De nieuwe tijd 1 - Dochters van een nieuwe tijd

3,5 sterren, als de karakters wat meer diepte hadden gehad waren het er 4 geweest.

Het boek neemt je mee door de eerste helft van de vorige eeuw. Daarin volg je de levens van vier jonge vrouwen en dat van hun naaste vrienden, woonachtig in Hamburg. WO I is net achter de rug, Duitsland heeft de oorlog verloren en het leven moet weer vorm krijgen. Dat begint met herstellen van de schade, vervolgens de opkomst van de nazi,s, WO II en ook het verlies daarvan.

De hoofdstukken zijn verdeeld als sprongen in de tijd, met soms wat kortere periodes ertussen en soms wat langere. Gedeeltelijk is dat jammer, omdat de geschiedenis zo wel heel snel aan je voorbij trekt. Van de andere kant waren de oorlogsjaren voor veel mensen natuurlijk net zo goed het leven van alledag. Werk gaat door, er wordt getrouwd en gescheiden, kinderen worden geboren. De oorlog levert bijzondere omstandigheden op, maar niet voor iedereen even heftig.

Door een wat nuchtere afstandelijkheid in woord en zin laat het boek zich lekker vlot lezen. Die afstandelijkheid maakt ook dat je niet echt in de karakters kruipt en hun leven mee beleeft, maar van buien af volgt. Daardoor mis ik ook wat meer diepgang. Dat neemt niet weg dat het lekker lezen is, zeker als je van geschiedenis houdt en deze ook eens van een andere kant wilt bekijken. Of van familiekronieken, want dat kun je met deze en de komende twee delen nog aardig uit de voeten.

Tenslotte kwam ik na het lezen - aangezien ik meestal niet eerst naar de laatste pagina's kijk - tot de ontdekking dat er achterin een plattegrond van Hamburg was opgenomen. Die had ik liever voorin gezien, bij het overzicht van de belangrijkste personages.

Vier meisjes groeien op in het begin van de 20e Eeuw in Duitsland.

Het verhaal begint net na de eerste Wereldoorlog en beschrijft de levens en karakters van de hoofdpersonen, Henny, Käthe, Lina en Ida.
Duitsland heeft de oorlog verloren; het “normale” leven wordt langzamerhand weer opgebouwd, met armoede, ontberingen als gevolg van die oorlog, maar ook met grote rijkdommen bij sommige mensen.
Henny en Käthe doen een opleiding tot vroedvrouw in een speciale vrouwenkliniek in Hamburg, zij komen beiden uit gezinnen die met moeite het hoofd boven water kunnen houden, toch weten zij iets van het leven te maken en te genieten van vriendschappen en later ook van geliefden. Ida daarentegen groeit op in weelde en moet trouwen met een rijke bankier, het wordt een liefdeloos huwelijk, maar ook zij doet soms wanhopige pogingen iets van haar leven te maken. Lina de laatste van het viertal is de meest ongecompliceerde, zij wordt lerares.
Het boek geeft ons als lezers een inkijk in hun leven; na een aanvankelijk rustige periode steekt het nationaal socialisme de kop op en lezen we ook over antisemitisme, het opkomende communisme, de jodenvervolging en de tweede Wereldoorlog vol ontberingen en angst bij de vier vriendinnen. Want dat is wat het boek verbindt; de vriendschap tussen deze vier.
Het boek eindigt net na de tweede Wereldoorlog.

Ik vind het een boek dat zeker de moeite van het lezen waard is, ben erg benieuwd naar het tweede en derde deel.

Een klein minpuntje vind ik het verspringen van de ene hoofdpersoon in een hoofdstuk naar de andere, dat maakt het soms even lastig, maar als je dan weer een paar zinnen hebt gelezen is dat gevoel weer weg.

Wat een heerlijke familieroman! Je volgt vier vrouwen aan de eerste helft van de twintigste eeuw in Duitsland. De auteur heeft duidelijk grondig onderzoek gedaan naar die tijd en beschrijft de onzekerheden van de naoorlogse periode, de opkomst van het nazisme en de spanningen en pijn van de Tweede Wereldoorlog. Je leest over de verschillende gezinnen en hun dagelijkse beslommeringen, waardoor de impact van de oorlog op de gewone burger zichtbaar wordt. Indrukwekkend! Ook vanwege de lengte echt een boek om tijdens de vakantie weg te lezen.

De stijl van Carmen Korn is prettig, leesbaar en to the point. Het is verrassend hoe zij het oplost om een periode van ongeveer dertig jaar overzichtelijk te vertellen. De hoofdstukken krijgen een aanduiding van de maand en het jaar waarin de gebeurtenissen zich afspelen, bijvoorbeeld maart 1919. De hoofdrolspelers zijn min of meer gewone vrouwen. Hun gewone levens en wat zich daarin afspeelt: hun ouders, hun partner, hun eigen gezin, hun liefdesleven, hun werk, de omgang met anderen, dat is de kern. De lezer wordt niet verteld maar leeft mee met de personages. Korte situaties worden de lezer geschetst. Dit procédé is vergelijkbaar met een andere roman over de Duitse geschiedenis die onlangs in het Nederlands verscheen: De Effingers van Gabriele Tergit.
Op deze wijze wordt het leven in de breedte getoond: lange lijnen, veel personages, en niet zozeer de diepste zielenroerselen van een enkele hoofdpersoon. Als je houdt van dieptepsychologische, filosofische beschouwingen en nauwgezette observaties zal een boek als dit even wennen zijn. Carmen Korn wil benadrukken, denk ik, dat veel gewone Duitsers aan ‘de goede kant’ stonden; de goede kant is in dit geval de kant van de Weimarepubliek met zijn aandacht voor kunst, wetenschap, moderniteit en vrijzinnigheid.

Henny, Kathe, Lina en Ida uit Hamburg staan aan het begin van hun volwassen leven. De 1e W.O. is voorbij en de wereld lijkt voor hen open te liggen. Zij verschillen in sociale afkomst en politieke kleur, maar zijn gelijkgestemde zielen als het hun persoonlijk leven aangaat.
Centraal staat de vriendschap tussen Henny en Kathe en de setting in de vrouwenkliniek ‘De Finkenau’ waar zij beiden als vroedvrouw werkzaam zijn.
Voor alle vier de vrouwen geldt dat het leven er anders uit komt te zien dan oorspronkelijk gedacht. Aan de hand van hun persoonlijke geschiedenis zien we in Duitsland eerst de wederopbouw, maar al snel het opkomend nationaal socialisme en het uitbreken van de 2e W.O. Dit heeft verregaande gevolgen voor de levens van de vier en heeft ook consequenties voor de vriendschap.
De personages blijven enigszins aan de oppervlakte en komen niet echt bij je binnen, misschien doordat het er nogal veel zijn, want naast de vrouwen worden ook de partners, familie en collega’s beschreven, maar het tijdsbeeld is interessant genoeg om de aandacht erbij te houden.
Het boek leest gemakkelijk weg, eindigt een paar jaar na de 2e W.O. en laat je nieuwsgierig achter naar het vervolg, het tweede deel van de trilogie.

Els B.
4 juni 2020
 

In Dochters van een nieuwe tijd volg je héél veel personages. Naast de vier vrouwen waar het om draait, volg je ook hun ouders, partners, vrienden en anderen die toevallig hun leven kruisen. Door die vele perspectieven krijg je een breed en compleet beeld van Duitsland in het interbellum en tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Het is dus nodig om je hoofd erbij te houden terwijl je leest, maar je krijgt er ook veel voor terug. De verhaallijnen zijn superinteressant en boeien je elke pagina opnieuw. Voor mij was dit een absoluut meesterwerk! Ik kan niet wachten tot deel twee en deel drie vertaald worden.

Wat een geweldige roman, echt een aanrader.
De hoofdpersonen zijn Henny, Lina, Ida en Käthe.
Deze vrouwen groeien op in Duitsland na de Eerste Wereldoorlog.
Het leven wordt weer opgepakt maar er is een groot verschil tussen de mensen.
De ene leeft in armoede en de ander in weelde.
Henny en Käthe komen uit een arm gezin. Ze gaan beiden werken in een
vrouwenkliniek als vroedvrouw.
Lina wordt lerares en heeft het naar haar zin.
Door omstandigheden begint Ida aan een liefdeloos huwelijk maar probeert toch
wat van haar leven te maken.
Zo gaat bij de vriendinnen alles hun gangetje maar dan is daar de Tweede
Wereldoorlog. Dit brengt ontberingen met zich mee en het heeft ook invloed op
de vriendschap van de vriendinnen.

Wat heb ik van het boek genoten en kijk dan ook uit naar het tweede en derde deel.
Een goed verhaal over vriendschap, verdriet, geluk en het door blijven gaan in
moeilijke tijden.

Dit boek geeft een goed beeld van de situatie in het interbellum.

Prachtig en leerzaam verhaal maar met de 20 hoofdpersonen en minstens net zo veel andere personages is het lastig het verhaal te volgen omdat elke hoofdpersoon heel kort, 1 of een halve pagina, verhaal krijgt. Op elke pagina moet je terug naar voorin waar de hoofdpersonen staan gedefinieerd Wie is Karl ook alweer? En wie Theo? Erg jammer!

Geschreven bij De nieuwe tijd 1 - Dochters van een nieuwe tijd

Een roman samengevat in zes woorden: van de hak op de tak. Het leest niet prettig en ik heb spijt dat ik de volgende twee delen ook al heb gekocht.