De dag dat ik mijn naam veranderde

Ik sluit me sowieso aan bij de vorige review.
Bibi Dumon Tak schrijft over haar zusje die ongeneeselijk ziek is en gaat sterven. Maar dat is niet het enige hartverscheurende wat ze meemaakt. Er is ook een ex-man die een zwarte kant blijkt te hebben. Met verbazing en afschuw heb ik gelezen waar dit toe heeft geleid.

Het onderwerp is loodzwaar, maar ik voelde de levenslust van haar zusje op elke bladzijde.
Het boek is intens, eerlijk en wat ik heel knap vind: met de eigenzinnige humor en de creativiteit met taal, waar Bibi zo goed in is. Daardoor is het boek heel levendig en hartverwarmend om te lezen.

Kortom: Een 'uitstakend' en heel informatief boek dat ik iedereen aanraad.

Deze ontroerende noodkreet moest geschreven worden, aldus de schrijfster zelf. Misschien is dat een van de redenen waarom de schrijnende inhoud zo indringend onder je huid gaat zitten. Het is heel oprecht geschreven, vanuit een niets ontziende eerlijkheid, terwijl de meest subtiele details en gevoelsnuances zorgvuldig en overtuigend in beeld worden gebracht. Met name die gedeelten over de vergiftigende en gekmakende gevolgen van het niet in te voelen gedrag van haar ex-zwager, zijn indrukwekkend.
De schrijfster bewerkstelligt in dit boek het vrijwel onmogelijke: ze weet de oprechte liefde van zowel de moeder, de tante (de schrijfster zelf) en de oma, voor hun zoontjes / neefjes / kleinkinderen, die hen stelselmatig door deze ex-zwager onthouden wordt, alsnog, op een indrukwekkende manier, tastbaar te maken.
Daarnaast is de inhoud maatschappelijk relevant, omdat het laat zien hoe vernietigend psychische terreur binnen familieverband kan zijn voor de slachtoffers.
Daarom verplichte kost voor hulpverleners binnen de Jeugdzorg en de GGZ.
In alle opzichten 5 sterren.

De reden waarom er zo weinig bekend is over ouderverstoting, oudervervreemding of in dit geval verstoting van famili, is omdat de slachtoffers er geen ruchtbaarheid aan durven geven. Vaak in het belang van het kind of de kinderen zwijgt het slachtoffer. Omdat er maar weinigen zijn die hen geloven en ondersteunen. Hulde aan Bibi dat ze het aangedurfd heeft om dit 'we kijken er met z'n allen van weg' onderwerp aan de kaak te stellen. Dit boek moet gelezen worden vooral door hulpverleners, advocaten en (minder)rechters.

De dag dat ik mijn naam veranderde. Door Bibi Dumon Tak.

Ontroerend, pijnlijk eerlijk, hartverwarmend, hilarisch, hartverscheurend, poëtisch. Een boek dat je leest met een krop in je keel; van herkenning, verlangen, weemoed, verdriet.

Bibi schrift met haar hart en ziel bloot. Rauw, nietsontziend en zonder taboes. Ze schrijft over het sterven van haar zus, het verlies van haar vader, de last van een naam.

Dit boek is een ode én een waarschuwing tegelijk; een ode aan de kracht van familiebanden en een waarschuwing voor de gevaren van verstikkende banden en patronen die generatie na generatie verder leven. Maar het is vooral een ode aan het leven: het leven van haar prachtige zus Lize en het leven an sich.

De taalvirtuositeit spat van elke pagina (“De man wiens naam ik nooit of te nimmer meer zal noemen” krijgt 1000den vloeken over zich heen, bijvoorbeeld.)

Bibi neemt je mee in het leven van Anna en haar familie; in haar rouw, haar verdriet, haar bodemloze pijn.

Dit boek (een autobiografische roman) is in feite een brief aan Lize; intiem, warm, oprecht. Het is een soort van magische bezwering. Je lees het met een krop in je keel en met je hart en armen open voor Anna.

Hulde aan Bibi voor dit meesterwerk!

Aangrijpend, ontroerend, liefdevol, frustrerend, woedend makend.

Op 8 augustus 2020 was de roman “De dag dat ik mijn naam veranderde” van Bibi Dumon Tak het boek van de week bij het onvolprezen boekenpraatje van Radio NPO4.
Het verhaal heeft sterke autobiografische kenmerken. De verteller annex hoofdpersoon Anna is een personificatie van de schrijfster. In het openingstafereel is zij bij de notaris die laatdunkend “oorgier” (de meest agressieve Afrikaanse gier) wordt genoemd. Onderwerp van handeling is het testament van Anna’s overleden zus Lize (haar echte naam was Saar) die gescheiden was en twee minderjarige kinderen heeft, Misha (12) en Rémy (8). Het testament blijkt een fout te bevatten waardoor de ex-man van Lize op een vreselijke manier Anna in haar taak als executeur-testamentair kan dwarsbomen en de kinderen kan weghouden bij de familie.
Anna beschrijft deze man voortdurend als “de man wiens naam ik niet zal noemen”, welke zinsnede steeds vergezeld gaat van een wisselende verwensing, zoals “moge een vallende tak zijn schedel splijten”. De schrijfster spreidt een grote fantasie ten toon bij het bedenken van nieuwe verwensingen.

Het verhaal gaat afwisselend over Lize’s jeugd met Anna, het overlijden van Lize na een ziekteproces waarin zij en haar zus voortdurend zweven tussen hoop en vrees, het overlijden van hun vader en de familieproblemen rond diens begrafenis die voornamelijk worden veroorzaakt door de ex-zwager van Anna.

“We waren rekbaar als spindraad, maar wel wat minder sterk.”

Bij haar werk als executeur-testamentair vindt Anna propjes papier…

“Na zorgvuldig gladstrijken konden we lezen wat erop geschreven stond. Het waren lieve berichtjes die alleen voor Rémy en Misha waren bestemd. Voor na haar dood. Maar Lize had ze zo ver weggestopt dat niemand ervan kon weten. We vonden ze bij toeval. Die propjes waren weggestopt omdat ze natuurlijk nooit nodig zouden zijn. Maar ze zijn wel nodig, hè Lize? Ergens wist je dat het helemaal verkeerd zou aflopen.”

Anna heeft met dit verhaal als het ware een brief als eerbetoon aan haar overleden zusje geschreven. Na het overlijden van haar vader komt het einde van de monoloog van Anna in zicht. Opnieuw richt ze zich tot haar overleden zusje.

“Lize, dit was mijn verhaal. Ga nu maar. Neem papa bij de hand en kom niet meer terug. Ik zal mijn naam niet veranderen. Ik weet dat jij dat nooit zou willen.”

Bibi Dumon Tak heeft een mooie schrijfstijl. Zonder opsmuk raakt zij de kern van de soms gelukzalige maar meestal droeve omstandigheden waarin zij en haar zusje verkeerd hebben. Het is veelal hartverscheurend. De naargeestige en weerzinwekkende handelwijze van de man wiens naam niet wordt genoemd –dat gebeurt tegen het einde van het boek tóch enkele keren- roept regelrechte afkeer op bij de lezer. Hij bedrijft een extreme vorm van geestelijke mishandeling van de betrokkenen. Het niet noemen van de naam van deze figuur is een veel herhaald vast element in het boek. Lange tijd is dat aardig door de creativiteit van Dumon Tak. Het gaat echter wel erg lang door waardoor het uiteindelijk wel een beetje een “gimmick”, een foefje wordt.

De gebeurtenissen worden alternerend in de tijd beschreven. Dat doet geenszins afbreuk aan de leesbaarheid. Wat opvalt is de keuze van de namen van de zussen. Het samenstel van hun namen lijkt sterk op “analyse”, en dat is ook wel wat er in het boek gebeurt over het onderwerp familieproblematiek in de breedste zin des woords. Of de schrijfster dit heeft bedoeld?

“De dag dat ik mijn naam veranderde” is een boeiende roman met gevoelige en ook zware onderwerpen. Bibi Dumon Tak heeft de structuur van het verhaal zodanig gecomponeerd dat het ondanks de dramatische inhoud toch voor de lezer goed te verwerken is. Dat komt mede door de eerdergenoemde gimmick die soms ook een glimlach oproept.
Het boek hoort thuis in de categorie “zeer goed” en krijgt vier sterren.

Prachtig geschreven getuigenis van een zusterliefde. De laatste bladzijden grepen me naar de keel.

Met een brok in de keel dit autobiografisch boek gelezen. Het is een intens verhaal, prachtig geschreven, beeldend. Het is een verhaal over de liefde voor haar zieke zusje die sterft. Maar bovenal is het een familieverhaal. Het gaat dus niet alleen over ziek zijn, maar de hoofdstukken wisselen elkaar af als het over de familie gaat. De intensiteit spat van de bladzijdes af. Dit boek is een parel. Lezen dus!

Geschreven bij De dag dat ik mijn naam veranderde

Wat een prachtig boek! Het leest als een trein. Het mooiste dat ik las in 2020.

Ouderverstoting of familie verstoring, negeren van familie, andere familieleden voortrekken...
Het komt allemaal aan de orde en speelt eigenlijk in elke familie wel.
Deze situatie is extreem, maar zeker niet ondenkbaar.
Het geeft troost en inzicht dit boek.
Loslaten wat onmogelijk is, vasthouden wat kan.
Ik hoop nog eens te horen of ze terugkomen de jongens.
Ik denk het zeker wel :)