Het dodo-effect Over gedragsverandering in organisaties

Met vloeiende pen schetst Vergouw de tamelijk bizarre biotoop die een werkvloer in feite is. Waarom gedragen mensen zich zoals ze zich gedragen in die organisaties? Het leek míj een interessante vraag. En vervolgens natuurlijk: kun je dat gedrag beïnvloeden en zo ja, hoe dan?
Vergouws plaatje van de diverse mensen in een organisatie (van zonnekoning tot frontsoldaten) is aardig raak en soms erg vermakelijk vanwege de herkenbaarheid, ik kon er tenminste wel de nodige namen van bepaalde collega’s bij invullen!

Dan komt de koffieautomaten-dynamiek, zoals ik die altijd sterk ervaren heb, aan bod. Of met andere woorden: waardoor wordt het gedrag van mensen nu echt bepaald? Want ook al hopen veel managers dat het anders is: dashboards geven vaak minder informatie over hoe de vlag van een bedrijf er bijhangt dan dat wat je hoort in het rokershok. Vergouw brengt ze spitsvondig in kaart, deze onzichtbare mechanismen, ik bladerde trouwens stiekem direct eventjes door naar ‘het George Clooney-effect’… (en ja, het klopt!)

Maar dan: zijn die zaken te beïnvloeden? Vergouw meent van wel, zijn do’s en don’ts-lijstjes geven primair stof tot nadenken en volgens mij beginnen veranderingen dáár toch echt mee, met nadenken. De auteur weet waar hij het over heeft en niet alleen in theorie - ofschoon zijn onderbouwing prima is, hij gelooft duidelijk niet in loze beweringen. Maar wat ik vertrouwenwekkender vind is dat hij duidelijk put uit de praktijk, zijn do’s en don’ts zijn dus vooral realistisch en dat lijkt me wel zo eerlijk. Geen abacadabra, maar down-to-earth-oplossingsrichtingen, ik houd er van.

Het boek Het Dodo Effect, van Gyuri Vergouw heb ik erg lang over gedaan. Niet dat het moeilijk las, verre van dat. Maar ik merkte dat ik onbewust bij elke pagina ging reflecteren. Hoe doe ik dat eigenlijk? Wat vind ik daarvan? Wat kan ik hiermee? Het boek zette mij aan tot een goede reflectie op mijn eigen handelen en bood heldere inzichten en praktische tips om de volgende dag in te voeren. Ik heb het met zowel plezier als met schaamte gelezen. Hulde voor de schrijfstijl, volledigheid en wetenschappelijke onderbouwing. Ik ken weinig boeken die zowel concreet-praktisch als theoretisch-onderbouwd zijn!

Boek waarin allerlei management gedrag bij elkaar staat, wel wat oppervlakkig geschreven waarbij de schrijver sterk zijn eigen gelijk wil aantonen (wat grappig genoeg een gedrag is dat hij zelf beschrijft).

De boekhandel prees het me aan: 'Het dodo-effect'. Ik begon enthousiast te lezen, gaf het boek zelfs aan een collega cadeau, maar vond het tegenvallen naarmate ik verder las.

Vergouw beschrijft in zijn boek allerlei verschijnselen in organisaties die te maken hebben met gedrag. Dit alles onder pakkende kopjes als 'de hofhouding', oorlog en vrede', 'de Abilene paradox'. Het meeste heeft hij niet zelf verzonnen: vrijwel het hele boek is een samenvatting van ideeën, onderzoeken, conclusies en beeldspraken van andere (veelal bekendere) schrijvers. Wat hij daar zelf aan toevoegt zijn do's en don'ts.

Het boek is makkelijk en prettig geschreven, dat wel, en het is aardig om de verschillende theorieën en observaties weer eens te lezen. En natuurlijk zit er wel wat bij dat je (ik) nog niet kende. De bijgevoegde adviezen zijn echter weinig concreet, vaak open deuren ('wees je bewust van ....') en leveren je als lezer eigenlijk geen enkel nieuw inzicht op. De toegevoegde waarde van het boek is daarom minimaal.