De polyglotte geliefden roman

Wat een bijzonder boek. Op de achterkant wordt het woord ‘eigenzinnig’ gebruikt, en dat dekt voor mij exact de lading. Knap geschreven. Het boek is opgedeeld in 3 delen, elk rondom een personage. Waar ik de relatie tussen persoon II en III snapte, bleef het me tot het einde eigenlijk onduidelijk wat nu de relatie was met deel I. Eerst vond ik dat vervelend, maar bij het dichtslaan van het boek wilde ik eigenlijk meteen opnieuw beginnen en vond ik de samenhang van de verhaallijnen juist heel intelligent verzonnen.
De titel deed het hem voor mij al meteen; ik hou van woorden en het leren van nieuwe woorden. Ik zocht meteen op wat het betekende, al bleek dat ook op de achterkant te staan. Het taalgebruik en de vertelstijl vind ik prachtig. Ik vind het erg goed geschreven, ondanks dat ik me totaal niet kon verplaatsen in de personages, weinig sympathie voor ze kon opbrengen en veel situaties echt absurd vond. Soms spat de ongemakkelijkheid van de pagina’s. Het boek deed me dus echt wat. Het liet me nadenken over het boek zelf en over allerlei andere zaken. Ik houd ervan om met een potlood te lezen en aantekeningen te maken in de kantlijn en opvallende uitspraken of woorden te onderstrepen. Daar was dit boek erg geschikt voor. Ik hou van intertekstualiteit. Zo gebruikt Max aan het eind van het boek in zijn brief de zin ‘Waar mensen boeken verbranden, verbranden ze uiteindelijk ook mensen’. Dit herkende ik, al wist ik niet meer waarvan, maar het maakt dat ik dat dan wil opzoeken. Heerlijk vind ik dat.
Ik vond het een bijzondere en positieve leeservaring en ik ben ervan overtuigd dat tijdens het herlezen van het boek me nog meer details zullen opvallen en ik er nogmaals en misschien zelfs nog meer van kan genieten. Lina Wolff is een schrijfster van wie ik graag nog veel meer wil lezen!

Lina Wolff won in 2016 de literaire Augustusprijs in haar thuisland Zweden voor Polyglotte Geliefden. Een terechte erkenning voor haar schrijftalent.

Een drieluik laat de lezer kennis maken met de hoofdpersonages Ellinor, Max en Lucrezia. Een manuscript ‘Polyglotte Geliefden’ verbindt hen met elkaar. Maar het is vooral een verhaal over macht en onmacht in de liefde. Een verhaal over literatuur en misleiding, schijn en werkelijkheid. Dit alles wordt overgoten met een vleugje cynisme en humor!

Ellinor plaats een contactadvertentie. Ze waardeert de reacties, er zijn dan toch nog mannen die in de liefde geloven.

“Bij de mannelijke soort werkt het zo, dat hoe beter je die leert kennen, des te minder je ervan begrijpt, en toch neemt je fascinatie steeds meer toe. Ik bedoel niet alleen seks.”

Calisto, een dikkerd die iets met de boeken van Houellebecq heeft, kruist haar pad. Hij bezit een bijzonder manuscript van Max Lamas. Deze Max heeft dan weer iets met een blinde naakte vrouw én hij komt terecht bij Lucrecia in Italië. Schoonheid, of gebrek aan schoonheid, en mensen die zichzelf letterlijk en figuurlijk een spiegel voorhouden geven Max inspiratie om aan het manuscript te werken.

Talrijke zijsprongen en anekdotes zorgen voor een mooie aanvulling binnen het verhaal. Verwijzingen naar literatuur en het schrijverschap met een vette knipoog maken het verhaal zowel interessant als amusant.



“De spiegelende mens ging langzaam maar zeker een pijnlijke ondergang tegemoet, die hij uitsluitend zelf voltrok. Zoals roest ijzer doet verweren, doet egocentrisme de mensensziel rotten, zei de kelner en je vroeg je af welke boeken hij had gelezen dat hij dergelijke dingen zei.”

De ta(a)l(en) van liefde
Lina Wolff (1973) is een Zweedse schrijver en schrijver van korte verhalen.
Ze heeft enige tijd in Spanje gewoond. Haar eerste boek (2009) was de novelle Veel mensen sterven zoals jij. Het tweede boek van Wolff, Bret Easton Ellis en de andere honden, werd in 2012 bekroond met De VI Magazine Literatuurprijs. Voor De polyglotte geliefden ontving Wolff in 2016 de Augustprijs.

De polyglotte geliefden (2016) is een liefdesverklaring die dat eigenlijk niet mag zijn. Machtsverhoudingen spelen een belangrijke rol. De drie hoofdpersonen uit het boek hebben meer gemeen dan ze zelf beseffen; het verloren gewaande manuscript.
In dit boek gaan drie totaal verschillende mensen opzoek naar hun onvervulde verlangens.
Ellinor, een 36-jarige vrouw, uit Zweden plaats, na een verbroken liefde, een contactadvertentie met de opmerkelijke tekst: Ik ben op zoek naar een tedere, maar niet al te tedere man. Callisto, een ongelukkige schrijver, maakt met zijn reactie indruk op Ellinor. Via hem komt ze in aanraking met het werk van schrijver van het manuscript De polyglotte geliefden. Dit manuscript speelt in alle gedeelten van het boek een belangrijke rol.
Ook in het tweede gedeelte van het boek, Max (Zweden), speelt dit manuscript een grote rol. Max is op zoek naar een geliefde die alle talen beheerst die hij ook beheerst. Hij fantaseert zijn eigen geliefde en dit voert hem uiteindelijk naar een rijke markiezin in Italië.
In het derde gedeelte, Lucrezia (Italië), komt de kleindochter van de markiezin uit het tweede gedeelte van het boek aan bod. Ook Lucrezia is op zoek naar liefde, erkenning. Via een zoektocht naar haar wortels komt ze terecht bij Max uit het tweede gedeelte.

Mijn vader is een Spanjaard en mijn moeder een Italiaanse. Maar ik woon al vanaf mijn zevende in Zweden, aldus Max. Dat is polyglot zijn. De male gaze wordt subtiel in praktijk gebracht door een vrouw en bekritiseerd. De schrijfster verplaatst zich in hoe de man naar de wereld kijkt en in het bijzonder hoe hij naar vrouwen kijkt. De Westerse man wel te verstaan. Twee van de drie delen in het boek dragen de naam van een vrouw, Ellinor en Lucrezia. Het ertussen liggende hoofdstuk heet Max. Max Lamas verbindt de personages en de thema’s. Hij is de schrijver van een verbrand manuscript en zijn zoektocht is eigenlijk de zoektocht naar de zin van zijn bestaan, naar het vervullen van zijn verlangens.
Ellinor Mannen liegen om te beschermen. Met vrouwen moet je oppassen, zo waarschuwt de blinde zieneres Mildred (waar kennen we dat beeld van? ) Ellinor. “Maar toen maakte Mildred een vreemd gebaar met haar hoofd, alsof ze opeens doorhad dat ze praatte met iemand die geen benul had van polyglotten, vervloekingen of manuscripten”. De drie hoofdthema’s van de roman. “Waar ze boeken verbranden, verbranden ze uiteindelijk ook mensen” zegt Calisto Rondas, cultuurjournalist en de partner van Mildred Rondas, paranormale verschijnselen. “Niet alles draait om seks” zegt Ellinor tegen Calisto, waarop hij antwoordt: “Ja, er zijn ook andere dingen. In het leven”.
Max Vrouwen als bossen zeewier op de bodem van de warme wateren, Poseidonias, ze golven met de stromen heen en weer. Het beeld komt later in het boek terug. Max, de schrijver, die van mening is dat de Romaanse talen zich uitstekend lenen voor perversies, het Zweeds totaal niet. Mooie beeldspraak : Het was net of mijn hart niet gehoorzaamde aan mijn ademhaling, maar flapperde in de wind… .”Wanneer hebben we weer seks?” vroeg hij zijn vrouw op de man af….Max die worstelt.
Lucrezia Ze heeft een noodlottige zomer met Max doorgebracht in Tolentino en heeft geld nodig om het palazzo van de familie in stand te kunnen houden. Beste Max, Ik neem aan dat je je mij nog herinnert….Ik heb honderdduizend euro nodig. Lucrezia vertegenwoordigt het effect van de male gaze bij uitstek. De spiegels in het huis laten haar telkens weer zien hoe lelijk ze is. Ondanks haar geprivilegieerde status (van adel), voelt ze zich in alles de mindere. Haar grootmoeder: “Je moet op het ergste voorbereid zijn, Lucrezia. Je hebt het talent van je moeder en dat betekent geen talent. Het maakt niet uit hoe je eruit ziet. Een vrouw kan een man altijd vreugde schenken”. Het beeld van de verhoudingen in een adellijke familie tussen de vrouwen onderling en de man die gedoogd wordt.
De eerste tien bladzijden van met name dit hoofdstuk vind ik stijf, misschien vooral stijf vertaald, maar dat kan ik niet beoordelen. Een stijlbreuk, anders dan de rest. Stijf, maar ook mijns inziens niet goed vertaald. Misschien kon ze ook wel Chinees (p 127). Een slok water uit de fles nemen ( p 199)volgens mij gaat het om een flesje water. De fles roept bij mij de associatie op van naar de fles grijpen. Aha, kon ik niet nalaten uit te barsten. (p. 201). Er kwam een sluier van verwondering over zijn blik ( p.203).En mi hambre mando yo ( p 264) is volgens mij te letterlijk vertaald met In mijn honger beslis ik. Dat heeft in het Nederlands geen speciale betekenis. Het betekent echter dat de ik ( Max) volkomen vrij is om te beslissen.
Ik ben niet echt gegrepen door dit boek, alhoewel er prachtige passages en rake oberservaties in zitten. Het geheel komt geconstrueerd over en de stijve vertaling maakt het er niet beter op.

Drie verschillende mensen, die op drie verschillende plaatsen leven zijn verbonden via het manuscript ‘Polyglotte geliefden’. Het eerste deel verteld het verhaal van Ellinor, een vrouw van 36 die na een aantal bijzondere relaties een contactadvertentie plaatst: Ik ben zesendertig jaar en zoek een tedere, maar niet al te tedere, man. Ze ontmoet Calisto, waarmee ze een op zijn zachtst gezegd aparte verhouding krijgt. Hij heeft vanwege zijn werk het manuscript van Max Lamas in zijn bezit. Max staat centraal in deel 2. De vrij egocentrische schrijver heeft geen gelukkig huwelijk en fantaseert over een polyglotte geliefde. In deel 3 maken we kennis met Lucrezia, kleindochter van een Markiezin wiens vermogen in razend tempo aan het verdwijnen is. Lucrezia was vroeger alleen maar rijk, maar niet knap en niet intelligent. Ook zij is op zoek naar liefde.
Lina Wolff heeft een bijzondere schrijfstijl. Het komt soms vrij afstandelijk over en ze weet de wat typische personages op een bijzondere manier neer te zetten. Er zit ook een vleugje cynisme doorheen, waardoor het boek een typische humor heeft. Er komen nogal wat literaire werken voorbij die samen met het literaire wereldje ook met een flinke dosis cynisme worden beschreven.
Ze weet je af en toe te shockeren door de vreemde wendingen die het verhaal af en toe neemt en door de uitvergrote machtsverhoudingen tussen de verschillende geliefdes. In eerste instantie lijken het 3 opzichzelfstaande verhalen te zijn, maar langzaamaan merk je dat er toch veel meer verbindingen zijn tussen de drie hoofdpersonen dan je op het eerste gezicht denkt en valt het op het einde allemaal in elkaar en merk je dat er in de eerste delen al meer verwijzingen zitten dan je op dat moment door hebt. Het boek zit dan ook erg knap in elkaar.

Lina Wolff - De polyglotte geliefden – 2016 - Nederlandse vertaling 2018
uitgeverij Atlas contact – blz 287

Lina Wolff is een Zweedse schrijfster met drie boeken op haar naam.

de korte verhalenbundel “Många mämisko dör som du” (Many people die like you) uit 2009, dat blijkbaar nergens te verkrijgen is, behalve in het Zweeds
een roman “Brett Easton Ellis och da andra hundarna” (Brett Easton Ellis and the other dogs) uit 2016 (nog) niet in het Nederlands vertaald, wel verkrijgbaar in het Engels
een tweede roman “De polyglotta älskarna” in het nederlands De polyglotte geliefden uit 2016 waarvoor ze de Augustprijs, de belangrijkste literatuurprijs in Zweden ontving.

Lina Wolff leefde en werkte in Italië en in Valencia en Madrid in Spanje waar ze begon met schrijven. Ze is getrouwd met een Spaanse man en ze woont nu in Skåne in het zuiden van Zweden.

Wat voor boek is dit? Een boek voor liefhebbers van spanning, mooi taalgebruik en een goed verhaal.

Het boek is opgedeeld in drie delen.
1. Ellinor
is een 36 jarige Deense vrouw gaat internet-daten en leert een oudere Zweedse man kennen met wie ze gaat samenwonen in een afgelegen huis buiten Stockholm. De man is literatuurcriticus en toont haar een manuscript dat hij bestudeert. Ellinor verbrandt na een vervelende gebeurtenis met haar minnaar uit wraak het manuscript in de open haard. De echtgenote van haar minnaar komt vervolgens langs om het manuscript op te halen en verteld Ellinor over haar man en over de schrijver van het manuscript.
2. Max
Max Lamas is schrijver en heeft een liefdeloos huwelijk. Tijdens een wandeling door de stad Stockholm om inspiratie op te doen voor een verhaal leert hij een receptioniste kennen, die hem nadat hij haar een wrede streek heeft geleverd vervloekt.
3. Lucrezia
is een telg uit een oud adellijk verarmd Italiaans geslacht. Haar vader is er vandoor, haar moeder zit in een inrichting en is op bezoek bij haar en haar grootmoeder als Max Lamas langskomt om een verhaal te schrijven over een adellijke familie, dit wordt het “manuscript” uit deel één. Later als Lucrezia financieel aan de grond zit en om aan geld verlegen zit schrijft ze een brief aan een oude bekende van de familie, Max Lamas.

Het is een verrassend boek. Het eerste gedeelte is op het eerste gezicht een chicklit. Het tweede gedeelte is heel anders, dit is een psychologisch verhaal gezien door de ogen van een man. Het laatste deel is een historisch verhaal over de teloorgang van een familie.

Het einde is verrassend en maakt de vertelling rond. Eigenlijk jammer want je had best door willen lezen. Zonde dat het boek uit is. Bijzonder dat iemand zo kan schrijven, meerdere standpunten en stijlen in één boek.

Voor De polyglotte geliefden ontving Lina Woff in 2016 zowel de Svenska Dagbladets-literatuurprijs en de Augustprijs. Het boek vertelt in drie delen over verschillende mensen op zoek naar verlangens, waarbij een verloren gewaand manuscript de personen bij elkaar brengt.
Deel 1 vertelt over Ellinor, woonachtig in een dorp in zuid-Zweden en vanaf het begin van haar jeugd verliefd op Johnny. Elllinor prutst wat aan in de liefde en plaatst uiteindelijk een contactadvertentie op internet op haar 36e. Na een omweg komt ze in Stockholm bij Calisto, een literatuurcriticus. In zijn huis aan de kust ontmoet ze zijn blinde vrouw Mildred ontmoet, die op zoek is naar een manuscript. Na deze ontmoeting besluit Ellinor deze relatie op te geven en terug te gaan naar Zuid Zweden.
Het tweede deel vertelt over Max, die als schrijver zijn ideale vrouw samenstelt uit de vrouwen die hij kent. Op zoek naar inspiratie belandt hij in het WTC, waar hij vrouwen ontmoet en een tijdschrift leest. Hij krijgt het blad van de receptioniste en nodigt haar uit. “De receptioniste en ik hadden niets gemeen, niet eens genoeg om een avontuurtje zinvol te laten lijken”. Hij vertrekt uiteindelijk in Italië.
Lucrezia uit deel 3, is een nazaat uit een aristocratische Italiaanse familie. Door het verleden van haar moeder en grootmoeder kent zij de schrijver en het manuscript. Ze neemt weer contact met hem op.
De verhaallijnen komen uiteindelijk prachtig bij elkaar. De toon van het heeft iets donkers, en op een licht cynische manier geeft Lina Wolff de zwaarte van verlangens van de hoofdpersonen goed weergegeven.

In eerste instantie werd ik vooral getrokken door de fraai vormgegeven kaft. Zwierige letters, prettige kleuren. Daarna werd ik vooral afgeschrikt door een recensie die het boek “chicklit” noemde. Uiteindelijk werd ik enkel blij van het boek (vergeet de chicklit kwalificatie)!

Neem een zonnige, rustige middag en lees het boek in een ruk uit. Dat kan, zonder moeite! Het boek bestaat uit drie delen, die corresponderen met de drie hoofdpersonen van het boek. Elk ergens ongelukkig en een beetje vreemd - en daarmee voor de lezer, uiterst interessant. Een liefdesverhaal - als je dat zo kunt noemen - met drie mensen die op het eerste gezicht niets met elkaar te maken hebben, maar elkaar toch tegenkomen en een verloren gewaand manuscript gemeen hebben. Naast deze hoofdpersonen zijn er wat bijrollen, die brengen ook wat humor in het verhaal. Wat prettig is, want een van de thema’s die ik uit het boek haal, is eenzaamheid en onvervulde verlangens, en daarmee kennen de hoofdpersonen wat zwaarmoedigheid. “Bij het begin van het verhaal was de rug van mijn echtgenote op sommige nachten een zwijgzaam nee van huid en wervels”.

Het boek leest vlot, makkelijk, begrijpbaar, de stijl spreekt me aan. In elk deel staat een van de drie hoofdpersonen centraal, het verhaal wordt verteld vanuit een ander perspectief, en daarmee lijkt de manier van schrijven ook iets te wisselen. Ik lees vooral de toon van de hoofdpersoon, twee delen lijken door een vrouw geschreven, een deel door een man. Misschien is dat enkel mijn ervaring, en voor mij biedt dat meerwaarde, het zorgt ervoor dat het verhaal me opslokt en meeneemt. Ergens kom ik een paar vertaal- en stijlfouten tegen, dat had wellicht wat beter gekund. Het boek verscheen in de oorspronkelijk taal overigens al in 216. De schrijfster ontving literatuurprijzen in Zweden en dat begrijp ik goed. Ik geef het boek zonder moeite vier sterren en roep “Lees dit boek deze zomer!”.

Een verrassend boek!

De polyglotte geliefden

Door Lina Wolff
Uitgeverij: Atlas Contact, 2018

“Ik zoek iets bij mezelf waarvan ik denk dat ik het ben kwijtgeraakt” zegt een van de kelners staande voor een van de vele spiegels in het Palazzo Latini te Rome. In feite zijn alle personages in “de polyglotte geliefden” de weg kwijt. In een behoorlijk geforceerde , maar ook vernuftige structuur neemt Lina Wollf je mee in de zoektocht naar persoonlijke aandacht. Drie vertellers beschrijven vanuit hun eigen perspectief de ontwikkeling rond het manuscript van de polyglotte geliefden. Het boek daagt de lezer flink uit. Tergend traag komt de verhaallijn op gang. Net zoals bij David Mitchell lijken de ogenschijnlijk curieuze verhalen, die zich zowel qua plaats als tijd afzonderlijk afspelen,
toch op een tamelijk geforceerde wijze, met elkaar verbonden. Daar moet je van houden. Maar, de knoop moet wel ontwarbaar zijn. Niet knopen in de knot maken. De intellectualiteit van de auteur om een mooie tweede diepere laag aan te brengen is bij mij niet aangekomen. Er wordt gekoketteerd met Houellenbecq oa "La possibilité d’une ilê” en diens sombere visie op de mens: “in ieder mens zit een monster”, maar dat wordt er met de haren bijgesleept. Ik tref wel een aantal getormenteerde personages aan die onwaarschijnlijke momenten meemaken maar die het verhaal zeker niet ten goede komen.
Door de tamelijk opzichtige titel verwacht je meer duiding rond het begrip “veeltaligheid”. Als je “talig” associeert met meerduidig, veelzijdig, diepgaand, kom je een heel eind. De achterflap van dit boek legt echter de nadruk op: polyglot, is iemand die veel talen kent. Die geliefden heb ik in dit boek niet aangetroffen.
Tenslotte, het is een intelligent boek waar veel over te verhalen valt. Helaas heb ik het gevoel dat de vertaling hier en daar wat “bokkig” is.