte wat verzachten. Het is prachtig dat voor deze mensen in dit boek een monument opgericht werd.

Nog steeds niet te bevatten hoe dit allemaal heeft kunnen gebeuren. Mensen zijn voor hun leven getekend, sommigen kregen stempel goed andere niet. Wat mij vooral opviel dat veel mensen zoveel moed hadden om mensen te laten onderduiken en anderen hier niet moedig genoeg voor waren. 1 verhaal was bijzonder omdat de dochter (als dekmantel) bij de NSB-ers zat maar zij wel onderduikers in huis hadden. Wat zal die vrouw het moeilijk gehad hebben ook de eerste weken na de oorlog. Bijzonder om te lezen wel verwarrend om veel verhalen na elkaar te lezen..

Zeer indrukwekkend boek met verhalen over joodse mensen, voornamelijk nog jonge kinderen, die tijdens de oorlog moederziel alleen ondergedoken hebben gezeten. Sommigen hadden het geluk dat ze werden opgevangen door liefdevolle mensen, maar anderen hadden de pech dat de mensen bij wie ze in huis kwamen het alleen voor het geld deden. Daar sta je dan, als klein jochie zonder je ouders en met de angst van de oorlog. Dat gaat niet in je koude kleren zitten, daar blijf je de rest van je leven last van houden....

Een boek wat niet mag ontbreken in de boekenkast zodat je het steeds maar kunt lezen, opdat wij niet vergeten.

De verhalen in het boek over vaak zeer jonge kinderen op onderduikadressen die, weggehaald uit hun veilige omgeving, gehersenspoeld werden door hun nieuwe 'ouders' zijn aangrijpend. Het prachtig vormgegeven beeldmateriaal op de website laat zien hoe benard en wreed deze episode van onvrijheid moet zijn geweest.
Beide media vullen elkaar zeer goed aan. Lees, kijk en luister.

Anne Frank was niet alleen. Door heel Nederland zaten Joden ondergedoken op zolders, in kelders, in dorpen en op boerderijen. Ze kregen een stem van Marcel Prins en Peter Henk Steenhuis. Dit boek is de prachtige geschreven versie van de even zo mooie website vol verhalen, die allemaal weer anders zijn, eigen en uniek. Warme en ijskoude onderduikgezinnen, goede en slechte helpers, de herinneringen van de overlevenden die hun verhaal vertellen zijn even scherp als divers. Hartverscheurend en actueel voor jong en oud. Een must have!